‘Afschaffing loopbaanonderbreking voor leerkrachten is maar het topje van de ijsberg’

‘Het schrappen van de algemene loopbaanonderbreking voor leerkrachten is maar het topje van de ijsberg. In totaal is er al 50 miljoen euro aan maatregelen voor werkbaar werk verdwenen’, schrijft Caroline Copers van ABVV.

De discussie over werkbaar werk woedt hevig. De VRT moet het minder mensen doen. Cipiers kunnen hun verlofdagen niet opnemen. De pensioenen van ambtenaren liggen onder vuur. De federale regering verdraait werkbaar werk naar wendbaar werk voor de werkgevers… Maar wat doet Vlaanderen ondertussen rond werkbaar werk? Vooral alles afschaffen blijkbaar en nieuwe bevoegdheden ter zake in de prullenmand gooien.

Vlaamse afbraakpolitiek

Nochtans is werkbaar werk zeker ook een Vlaams thema. Met het Pact 2020 hebben de sociale partners op Vlaams niveau zelfs een concreet groeipad uitgetekend om de werkbaarheid te verhogen tegen 2020. De voorbije Vlaamse regeringen hebben daar ook tot op zekere hoogte werk van gemaakt. Sinds 2014 zien we echter dat er systematisch geschrapt wordt in alle maatregelen die ook maar iets met werkbaar werk te maken hebben.

Een klein overzicht van de belangrijkste betrokken maatregelen:

1) Beperkingen loopbaanonderbreking ambtenaren (inclusief ook de afschaffing van de landingsbanen voor wie het wat later in de loopbaan rustiger aan wil doen): 24 miljoen euro.

2) Het Ervaringsfonds, waarbij bedrijven projecten konden indienen om werk te maken van werkbaar werk werd afgeschaft. Ook de overstappremie voor oudere werknemers die zich met loonverlieswillen heroriënteren van zwaar naar lichter en werkbaarder werk wordt afgeschaft: 5,8 miljoen euro.

3) Stevige besparingen in de opleidingscheques, waarmee werknemers zelf aan hun competenties kunnen werken (opleidingsmogelijkheden en zelfontplooiing zijn één van de parameters om werkbaar werk te meten): ongeveer 5 miljoen euro ten gevolge van de laatste hervorming, terwijl er de jaren voordien ook al een 10 miljoen euro werd bespaard.

4) Afschaffing van de Addenda Werkbaar Werk bij de sectorconvenants (waarbij sectoren middelen kregen om projecten te realiseren): 4,8 miljoen euro.

5) Hervormingen in de Vlaamse aanmoedigingspremies voor Vlamingen die het federale tijdskrediet opnemen: minstens 10 miljoen euro op vandaag.

Het is niet overdreven om hier te spreken van een afbraakpolitiek. Sinds het aantreden van deze regering is het beleid rond werkbaar werk, nochtans ooit een Vlaams speerpunt, totaal onbestaande. Geen wonder dus dat de Vlaamse regering afwezig is in het publieke debat over hoe we jobs werkbaarder kunnen maken.

Er worden in dat verband in Vlaanderen tegenwoordig alleen maar zaken afgeschaft. De in totaal 50 miljoen euro besparingen op werkbaar werk zullen we met z’n allen in veelvoud cash terug moeten betalen aan uitgaven in de gezondheidszorg voor mensen die uitvallen omdat ze de werkdruk niet meer aankunnen.

Aanval op de aanmoedigingspremies

Het meest frappante voorbeeld vinden we in de aanmoedigingspremies. Wie in Vlaanderen werkt, kan gebruik maken van de federale mogelijkheden om tijdelijk minder te gaan werken en kan daarbij van de Vlaamse overheid een stimulanspremie krijgen. Tijdelijk minder gaan werken betekent immers een financieel verlies. Naargelang je loon kan dat een doenbaar verlies, een serieuze inspanning of een onoverkomelijke hindernis zijn.

In Vlaanderen zijn er (cijfers 2015) 207.000 mensen die om één of andere reden tijdelijk minder gaan werken via de maatregelen van de RVA. Zo’n 74.000 van hen krijgen daarbij ook een Vlaamse aanmoedigingspremie.

De plannen die Vlaams minister van Werk Philippe Muyters (N-VA) nu naar voren schuift voor een hervorming van het systeem, zijn de voorbode van een algemene aanval op die aanmoedigingspremies. Momenteel liggen vooral de ambtenaren onder vuur, voor wie de aanmoedigingspremies volledig verdwijnen. Maar ook in de social profit sector wil Muyters snoeien. En op termijn is het einddoel om ‘de systemen te harmoniseren’. Lees: overal alles afschaffen? We gaan dus op termijn terug naar een Vlaanderen waarin viervijfde of deeltijds gaan werken een privilege wordt voor wie veel verdient.