‘Als België zo’n goed samenwerkingsverband is, waarom gaat Groen niet samen met Ecolo?’

Jonas Naeyaert (woordvoerder Vlaamse Volksbeweging) reageert op de voorstellen van Kristof Calvo (Groen) om de Belgische animo bij de publieke opinie terug aan te wakkeren.

De jeugdige spring-in-’t-veld Kristof Calvo heeft, naast zijn druk oppositiewerk in de Kamer als fractieleider van Groen, een boek met als titel ‘F*ck de Zijlijn’ gelanceerd. Naast een aantal voorstellen rond economie, milieu en multiculturalisme mag ook een hoofdstuk ‘Leve België’ het boek opvullen. Daarin heel wat merkwaardige voorstellen, niet zozeer om België als staatstructuur te reanimeren en te hervormen (hoewel dat ook aan bod komt) maar wel om de Belgische animo bij de publieke opinie terug aan te wakkeren. Helaas (althans voor de heer Calvo) zal dat niet werken of gaan zijn ideeën zelf in tegen een aantal principes die in feite net de sociale en politieke vrede bewaren in België zoals de schoolkeuzevrijheid.

Het blijft wat moeilijk om te begrijpen, maar in België zijn de meeste linksprogressieve denkers en politici koppig verlekkerd op het oubollige Belgische staatsmodel. Sterker nog, sommigen willen zelfs reactionair te werk gaan en een aantal institutionele verwezenlijkingen terugdraaien. Daar waar in Baskenland, Catalonië en Schotland de progressieve neuzen samen met de andere neuzen richting onafhankelijkheid en toekomst staan, staan ze bij ons op de Belgische navel gericht. Van veel staren word je bijziend, wat je blik op de toekomst vertroebelt.

Taal als bindmiddel?

In zijn boek beweert Calvo dat die krachten die zich nationalistisch noemen taal gebruiken als doel op zich. Dat is fout. Steeds hebben mensen en groepen die nationale ontvoogding nastreefden dit als onderdeel van een bredere culturele identiteit gezien. Maar wie taal wil gebruiken als middel om België te ‘binden’ zal wel moeten kiezen, want we hebben drie landstalen. Frankrijk heeft met veel succes allerhande (streek)talen de kop ingedrukt via Franstalig onderwijs, media, justitie… om de centralistische Franse staat te versterken. Dat is ook eventjes in België geprobeerd trouwens (“La Belgique sera latine ou elle ne sera pas”) maar geen enkel redelijk mens, zelfs niet in de Franstalige politiek, pleit daar nu nog voor. Ik heb even geluisterd bij de uitgeverij en het boek is slechts in één taal uitgegeven, trouwens. Il faut le faire.

Een Franse VRT, een Nederlandse RTBF

Kristof Calvo ziet er ook geen graten in om de openbare omroepen VRT en RTBF van de Gemeenschappen vanuit het federaal niveau te verplichten om hun uitzendingen te ondertitelen in respectievelijk het Frans en het Nederlands. De Duitse taal zal wellicht niet zo belangrijk zijn? Los van het feit dat dit de bevoegdheden van de Gemeenschappen schendt, die Kristof Calvo zelfs wil afschaffen (moesten we ons niet met ‘de belangrijke zaken’ bezig houden in plaats van staatshervormingen?), is er ook geen enkel bewijs voor dat dit de ‘Belgen’ dichter bijeen zou brengen. Stap elke Kinepolis in Vlaanderen binnen en je kan er Franstalige ondertiteling (wat onnozel is) lezen. Uiteraard zorgt dat er niet voor dat er drommen Walen staan aan te schuiven om onze Vlaamse films te bekijken, of dat de Vlaming in zo’n bioscoop een Belgicistische fanaat wordt, die massaal stemt op B-partijen.

