Academici wereldwijd waarschuwen voor corona-apps

Een groep van meer dan 300 wetenschappers en onderzoekers waarschuwt in een gezamenlijk statement voor de risico’s van contact tracing apps voor smartphones in de strijd tegen het coronavirus.

‘We zijn bezorgd dat sommige ‘oplossingen’ voor deze crisis via sluipende veranderingen kunnen resulteren in een systeem dat ongeziene surveillance van de gehele samenleving in de hand werkt’, schrijven de wetenschappers en onderzoekers uit 27 landen. Daar zijn ook 16 Belgen bij, onder wie de cryptograaf Bart Preneel (KU Leuven). De meeste ondertekenaars werken rond privacy en computerbeveiliging.

De groep wijst op de gevaren van spelers (landen of bedrijven) die te veel data tegelijk in handen krijgen, en stelt een stategie voorop waarbij de data op een gedecentraliseerde manier verzameld worden, met respect voor de privacy van de gebruikers. Ze roepen de overheden op daar streng op toe te zien wanneer er met apps gewerkt zal worden om de verspreiding van het virus in kaar te brengen.

‘Het is cruciaal dat burgers de toepassingen vertrouwen zodat het gebruik ervan een verschil kan maken om deze crisis aan te pakken. Het is daarom vitaal dat we geen tools in het leven roepen die grootschalige dataverzameling mogelijk maken op het moment dat deze crisis afgelopen is.’

Ze schuiven vier principes naar voren voren die in acht moeten worden genomen bij de ontwikkeling van contact tracing apps.

Ten eerste mogen de apps enkel gebruikt worden voor de bestrijding van covid-19, en mogen ze niet meer data vergaren en gebruiken dan om dat doel te bereiken. Ten tweede moet er ondubbelzinnig vastgelegd worden hoelang gegevens bewaard worden en hoe dat gebeurt. Mogelijke oplossingen die de apps bieden, moeten volledig transparant zijn. De implementatie moet door iedereen onderzocht kunnen worden.

Wanneer er verschillende opties voorhanden zijn om de app in te zetten, moet altijd gezocht worden naar de optie die het meest de privacy respecteert.

Elk gebruik van dergelijke apps ten slotte moet vrijwillig gebeuren, met de uitdrukkelijke toestemming van de gebruiker, met een mogelijkheid om het systeem volledig uit te schakelen en de verzamelde data te vernietigen.