De Vlaamse regering worstelt met haar meerjarenbegroting. Durft ze geen politieke keuzes te maken?
Eerst zou de Vlaamse regering in april een nieuwe meerjarenbegroting hebben, maar werd ze afgeleid door de aanstelling van een nieuwe paus. Vlaams minister-president Yves Leterme (CD&V) en zijn coalitie van CD&V/N-VA, VLD en SP.A/Spirit schoven een beslissing door naar mei, maar toen gooide Brussel-Halle-Vilvoorde roet in het eten. En nu zou die financiële projectie voor de komende vier jaar pas na de zomer en samen met de Vlaamse begroting voor 2006 worden gemaakt. Dat uitstelgedrag staat haaks op het ‘degelijk en betrouwbaar bestuur’, waarvan Leterme zijn handelsmerk wil maken. Het verbergt ook dat de meningsverschillen binnen de meerderheid groter zijn dan de buitenwereld te horen en te zien krijgt.
Minister van Begroting Dirk Van Mechelen (VLD) hanteert al geruime tijd een schema met een marge voor nieuw beleid, die oploopt tot 1,8 miljard euro in 2009. Op die manier probeert hij natuurlijk ook een door de liberalen geclaimde Vlaamse belastingverlaging (van in totaal meer dan 500 miljoen euro) voor alle arbeidsinkomens veilig te stellen. De drang daartoe wordt zelfs groter nu er voor enkele nieuwe sociale akkoorden in de ‘zachte sectoren’ al een flinke voorafname is gedaan op de meerjarenbegroting. Minister van Welzijn Inge Vervotte (CD&V) haalde 190 miljoen euro binnen voor de non-profit en kon die enveloppe respecteren door een opvallende meegaandheid van de christelijke vakbond. Minister van Onderwijs Frank Vandenbroucke (SP.A) heeft de teller voor een nieuwe cao in het onderwijs op 215 miljoen gezet, maar zal het moeilijker krijgen om vakbondsprotest te vermijden.
Reken daarbij nieuwe en verstrekkende engagementen zoals die voor de regio Zaventem na het DHL-debacle, en dan is het duidelijk dat de Vlaamse regering meer geld nodig heeft dan ze een jaar geleden dacht. Haar financiële armslag is evenwel kleiner dan eerst geraamd. Dat maakt de politieke keuzes binnen de Vlaamse meerderheid nog moeilijker.
Dit spoort Leterme aan om publiek-private kanalen te verkennen voor de financiering van dringende noden op het vlak van de zorgverlening, het onderwijs en de mobiliteit. Met het ‘kleingeld’ (31 miljoen) dat hij ondertussen verdiende omdat de Vlaamse regering dan toch geen sociale bijdragen op het vakantiegeld van haar Vlaamse ambtenaren hoeft te betalen, komt hij er in elk geval niet. Die som is bovendien bestemd voor de Vlaamse schuldafbouw en dus voor het evenwicht van de globale overheidsfinanciën, maar dan nog altijd volgens een ‘intern stabiliteitsprogramma’ van 2000. Op nieuwe afspraken ter zake voor de periode 2006-2011 tussen de federale overheid en de gewesten en gemeenschappen wordt immers ook al heel lang gewacht. Dat dreigt van een Vlaamse meerjarenbegroting met een grote dosis politieke conflictstof, ook nog eens een operatie in het luchtledige te maken.
Patrick Martens
De Vlaamse regering heeft meer geld nodig dan ze een jaar geleden dacht, maar haar financiële armslag is kleiner dan eerst geraamd.
