Het ziet ernaar uit dat de Vlaamse regering pas na de zomer aan de toekomst begint.

Vlaanderen is rijk en Wallonië arm. Lekker makkelijk is dat. Terwijl Wallonië droomt van een Marshallplan, heeft Vlaanderen zijn toekomst al veiliggesteld. Of toch niet? Uit de Vlaamse Regionale Indicatoren (VRIND) over 2003 blijkt dat het met die toekomst nog alle kanten uit kan. Niet alleen zijn de buitenlandse investeringen in Vlaanderen afgenomen, de Vlaamse bedrijven hebben ook minder geld in onderzoek en ontwikkeling gestopt dan verwacht.

Voormalig Vlaams minister-president Bart Somers (VLD) liet zich graag ontvallen dat innovatie Vlaanderens unique selling proposition is en zette meteen een inhaalmanoeuvre in. Dat was ook nodig: zijn voorganger Patrick Dewael (VLD) had amper in onderzoek en ontwikkeling geïnvesteerd, zogezegd omdat er eerst een grondige evaluatie van het gevoerde beleid moest komen. Lees: van het gesmaakte high profile-beleid van Luc Van den Brande (CD&V) en ‘zijn’ Flanders Technology.

Somers hield ondertussen vol dat Vlaanderen op één been de Europese doelstelling zou halen om tegen 2010 drie procent van het bruto binnenlands product aan onderzoek en ontwikkeling te besteden. Eenderde zou van de overheid moeten komen, en de rest zouden de bedrijven vlotjes leveren. Niet dus. Begin deze maand gaf Vlaams minister van Economie Fientje Moerman (VLD) in het parlement toe dat Vlaanderen die norm wellicht niet haalt. Uit VRIND blijkt nu ook dat de overheid de inspanningen van de bedrijven te optimistisch heeft ingeschat.

Net als haar eigen inspanningen. Volgens Moerman heeft ze vanaf 2006 jaarlijks 122 miljoen extra nodig, en de kans lijkt klein dat ze die ook krijgt. Pas in 2007 komt er weer budgettaire ruimte vrij en kan Leterme I eindelijk met een eigen beleid beginnen – zij het met de helft van de middelen waarover Paars in de vorige regeerperiode beschikte.

Vandaar ook dat de meerjarenbegroting wellicht tot na de zomer wordt uitgesteld. Na de DHL-affaire, het gebakkelei over de sociale bijdragen op het vakantiegeld van de Vlaamse ambtenaren en de B-H-V-crisis, hebben de excellenties even geen zin meer in pijnlijke onderhandelingen. En dát het pijnlijk wordt, staat nu wel vast: doordat er nog minder geld is dan de onderhandelaars bij de regeringsvorming vorige zomer al dachten, moet er in de plannen worden gesnoeid. Vooral SP.A en CD&V halen de schaar niet graag te voorschijn. Als zij een paar van hun paradepaardjes uit het regeerakkoord gerealiseerd willen zien, zou er aan het einde van de rit wel eens te weinig geld kunnen overblijven voor de lastenverlaging, die voor de liberalen haast van levensbelang is. Dus lijkt het hen steeds aantrekkelijker om de hele bespreking pas in september samen met de tweede begrotingscontrole af te handelen. Zoals steeds onder het motto: volgend werkjaar beter.

Ann Peuteman

Na de DHL-affaire en de B-H-V-crisis hebben de excellenties even geen zin meer in pijnlijke onderhandelingen.