Is een kamikazecoalitie de uitweg voor een lange regeringscrisis of de kortste weg naar politieke zelfmoord?
Kamikaze (de (m.); -s) zelfmoordpiloot (1945) Jap. (lett. goddelijke wind)
Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal
De letterlijke vertaling van het Japanse woord kamikaze is ‘goddelijke wind’. Kan een kamikazecoalitie een goddelijke wind laten waaien door de Belgische politiek of wordt ze voor sommige partijen toch eerder een zelfmoordactie? Vijf argumenten pro en contra een kamikazecoalitie met aan Vlaamse kant N-VA, CD&V en Open VLD en aan Waalse kant enkel de MR in de regering.
Voor
1. De vorming van een centrumrechtse regering is mislukt
Na de verkiezingen van 25 mei zijn er mathematisch meer dan genoeg mogelijkheden om een coalitie te vormen. In werkelijkheid is er voor elke mogelijkheid een obstakel voor minstens één van de partijen.
De meest voor de hand liggende coalitie (in ieder geval voor voormalig informateur Bart De Wever) was die van een centrumrechtse regering (N-VA/CD&V/MR/CDH). Nadat CDH tijdens de onderhandelingen De Wever een neus zette met een ‘non’ op basis van argumenten die geen uitstaans hadden met de onderhandelingen, is die centrumrechtse coalitie dood en begraven.
2. Voor een klassieke tripartite is het veel te vroeg
Even onbereikbaar als een centrumrechtse regering is de klassieke tripartite (socialisten, christen-democraten en liberalen aan beide kanten van de taalgrens, de voortzetting van de huidige coalitie). Het zou van bijzonder weinig politiek inzicht getuigen om nauwelijks een maand na de verkiezingen een regering op de been te brengen zonder de grote winnaar van die verkiezingen en tegen de wil van een groot deel van de Vlamingen. Wie daarnaar streeft, zal toch eerst wat tijd moeten laten verstrijken.
Tweede en absolute struikelsteen voor een tripartite is de compleet verzuurde verhouding tussen de PS en de MR nadat de Franstalige socialisten in Wallonië en Brussel onderhandelingen zijn gestart met CDH. MR stapt enkel in een federale regering als het ook kan inbreken in de regionale. Dat is vandaag absoluut geen optie.
3. Geen animo bij kiezers en ondernemers voor klassieke tripartite
Uit een enquete van Unizo blijkt dat de Vlaamse ondernemers een lange regeringscrisis prefereren boven een voortzetting van de huidige coalitie. Vele ondernemers zijn niet van plan investeringen of aanwervingen te doen en sommigen overwegen hun activiteiten uit ons land terug te trekken als België opnieuw geleid wordt door een klassieke tripartite.
Uit een rondvraag van Het Laatste Nieuws blijkt dat er ook bij de kiezer geen draagvlak is voor een tripartite. Wie zo’n regering toch wil forceren, zal ook om deze redenen toch eerst heel wat tijd moeten laten passeren tussen de verkiezingen en de eedaflegging.
4. Kamikazecoalitie kan forse besparing op regering zijn
Niet meer dan 10 ministers met als compensatie voor de Vlamingen enkele extra staatsministers. Dat is het scenario van de N-VA die na de mislukking van de centrumrechtse regering voluit lijkt in te zetten op een kamikazeregering. Een kleine regering staat gelijk aan forse besparingen, agendapunt nummer één bij eender welke onderhandelingen.
5. Alternatief voor lang aanslepende regeringsonderhandelingen
Hoewel er ook heel wat nadelen verbonden zijn aan een kamikazecoalitie, zijn alle andere opties (zeker op dit moment) uitzichtlozer. De verdienste van een coalitie met enkel de MR als Franstalige partner is dan op zijn minst dat ze een alternatief is voor lang aanslepende regeringsonderhandelingen die ons land in een crisis storten.
Tegen
1. Electorale zelfmoord voor MR?
De term kamikazecoalitie is niet voor niets bedacht door de PS. Het is een waarschuwing aan het adres van de MR om niet als enige Franstalige partij in een federale regering te stappen omwille van het risico op een zware electorale afstraffing over vijf jaar.
2. Strijd tussen regeringen
Verschillend samengestelde regeringen (waar we nu al op afstevenen na de akkoorden tussen PS en CDH in Wallonië en tussen N-VA en CD&V in Vlaanderen) maken het land moeilijker te besturen. De regionale regeringen zullen vijf jaar lang oppositie voeren tegen de federale.
3. Inbreken in regionale regeringen
Een kamikazeregering rekent op de deelname van de liberalen aan beide kanten van de taalgrens. Zowel de MR als Open VLD hebben al laten verstaan dat ze federaal enkel meedoen als ze kunnen inbreken in de regionale regeringen. Dat is op dit moment echt geen optie, in Wallonië niet voor de PS en in Vlaanderen niet voor de CD&V.
4. Kater voor Franstaligen
Net zoals Vlaamse ondernemers en kiezers een klassieke tripartite niet zien zitten, ligt een federale regering met slechts één Franstalige partij tegenover drie Vlaamse partners erg moeilijk bij de Franstalige kiezers.
5. Kater voor CD&V
De kamikazeregering mag dan al een zelfmoordactie zijn voor MR, het is vooral CD&V die niet geneigd is om mee te stappen in dit verhaal. Een regering met enkel rechtse partners waarin ze zelf een beperktere rol speelt, krijgt de partij nooit verkocht aan het ACW. CD&V wil niet eens nadenken over onderhandelen met Open VLD, ook al omdat een mogelijke intrede van de liberalen in de Vlaamse regering ook daar haar relevantie zou doen slinken als sneeuw voor de zon.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier