INFO: De auteur is medewerker van Kunsthuis Villanella.
Was het nu ‘Bert’ of ‘Bart’? Operapaus Gerard Mortier was zo verontwaardigd toen hij zijn Muziekforum in Gent niet kreeg dat hij onze minister van Cultuur abusievelijk adresseerde in menig televisieprogramma dat op de culturele infrastructuurbeslissing van Anciaux volgde. Die laatste was anders ook niet van de poes in de beschrijvingen over hoe er de laatste dagen voor de beslissing op zijn kabinet gelobbyd werd. Anciaux gebruikte wellicht beeldspraak toen hij het had over plassen stroop op de trappen van zijn kabinet; maar lief was het niet. En dus vertelde Mortier doodleuk dat hij een aanbod op zak had uit Aken. Om daar een groot Europees project te gaan leiden. Aha!
Om maar te zeggen: er werd de laatste tijd stevig gebakkeleid over de eerstesteenlegging van culturele infrastructuur. Na de aanleg van al die lelijke culturele centra in de zeventiger jaren, stevenen we dus af op nieuwe nieuwbouw. Vermoedelijk fraaier vormgegeven, maar een mens zou bijna vergeten dat er al wel wat gebouwen staan in Vlaanderen waarin je aan cultuur kunt doen. En dat hier en daar gevel en personeel renoveren minstens even interessant kan zijn voor onze samenleving als aan citymarketing te doen met torens aan stromend water. Daar worden alleen Japanners beter van.
Anciaux had het na zijn besluit in zijn weblog alvast over de opbouw van eenentwintigste-eeuwse kathedralen, ‘… met evenveel volgelingen als weleer.’ Het is bekend, onze minister draait zijn hand niet om voor een vi- sionaire uitspraak meer of minder. Het is alleen maar te hopen dat ze groot genoeg zijn, die nieuwe kathedralen. Dan kunnen bij een volgende doorgang van Panamarenko tenminste alle werken onder de pannen.
Jongens die bouwen. Het heeft iets van jongens die willen vliegen. En het heeft iets van jongens die – net zoals Panamarenko in zijn kindertijd – zeggen dat ze miljonair zijn maar eigenlijk nog niet weten of ze al die nieuwbouw ook zullen kunnen onderhouden. Mooi aan Panamarenko is dat hij potenties uitdrukt. Dat al dat lichte materiaal niet meer nodig heeft dan een zacht briesje onder papieren vleugels. Dat is wel even anders met het beton dat ze in Antwerpen, Gent of Brussel de komende jaren laten aanrukken. Om dat tot leven te wekken, is er minstens een portier van doen. En wie een beetje het vak van portieren kent, weet dat die heel wat meer nodig hebben dan een lichte bries om in beweging te komen.
Het slimste kind in heel de discussie over culturele infrastructuur woont in Limburg. Daar gaf Stevaert aan dat het bouwen van musea niet zijn ding was. Met de vier miljoen subsidie van Anciaux wil hij rechtstreeks investeren in kunst die het landschap langs Limburgse fietsroutes kan verfraaien. De gouverneur denkt daarbij aan werk van Fabre, Panamarenko en Koen Vanmechelen. In het kweekproject ‘Cosmopolitan Chicken’ van deze Limburgse natuurknutselaar, legt de kip de link tussen natuur en cultuur, tussen dorp en woud. Vanmechelen zelf denkt aan een grote volière waarin deze spanningen tastbaar worden. Een ideaal uitje voor de straatvechters die de laatste maanden kraaiend en met veel gefladder om hun bakstenen riepen. Benieuwd wel of het ooit tot vliegen komt. Zo’n steen ligt algauw zwaar op de maag.
Roel Verniers
