Uw dienaar had, voor de eerste en laatste keer in zijn leven, gelijk: Tieleman is maar 59. Toen dit ons op de Reyerslaan bevestigd werd, hebben wij de video-opname van De zeven hoofdzonden in de recorder geduwd, en zeer geconcentreerd de tweedelige uitzending herbekeken. In tegenstelling tot de vorige visie, waarbij wij halverwege het eerste deel in slaap waren gevallen.
Tot drie (!) keer toe begint Jan Leyers een vraag met: “Je bent zestig geworden, vind je niet dat…” En wat dan volgt is telkens een variant op: “…het hoog tijd is om op te rotten?” Niet één keer weerlegt Tieleman deze foutieve premisse. Neen, hij gaat er gretig op in. Nu vragen wij u: wat voor een journalist is dat? Is dat de nieuwe stijl waarover hij niet meer kan zwijgen? Tieleman begint gevaarlijk te wankelen, hoog bovenop het voetstuk waarop wij hem altijd hebben geplaatst. Te bereikbaar geworden, voor populaire televisieshows, kranten en tijdschriften.
Tijdens de zomer een volle bladzijde in Het Laatste Nieuws! Over hoe Dirk en Karl Simons per motor door de Kalahariwoestijn in Botswana toerden. Dat men zoiets überhaupt doet, daarover hebben wij al onze mening. Maar goed, die is gelukkig nooit normbepalend geweest. Maar als men het doet, dat men het dan discreet doet en er niet mee uitpakt in Het Laatste Nieuws. Want dat ruikt naar praalhanzerij. Tieleman die zijn motor herstelt, Tieleman die een worstje op het kampvuur legt, Tieleman die zijn laarzen ontsmet na bezoek aan een nikkelmijn, Tieleman die jaagt op steppezebra en kafferbuffel, Tieleman die een bantoemeisje te pakken heeft, Tieleman die ligt te mediteren terwijl hij op zijn rug in het Ngamimeer drijft… laten we een beetje ernstig blijven nietwaar.
Van volgende week af aan komt hij met Koppen, een nieuwe vorm van journalistiek die Panorama niet alleen zal vervangen, maar ook doen vergeten. En Jambers kordaat naar de tweede afdeling zal verwijzen. TerZake is meteen stuurloos, want naast Tieleman haakt ook Walter Zinzen af. Een klap die geen enkel programma te boven komt. Het humeur van Walter was bepalend voor de kwaliteit van TerZake. Hoe slechter het was, en daarvoor was weinig nodig, des te beter de uitzending. Wij herinneren ons de voorstelling van ID21, begin januari in de KVS. Zelden zo een verzameling bietekwieten bijeen gezien. De mensen spreken soms over de redactie van Knack, maar wat bij Bert Anciaux defileerde, overtrof alles. Wij kennen een psycholoog die beweert dat Anciaux kan geholpen worden, mits intense begeleiding en de nodige chemische middelen, maar vakgenoten betwisten dat.
Bert zelf zat in de studio. Het was vrijdagavond, en voor Zinzen was het een zware week geweest, waarin hij onder meer kardinaal Danneels te gast had gehad. Walter houdt niet van kardinalen. Wij waren dan ook benieuwd hoe dat zou aflopen. En hoe zou hij de kardinaal aanspreken? Met monseigneur? Uitgesloten. Dat krijgt de Walter niet over zijn lippen. Wij zagen eerst een zeer tendentieus inleidend filmpje, waarin misschien niet werd gezegd maar alleszins wel werd gesuggereerd dat alle priesters viespeuken en knapenschenners zijn. Toen dat was afgelopen, zat Walter ons schuddebollend aan te kijken, in zijn ogen de onuitgesproken vraag: “Wat peinst ge hier zoal van?” Dan draaide hij zich met tegenzin naar de kardinaal.
“Bij ons in de studio zit de bisschop van Mechelen. Wel Danneels, gij hebt de film gezien. Wat hebt ge te vertellen?” Hierna sprak Walter de eminentie tegen op alles wat die zei, onderbrak hem bij zijn eerste lettergrepen, maakte wegwerpgebaren, trok rare snuiten, pulkte in neus en oren, zat ostentatief in zijn steekkaarten de inleiding van het volgende item door te nemen, en sloot het gesprek af toen de kardinaal net was begonnen aan een ijzersterke verdediging van het kerkelijk standpunt.
Dat was maandag. Op dinsdag was Stefaan De Clerck langs geweest, met zijn onontwarbaar kluwen van kriskras door elkaar heen tuimelende woorden en begrippen. Woensdag was er voetbal, donderdag via satelliet een interview met Marc Verwilghen, die thuis in Dendermonde zijn erelonen voor een paar verloren echtscheidingszaken zat uit te rekenen. Ook de domste kijker heeft intussen begrepen dat de klank bij die verbindingen met een seconde vertraging aankomt. Het is dus uit den boze om iemand te onderbreken, want dat hoort die pas als hij halfweg zijn volgende zin is, die hij dan niet kan afmaken omdat hij wordt afgeleid door de stem in zijn oor. Dat leidt tot een pijnlijke grimas en een plotse stilte, de studioman voelt zich verplicht die op te vullen, maar vooraleer dat dan weer bij de geïnterviewde geraakt, is die zelf net begonnen met te repliceren op de eerste onderbreking… kortom: chaos. Walter Zinzen onderbrak Verwilghen al bij zijn eerste “Wel, ik moet u zeggen”, en is daar nadien niet meer mee opgehouden.
Zo een week was het geweest. En daar bovenop kwam de voorstelling van ID21. Zinzen hield het niet meer. Toen de sfeerreportage uit de KVS afgelopen was en in de studio het ernstige gesprek met de kleine Anciaux moest beginnen, hing Walter dubbelgeplooid naar lucht te happen. Zijn bril hing scheef, zijn das had hij losgetrokken om niet te stikken, zijn vuurrode wangen stonden op springen. Toen Anciaux dan maar uit eigen beweging begon te vertellen dat hij aan de mensen het signaal wou geven: “Mensen, de politiek is er voor ulle”, brak Zinzens laatste verweer. Wij hoorden hem hoesten en hijgen, hikken en slikken, en hoe vaker Anciaux herhaalde wat een toffe bende hij rond zich ging verzamelen, des te blauwer werd Walter. Toen de ander uiteindelijk toegaf dat hij ook Johan Van Hecke zou aanspreken, viel Zinzen bewusteloos uit zijn stoel.
Bert won de verkiezingen, ID21 zit in de Vlaamse regering, zij het in de persoon van Bert, Zinzen zit voortaan op zaterdag, en Tieleman in Koppen. Plus in De Notenclub, Sterrenslag op VTM, en Now or never op VT4. Niet slecht voor iemand van zestig.
Koen Meulenaere