Vrijheid van schoolkeuze

In België hebben steeds een aantal breuklijnen bestaan, die ervoor zorgen dat België een moeilijk bestuurbare staat is. Eén van de hoofdbreuklijnen (naast de communautaire en de socio-economische) is de levensbeschouwelijke (zeg maar conservatief vs progressief; katholiek vs vrijzinnig enzoverder). Langs die breuklijn werden heel wat grote politieke conflicten in de Belgische vaderlandse geschiedenis beslecht, onder andere de schoolkeuze. Een lang verhaal kort: uit die schoolstrijden zijn dure Belgische compromissen uitgekomen, bekend onder de noemer het Schoolpact. Sinds dat pact is het wat betreft onderwijs allemaal relatief vredig gebleven in België. Je kan dus gerust zeggen dat het Schoolpact één van de (weinige) pilaren is die België ondersteunen.

Paradoxaal genoeg wil Kristof Calvo die pilaar gaan doorzagen door alle kinderen in België een jaar op ‘Erasmus.be’ sturen. Nochtans is een essentieel element van de schoolvrede de keuzevrijheid van de ouders die door de Belgische Grondwet wordt gegarandeerd door de Gemeenschappen (art.24). Een school in eigen buurt kunnen kiezen is dus bijzonder belangrijk. Niet zo voor Kristof Calvo, want die wil elk kind in België voor een jaar naar een ander landsdeel sturen. In plaats van ‘f*ck de zijlijn’ te roepen zou Kristof Calvo misschien best de regels van het spel eens lezen. Erasmus Belgica bestaat overigens al, weliswaar op vrijwillige basis. Geen groot succes.

Als kers van de tricolore onderwijstaart vindt Kristof Calvo het dan nog eens onbegrijpelijk dat men in Wallonië niet verplicht Nederlands onderwezen krijgt. Het mag misschien vreemd klinken, komende van een Vlaams-nationalist, maar ik begrijp dat perfect. Duits en Engels zijn grotere taalgroepen dan het Nederlands. Omgekeerd is Frankrijk de derde grootste handelspartner van Vlaanderen en is het van cruciaal niveau dat in een transitregio zoals Vlaanderen mensen meerdere talen kunnen; daarom nemen we Frans op in ons leerplan en is in Wallonië Nederlands facultatief. Et alors?

België, beste samenwerkingsvorm?

Het mag trouwens iedereen opgevallen zijn dat, hoewel Kristof Calvo N-VA uitdaagt om consistent te zijn, Groen en Ecolo geen Belgische eenheidspartij vormen. In tegenstelling tot alle andere partijen (behalve PVDA) die allemaal unitair zijn gesticht en later zijn gesplitst volgens de taallijn, zijn Groen en Ecolo elk apart gesticht rond ongeveerd hetzelfde tijdstip (respectievelijk 1979 en 1980). Toch kunnen we ons de vraag stellen, als België zo’n goed idee is, waarom fusioneert Groen niet met Ecolo?

Daarbij, de PVDA die als enige unitaire partij nog overblijft behaalde al haar zetels in Wallonië en geen enkele in Vlaanderen. Dat is natuurlijk geen Vlaams-nationalistisch complot in het Belgisch kiessysteem, maar gewoon omdat Vlamingen en Walen volledig anders stemmen.

Over die discrepantie gesproken, is het ook opmerkelijk dat Ecolo in historisch perspectief altijd al véél beter electoraal gescoord heeft dan Groen. Ecolo haalde scores tot boven de 20% en zelden onder de 10% terwijl Groen zelfs al onder de kiesdrempel is gezakt. (Niet moeilijk dat je zo gefrustreerd aan de zijlijn staat natuurlijk.) Ik kan mij wel inbeelden wat zo’n sterke ecologische partner beneden de taalgrens in een meer unitair België kan betekenen voor de machtsrelevantie van Groen hier. Zou het misschien daarom zijn dat groene Calvo zo’n superfan is van België?

Jonas Naeyaert, Woordvoerder VVB