Volgens de advocaat-generaal van het Europees Hof kunnen humanitaire visa voor ons land wel degelijk in een buitenlandse ambassade aangevraagd worden. Dat staat in een niet-bindend advies.
Het lijkt erop dat het kabinet van staatssecretatis voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) toch een visum zal moeten afleveren aan het Syrich gezin dat vanuit Beiroet een humanitair visum had aangevraagd. Theo Francken weigert het visum af te leveren – een van zijn argumenten is daarbij dat de aanvraag in ons land moet gebeuren, niet in een Belgische ambassade of een consulaat.
Volgens advocaat-generaal Mengozzi van het Europees Hof van Justitie gaat die redenering niet op. Dat staat in een niet-bindend advies, als antwoord op een prejudiciële vraag die de Raad Voor Vreemdelingenbetwistingen had gesteld. Die Raad had het kabinet-Francken opgedragen een visum af te leveren aan het gezin. Kort nadien volgde een ander gezin dezelfde procedure, waarop de RVV besliste de vraag voor te leggen aan het Europees Hof.
Ook al gaat het maar om een niet-bindend advies, de toon van het uiteindelijke arrest lijkt gezet. Lidstaten zijn verplicht om zo’n humanitair visum af te leveren ‘wanneer zwaarwegende gronden bestaan om aan te nemen dat bij weigering personen die om internationale bescherming verzoeken, zullen worden blootgesteld aan folteringen of onmenselijke of vernederende behandelingen.’
De vraag is dus of ons land kon voorzien dat het gezin mogelijk in een mensonterende situatie terecht zou komen. Ook daarover is het advies duidelijk: volgens Mengozzi staat het vast dat het gezin ‘in elk geval een reëel risico liep op een uiterst onmenselijke behandeling’. Volgens het Handvest van de Grondrechten van de EU zijn lidstaten in zo’n geval verplicht een visum af te leveren. Dat de aanvraag in een buitenlandse ambassade gebeurt ‘doet niet ter zake’, zo staat te lezen.
‘Visumarrest was dus niet zo wereldvreemd’
De definitieve uitspraak volgt later, maar het advies wordt normaliter wel gevolgd. In dat geval moet de staatssecretaris toch een visum afleveren aan het Syrisch gezin enkele maanden terug een humanitair visum wist te krijgen via de Raad Voor Vreemdelingenbetwistingen.
De advocate van het gezin, Mieke Van den Broeck, benadrukt wel dat uitspraak van het Europees Hof niet direct betrekking heeft op haar cliënten. ‘Kort na de visumuitspraak was er een ander gezin dat dezelfde procedure gevolgd had. De vraag aan het Europees Hof werd gesteld in die zaak.’ Aangezien beide zaken nagenoeg parallel lopen, lijkt het wel een uitgemaakte zaak dat een definitief arrest gevolgen zal hebben voor de intussen erg gemediatiseerde zaak van het Syrische gezin. ‘In ieder geval toont dit advies, ook al is het niet bindend, dat de uitspraak van de RVV niet zo wereldvreemd en activistisch was als de staatssecretaris zei,’ zegt Van den Broeck nog.
Francken ‘neemt akte’
Staatssecretaris Theo Francken zegt aan Belga ‘akte te nemen’ van het advies, maar wacht logischerwijs een definitieve uitspraak af.
‘Ik kan alleen maar vaststellen dat samen met België, dertien andere landen en de commissie zich achter ons standpunt scharen en zich bewust zijn van de grote precedentswaarde. Ze hebben zich duidelijk uitgesproken tegen dit soort rechtspraak’, zegt Francken. ‘Ik heb er vertrouwen in dat de gezamenlijke beslissing van vijftien rechters van het hof, de draagwijdte en de impact van deze zaak correct zullen inschatten.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
