Door de strenge coronamaatregelen kreeg de cultuursector het dit jaar zwaar te verduren. Actrice Maaike Neuville bleef zelf volop kunst creëren, maar begrijpt ook de frustratie in de sector. ‘De discussie over het belang van cultuur werd opnieuw extra relevant.’
Maaike Neuville: ‘De cultuursector loopt al lang op zijn tandvlees. Eind 2019 werden zware besparingen aangekondigd, wat voor velen de klap te veel was. Ik heb toen zelf ook de megafoon genomen om te verdedigen wat wij doen. Kunst en cultuur worden veel te vaak in een winstlogica gestopt. Terwijl de essentie heel anders is: wij voeden mensen, zetten hen in beweging en maken hen alert. Dat deze sector – net als bijvoorbeeld onderwijs en zorg – nu opnieuw zo’n zware klap moest krijgen door corona, is bijna absurd. En het maakt de discussie over het belang van cultuur opnieuw extra relevant.’
Na mijn covidbesmetting heeft het nog maanden geduurd voor ik weer de oude was.
Tijdens de lockdown schreef u elke dag een gedicht dat u publiceerde op Facebook en dat gretig werd gedeeld. Wilde u troost bieden?
Neuville: Verschillende mensen lieten me weten dat ze er troost in vonden. Dat is mooi, maar het was niet mijn initiële bedoeling. Ik had eind 2019 al beslist dat ik dit jaar elke dag wilde schrijven, om mijn ambacht te oefenen. Toen kwam de lockdown, een periode die me extra deed stilstaan bij wat mij voldoening geeft. Maar in plaats van gedichten neer te schrijven in een boekje en te wachten tot ze perfect zouden zijn, voelde ik nu de nood om verbinding aan te gaan met anderen, om mijn innerlijke wereld te delen. Wat dat teweegbrengt bij anderen – troost, actie, stof tot nadenken – ligt niet meer bij mij. Dat is het fantastische aan kunst: zodra je het loslaat, is het in handen van de ontvanger. Het heeft iets heel verbindends, wat in 2020 extra belangrijk bleek.
Begrijpt u de boosheid van iemand als Michael De Cock (KVS), die vond dat de cultuursector werd ‘aangepakt als een stel kleuters’?
Neuville: Uiteraard. De cultuurhuizen hebben er alles aan gedaan om mensen een veilige beleving te bezorgen, en toch werden ze enorm beperkt. Zelf had ik het grote geluk dat ik nog een voorstelling kon brengen in de openlucht: Op een bankje, op een dag. En ik heb me dit jaar ook veel meer gefocust op schrijven en creëren. Ik kan me wel voorstellen dat het voor veel andere artiesten, die alles in het water zagen vallen, zéér moeilijk was. Maar ik probeer ook de andere kant van het verhaal te zien: het is zo belangrijk dat we de zwaksten beschermen.
U hebt zelf covid-19 gehad. Maakt dat het makkelijker om begrip te krijgen voor de maatregelen?
Neuville: Absoluut. Ik ben twee weken zwaar ziek geweest en het heeft nog maanden geduurd voor ik weer de oude was. Mocht iedereen ziek worden, dan zou het begrip voor de regels zeker groter zijn. Maar dan stort ons ziekenhuissysteem natuurlijk in. Er is dus behoefte aan een uitgebreide verbeelding. Precies wat kunst doet.
Denkt u dat het nog goedkomt met de cultuursector?
Neuville: Het is misschien een open deur, maar ik geloof dat er altijd gecreëerd zal worden. Al is dat natuurlijk geen excuus om er geen geld meer in te stoppen. Het zou mooi zijn als politici nog meer luisteren naar burgers – kunstenaars, leerkrachten, zorgverleners enzovoort – zodat al die passie veel meer gehoord wordt. Ik ben alvast blij om te merken dat er stemmen opgaan voor meer burgerparticipatie. Daar wil ik zelf ook mijn schouders onder blijven zetten. Want hoe meer burgerparticipatie, hoe genuanceerder en rechtvaardiger het beleid.
Het jaaroverzicht van Knack 2020
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
