‘Alle examens aan het eind van het jaar: dat systeem heeft vele jaren zijn dienst bewezen’

‘Het vrijwaren van een studentikoos leven met of zonder een engagement is een essentieel onderdeel van de universitaire opleiding’, schrijft Louis Ide (N-VA). Hij heeft geen goed oog in de plannen van twee universiteiten om om de vijf weken examens te organiseren.

In het jaar dat ik als geneeskundestudent Doc’s bar runde, qua omzet het grootste studentencafé van Leuven, heb ik meer van de wereld geleerd dan op de schoolbanken. Je wordt vanzelfsprekend geen arts in Doc’s bar, dat niet, maar ik vermoed dat je wel een ander type mens wordt dan een student die zich nooit engageerde.

Het was dan ook met ongeloof dat ik vernam dat de UGent en de KULeuven er aan denken elke vijf weken examens te gaan organiseren. Ik stam nog uit de tijd dat er slechts eens per jaar examens werden afgelegd. Nu ik dit schrijf, besef ik dat ik ouder word en dat de zin “vroeger was alles beter” om de hoek loert. Maar mag ik toch waarschuwen voor het breken van het studentenleven, dat meer is dan alleen maar pinten pakken?

Deze week berichtten de mecia dat het plan bestaat om in een vijfwekencyclus in modules les te gaan geven. Ik word dan wel ouder, maar ik kreeg ook wel al les in modules. Dat principe ken ik wel. Indertijd kreeg ik, na mijn geneeskundestudies, les in het Instituut voor Tropische Geneeskunde. Naast de klassieke lessen, die zes maanden duurden, waren er drie modules. In de module “malaria” werden alle aspecten van malaria bekeken: de ziekte, de diagnose, maar ook de muggen die malaria verspreiden, de preventie etc. Dit multidisciplinair en geïntegreerd bestuderen van malaria blijft beter bij. Het examen volgde op het einde van de rit en dus niet net na de module.

Het voordeel van het plannen van examens op het einde van een academiejaar is dat de leerstof bezinkt, dat je zelf verbanden kan en moet leggen over cursussen heen en dat je jezelf moet leren plannen om op het einde van het jaar alle leerstof verwerkt te krijgen. Parallel kan je het academiejaar invullen met een of meerdere engagementen: het schrijven voor een studentenblad, het organiseren van een galabal, het deelnemen, tussenkomen en argumenteren in de vergaderingen van de onderwijsraad, het tappen van een pint,… Het zijn waardevolle vaardigheden die je niet op de schoolbanken leert, maar die wel interessant kunnen zijn voor het verdere leven. Het vrijwaren van een studentikoos leven met of zonder een engagement is een essentieel onderdeel van de universitaire opleiding.

Een engagement zet je met je twee voeten in de wereld. Als Doc’s barverantwoordelijke leer je niet alleen pinten tappen, maar je leert ook dat de rekeningen moeten kloppen, dat je met de buren moet spreken als je activiteiten wilt organiseren die hun nachtrust niet storen, en dat je de WC’s moet kuisen als niemand daar zin in heeft. Aan de toog leer je luisteren naar mensen, naar hun vreugde en hun verdriet. In een vergadering bots je met professoren, leer je een standpunt te verdedigen en zet je je gedachten op papier. Met andere woorden: dankzij een engagement is de kans dat je een wereldvreemde dokter wordt (als ik het woord mag gebruiken) veel kleiner. Ik ben er ook zeker van dat je respect voor het onderhoudspersoneel van het ziekenhuis groter is als je zelf ooit de WC’s proper hebt gemaakt.

Hierbij spreek ik mijn diepe wens uit dat de universiteiten inderdaad hun semesterexamens in vraag stellen. Het is goed zichzelf nu en dan eens in vraag te stellen en alle scenario’s te herbekijken, met open vizier de voor -en nadelen af te wegen, maar ik vraag me af of het scenario: “alle examens op het einde” überhaupt op tafel ligt. Het heeft nochtans vele jaren zijn dienst bewezen. Het zou van een open vizier getuigen, een universiteit waardig, als dit ook besproken zou worden.