De media-overkill omtrent de jongste VLD-verkiezingen verloor uit het oog dat de strijd terugging tot een stammentwist van de Oude Belgen. Niet Verhofstadt, maar de Menapiërs hebben gewonnen. De Nerviërs verloren.

Gezien het historische belang van jongste verkiezingen voor het voorzitterschap van de VLD, heeft ook de wetenschap zich gestort op deze merkwaardige uitslag, die het aanschijn van België in de komende decennia zal bepalen.

Het sociaal-liberalisme is over alle geledingen van de VLD uitgezwermd. In de geschiedenis van het liberalisme van het laatste kwart van de twintigste eeuw staat het niet zonder reden geboekstaafd als het Brakel-model. Stonden de drie tenoren van de jongste verkiezingen voor het voorzitterschap van de VLD dan op één lijn ? Zeker niet, ze hakten duchtig op elkaar in, het liefst nog onder de gordel, ze wilden niet eens samen op de foto, laat staan dat ze bereid waren om van gedachten te wisselen in een tegensprekelijk debat. Guy Verhofstadt (52,12 procent), Herman de Croo (27,48 procent) en Rik Daems (19,63 procent) hielden vast aan hun eigen zienswijze, hun kiezers kennelijk evenzeer.

De verscheidenheid aan interpretaties van het nieuwe sociale liberalisme weerspiegelt zich evenzeer in de uitslag van de verkiezingen. Om commentaar gevraagd door onze collega’s van Het Laatste Nieuws, wees de bekende Melsensstraat-watcher Luc van der Kelen er al op hoe verschillend men had gestemd in Zingem en Asper. In het eerste dorp haalde De Croo 75 procent van de stemmen, in het tweede amper 15 procent. Toch liggen beide dorpjes naast elkaar. Hoewel, nààst elkaar ? Nee. Ze worden gescheiden door de Schelde, waardoor het ene thuishoort bij Austrasië, het latere (Duitse) Rijks-Vlaanderen, het andere bij Neustrië, het latere (Franse) Kroon-Vlaanderen, het eerste de fief van keizer Herman, het tweede die van koning Guy.

Kortom, hier eist de geschiedenis haar tol. Geëxtrapoleerd naar grotere omschrijvingen komen de verschillen in hun juiste proportie te staan. In het arrondissement Aalst haalt De Croo 73,94 procent, in Gent scoort Verhofstadt 75,72 procent, in Leuven laat Daems 58,49 procent noteren, zoals hij in de naburige, eveneens tot het Hertogdom Brabant behorende arrondissementen Leuven en Antwerpen ook al veel meer dan zijn gemiddelde score binnenhaalt.

Verhofstadt heeft ook zo zijn mannetjes te velde. In Dendermonde (aan gene kant van de Schelde) draineerde Marc Verwilghen 62 procent in zijn richting, in Brugge (het hart van het graafschap Vlaanderen) bewijst verruimer Pierre Chevalier dat hij wel degelijk een reiziger met een overgewicht aan bagage is, want daar scoort Verhofstadt beduidend bovenmodaal. En in het Limburg (zijnde het Land van Loon, niet te verwarren met het hertogdom Limburg) van Patrick Dewael en Jaak Gabriëls, respectievelijk schildknaap en vazal van Verhofstadt, haalde de nieuwe voorzitter zelfs dik 70 procent.

Nee, programma’s of ideologieën hebben hierin geen rol gespeeld, alleen persoonlijke aanhorigheid, feodaliteit quoi. Meer zelfs : het ging om een stammentwist die ons regelrecht naar de oude Belgen (Belgae) terugvoert. Zoals Kabila het als Katangese Luba lastig heeft met de ethnische Luba Tshisekedi uit de Kasaï, de Balunda uit Katanga en de Ngbandi uit de Evenaarsprovincie, maar kan rekenen op de Banyamulenge uit de Kivu en de Batatele van wijlen Patrice Lumumba, zo tekent zich ook op de kaart van de VLD-verkiezingen de etnische factor af. De Menapiërs hebben gewonnen, omdat ze een alliantie konden aangaan met de Tungri en de Eburonen. Tegen hen waren de Nerviërs niet opgewassen, al kregen zij nog de hulp van de Attrebaten, maar die hebben geen stemrecht. Dat die sukkels van Aduatiekers, gekneld tussen de Nerviërs en de alliantie van Menapiërs, Tungri en Eburonen, toch nog bijna 20 procent konden incasseren, is al een hele prestatie.

Red Bert

Is Bert Anciaux nu helemaal, en kan professionele hulp alsnog baten ? De vraag rees in de Wetstraat na het jongste VU-congres. Daar verklaarde Anciaux niet alleen premier Jean-Luc Dehaene tot de antichrist van de democratie, hij maakte ook nog brutaal schoonschip met recente pogingen tot politieke vernieuwing en stelde schoon genoeg te hebben van België en van onze vorst. Kortom : een dramatische metamorfose, in amper een maand tijd, van sociaal bewogen, progressieve gangmaker van onder meer de gesprekken in zaal-F tot een politieke lykantroop. Hoe kon het zo ver komen ?

