In de toekomst moeten we inzetten op nieuwbouw en multifunctionele buurten, zegt bouwexpert Marc Dillen (VCB). ‘Het is veel moeilijker om woningen energiezuinig te krijgen door ze te renoveren.’
Is een house in a box, een huis dat in een werkplaats wordt geassembleerd, even goed als een klassiek gebouwde woning? (Francine De Cock, Bonheiden)
MARC DILLEN: Absoluut. Zulke prefabbouw is niet meer te vergelijken met die van twintig of dertig jaar geleden. Alles gebeurt nu onder gecontroleerde omstandigheden. Bovendien wordt de kwaliteit gewaarborgd, door technische voorschriften en certificaten. Voor energiezuinige huizen en complexe gebouwen kan het zelfs een voordeel zijn. Zulke gebouwen hebben veel extra openingen nodig voor leidingen en kanalen. Bij een klassieke bouw moet dat achteraf gebeuren, maar bij prefab kan dat al op voorhand.
In 32 steden, waaronder Roeselare, Brugge en Kortrijk, geldt een btw-tarief van 6% voor de afbraak van oude woningen en de heropbouw van nieuwe. In de rest van Vlaanderen is dat 21%. Dat is toch pure discriminatie? (Marc Willaert, Roeselare)
DILLEN: Daar zijn wij het als VCB volkomen mee eens. Het liefste zouden wij voor álle nieuwbouw (voor eigen woningen) een btw-tarief van 6% willen, maar zeker voor afbraak en renovatie. Dat was al even het geval, van 2009 tot 2010. De overheid wilde mensen stimuleren om oude woningen af te breken en nieuwe in de plaats te zetten. Helaas is die maatregel na twee jaar weer afgevoerd. Tot onze verrassing, want bij renovatie is het veel moeilijker om een woning energiezuinig te krijgen dan bij nieuwbouw: zowat 20% van de bestaande oude woningen kun je niet renoveren tot een aanvaardbaar energiepeil. Dan kun je beter ‘schoon schip’ maken. De overheid zou dat moeten stimuleren.
Doorgaans geldt in de bouw een waarborg van tien jaar. Maar wat als de aannemer een ernstige constructiefout heeft gemaakt die pas daarna aan het licht komt? (Marcel Creten, Deurne)
DILLEN: Tien jaar lijkt ons ruim voldoende als periode van aansprakelijkheid. Het gaat om ernstige gebreken door een fout van de architect en/of de aannemer waarbij de stevigheid van het gebouw in het gedrang komt. Funderingen die niet zijn aangepast, bijvoorbeeld. Zulke zware gebreken merk je zeker binnen de tien jaar op.
Als het echt zo slecht gaat in de bouwsector, zoals u beweert, waarom blijven de uurlonen dan stijgen? Nog voor ze één uur hebben gepresteerd, hebben aannemers én architecten al 40% korting bij hun leveranciers opgestreken. (Raoul Baert, Lochristi)
DILLEN: Kortingen van 40% lijken me niet realistisch. Je mag ook niet vergeten dat de bouwsector heel concurrentiegevoelig is: aannemers doen er alles aan om hun materialen zo goedkoop mogelijk te krijgen, zodat ze hun woningen ook goedkoop kunnen aanbieden. Wat de uurlonen betreft, die zijn strikt bepaald door de cao’s. De sociale lasten in de bouwsector liggen vrij hoog, zodat de arbeiders ook een billijke vergoeding krijgen als de bouw stilligt. Wij pleiten ervoor om de loonkosten te laten dalen. Verder maken we ons zorgen over het feit dat alles betaalbaar moet blijven. De energienormen worden almaar strenger, en dat is op zich een goede zaak, maar daardoor kunnen veel mensen zich geen woning meer veroorloven.
Vraag van de week
In welk soort woningen zullen we over vijftig jaar leven? In woontorens en -complexen die volledig zelfvoorzienend zijn, of zelfs energie produceren op een duurzame manier? (Sofie Vermaut, Izegem)
DILLEN: Amerikaanse woontorens of Nederlandse eenheidsworst: dat zien we hier niet snel gebeuren. Het moet aangenaam en gezellig blijven. Maar dat neemt niet weg dat de woonruimte in Vlaanderen beperkt is. We zullen dus wel wat moeten ‘verdichten’. Niet met hoge flats – hooguit met één of twee extra bouwlagen – maar vooral dankzij stadsvernieuwing en multifunctionele buurten, zoals je nu al vindt in de stationsbuurten van Leuven en Mechelen. Alles komt er samen: wonen, winkelen, groen, zorgvoorzieningen, mobiliteit… En dat alles met zo veel mogelijk nieuwbouw, op een (bijna) energieneutrale manier.
Hebt u vragen over feminisme en de Internationale Vrouwendag?
Stel ze aan Griet Vandermassen, filosofe en genderspecialiste.
Mail uw vragen naar mijnvraag@knack.be en maak kans op 2 filmtickets.
Stefanie Van den Broeck
