In volle koopjestijd brengt de SP een nieuw product in de aanbieding: goedkope brandstof. Nog een signaal, maar dan wel een bedenkelijk.
Tot voor kort sprak Geraardsbergen alleen tot de verbeelding van de wielerliefhebbers. Omwille van zijn Muur en dat fameuze stijgingspercentage waarop zoveel wielrenners al kraakten. Dankzij de bezige SP-volksvertegenwoordiger Dirk Van der Maelen wordt het kleine stadje nu ook een politiek begrip en lijkt het goed op weg om het Vlaamse Mekka van alle consumenten te worden.
Het was de lokale SP-afdeling immers gelukt om bij brandstofverdeler Jacques Vranckx goedkope tankbeurten voor de partijleden te bedingen. Dat bleek een schot in de roos. Alle kranten en tv-stations zoemden erop in en Van der Maelen kreeg van de een op de andere dag nationale bekendheid. Zelfs voorzitter Louis Tobback, die anders over alles en nog veel meer een uitgesproken mening heeft, moest deze keer diep nadenken toen hij over het opmerkelijk initiatief werd ondervraagd. Hij maakte er zich uiteindelijk van af met een weinig geïnspireerd “de verbeelding aan de macht”. Deze kreet stamt uit ’68, een losbandig jaar waar Tobback een grondige hekel aan heeft, zodat men kan vermoeden dat de SP-voorzitter het initiatief slechts matig waardeerde.
Van der Maelen zelf, die nochtans een fijne neus voor de verborgen agenda’s van de bonzen heeft, was zich van geen kwaad bewust en maakte veel tijd vrij om iedereen tekst en uitleg te geven. Woensdagmorgen, in het Radio 1-programma Het groot gelijk, gaf hij pas echt plankgas. Dat hij alle argumenten van Paul Tant (CVP) en Patrick Dewael (VLD) zonder veel complimenten van tafel veegde, kon nauwelijks verwonderen. Meer verbazing wekte zijn hardhorigheid voor de negatieve commentaren van de luisteraars. “Dit heeft niets met platvloerse ledenwerving te maken. De hele actie past in een doordachte jaarwerking rond de verbruikersproblematiek. Een volgende stap is een discussie met de spoorwegen en vervolgens gaat de SP-Geraardsbergen met De Lijn in debat.” Van der Maelen greep de kans om een oproep tot alle Belgen te richten: “Verenig u en de prijzen zullen dalen.” Even hing er zelfs een “Eendracht maakt macht” in de lucht. Het onbegrip van de luisteraars nam echter niet af en de volksvertegenwoordiger stak dan maar een tandje bij. “Zijn de SP-leden soms pestlijders en wordt hen ontzegd wat de leden van de Boerenbond en de liberale vakbond wel wordt gegund? Die hebben ook hun profijtjes. Dit is een actie voor de kleine man en ik ben fier dat ik als socialist voor de zwakkere kan opkomen.”
HET GEZEVER VAN DE PERS
Een dag later blies Van der Maelen alle perscontacten af. Omdat de Kamercommissie inzake partijfinanciering het dossier ging onderzoeken, raadde de SP-fractie hem een voorzichtig mediaoptreden aan. Van der Maelen interpreteerde de aanbeveling heel strikt, zelfs een kort praatje off the record kon er niet meer af. Paniek, zo leek het wel.
De volksvertegenwoordiger heeft nochtans ervaring met hoe er in controversiële dossiers met de pers moet worden omgesprongen. Hij was voorzitter van de opvolgingscommissie voor het Abos in de Kamer en onderscheidde zich toen herhaaldelijk met gevatte bedenkingen over de schandalen en de hervormingen van de dienst. Van der Maelen is bovendien verantwoordelijk voor de internationale relaties van de SP, een job met groot prestige in de partij.
Ook bij brandstofverdeler Vranckx raakten ze ondertussen de pedalen kwijt. Met een kort en luid “we hebben genoeg van het gezever van de pers” wordt de telefoon neergegooid.
De SP-afdeling Geraardsbergen daarentegen zet door, maar verandert wel van koersrichting. In een mededeling heet het dat de “kortingsactie” op een andere manier georganiseerd zal worden. “Ook niet SP-leden zullen kunnen meewerken. Op die manier wordt elke verdenking van verdoken ledenwerving opgeheven.” Hoe die samenwerking met de niet-leden zal verlopen, wordt er niet bij verteld.
Echt onbelangrijk is dat niet. VLD-fractieleider Dewael klaagde immers aan dat Van der Maelen het “speciaal aanbod voor onze leden” portvrij naar enkele honderden potentiële kiezers verzond. Hoewel het SP-parlementslid ondervoorzitter van de Kamer is, noemde Dewael dit een oneigenlijk gebruik en allicht misbruik van de portvrijdom. “Desgevallend moet het reglement worden verfijnd”, aldus de VLD’er. Indien de actie naar een veel ruime doelgroep wordt uitgebreid, zit het er dus in dat er nog veel meer brieven gratis worden besteld.
De hardnekkigheid waarmee de even intelligente als ambitieuze Van der Maelen zijn actie verdedigde, voedt opnieuw de twijfels over de diepgang van het Vlaams socialisme. Alsof politieke campagnes de leden slechts in beweging brengen wanneer er een percentje aan vasthangt. Het kwalijke beeld waarbij politiek met profijten en gewin in de plaats van genereuze ideeën wordt geassocieerd, werd nog eens versterkt. Het blijft een raadsel hoe een deel van het politiek personeel ongevoelig blijft voor de schokgolven van 1991 en 1996. Het blijft dus wachten op de aardbeving.
P.G.