Zwarte Woensdag vroeg het aan psychiater Jef Velkeneers, ooit actief in de VU, nu de officiële zielenknijper voor gebuisde VLD-voorzitters. Want in zijn lange carrière heeft Velkeneers, omwille van zijn kruimige uitspraken in de volksmond gruute muile genoemd, tal van medemensen met elektroshocks, slaapkuren of een ferme koudwaterspuit opnieuw in hun geestelijk evenwicht getild.

– Kan Bert Anciaux geholpen worden ?

– Jef Velkeneers : Wat heet helpen ? Ik wil vooraf weten hoe groot de schade is.

– Hoe kunt u zoiets meten ?

– Velkeneers : Aan de snelheid waarmee de crisismomenten elkaar opvolgen, maar ook, bijvoorbeeld, door een recente uitspraak van de patiënt in het damesblad Feeling over zijn collegetijd. Want daar ligt vaak de oorzaak van vele ontwrichtingen. Anciaux zei : ?Je had daar van die verschrikkelijk hypocriete paters, die in je rug brieven schreven die zogezegd van je ouders waren. (…) Da’s nog niets, de rest probeer ik stilletjesaan uit mijn geheugen te bannen. Mijn ouders ? Die wisten dat niet. Ik ben nooit een grote babbelaar geweest, ik kropte veel op.? Met zo’n uitspraak kan je als psychiater werken. Want wat die paters met de jonge Anciaux uithaalden, laat zich raden.

– ? ? !

– Velkeneers :… ze probeerden hem bij de CVP binnen te luizen, tiens.

– ? ? !

– Velkeneers : En uitgerekend met wie beleefde de jonge Anciaux zijn eerste politieke ervaringen, een moment dat een mens tekent voor de rest van zijn leven, ten goede of ten kwade ? Met een bruut als Paul Vanden Boeynants ! In volle Brusselse gemeenteraad dan nog ! Neem van mij aan : het is geen toeval dat hij toch nog door het lint gaat. Zelfs het gebruik van de term ?antichrist? in de uitval tegen Dehaene is veelbetekenend. Antichrist, onder verstaan ?door Satan gezonden?. Voel j’em ? Dat lijkt me iets voor Neufchâteau.

– Is in dit geval ambulante thuisverzorging nog mogelijk ?

– Velkeneers : Zolang de patiënt niet agressief wordt wel. Probleem van Bert Anciaux is dat hij en als wetenschapper hanteer ik dat gegeven met schroom erfelijk belast is.

– ? ? ?

– Velkeneers : (Aarzelend) Al jaren beeldt zijn vader zich in dat hij staatssecretaris van de Brusselse Hoofdstedelijke regering is.

Medegedeeld

Gij zijt nogal een numero, gij ! Vaneigens dat ge hier aan het juiste loket zijt, het is toch het 37ste dat gij aandoet ? Ochhere, de doppers, waar dat gij van spreekt. Ge peinst gij zeker dat ik onnozel ben ? Ik doe mijn werk serieus, manneke, ‘k zal ’t een keer uitleggen.

809.350

sjarels zonder werk in de statistieken opnemen ? Goed gij ! We kunnen zo bezig blijven. Ge gaat een keer zien wat ge zult zien. Eerst smijten we die

107.890

ouw’ pekes eruit die toch de leeftijd niet meer hebben om een serieuze job uit te oefenen. Zagen over hun reumaties, ja, maar werken, olala. En dan ook nog eens

130.000

bruggepensioneerden, dat telt ook niet mee. Wat nog allemaal ? Gepensioneerden, dat zoekt toch geen werk meer, zeker. Hoe zoudt ge zelf zijn ? En vergeet niet dat er daar bovenop nog eens

115.112

zitten die toch geen uitkering krijgen. Mijn oor, kameraad ! Dat kost de staat niets, dus feitelijk moeten we dat ook niet meer mee in onze statistieken optellen. Dat maakt dat ons Belgiekske in totaal

456.448

uitkeringsgerechtige werklozen telt. Voilà, ’t is simpel gelijk bonjour. En ge moogt niet vergeten om erop te letten dat er daarbij nog eens in totaal

32.044

van die leeghangers geschorst zijn. Aja, dat blijft maar doppen en doppen, daar kwam geen einde aan. We kunnen zo blijven betalen. Gedaan daarmee. Kunt gij tellen ? A bon. Nog iets te vragen ?

De dienstverlening van de federale overheid, daar wordt serieus aan gewerkt !

Bijdragen : Marc Reynebeau, Rik Van Cauwelaert

Renault Vilvoorde (foto : Patrick de Spiegelaere).