Over het decor van het BRT-journaal kunnen we kort zijn : prutserswerk. Met de voeten geschilderd, zo stelde Paul Muys vorige week in De Kroonraad vast. En aangezien Solvay de verf had geleverd, een gedurfde en speciaal door Muys zelf ontworpen formule op basis van palmitinezuur en bi-chloorfosfaatsulfide, had hij recht van spreken.
Wèl een meevaller is het nieuwe decor van Ter Zake. Vooral omdat het aan ons werd voorgesteld tijdens de Goede Week, waarin niet toevallig Dirk Tieleman anchorman was. En die vond in de aangepaste omgeving een goede inspirator om ook de stijl van Ter Zake nog wat flitsender te maken dan hij al was.
Zo zagen wij Tieleman, ter illustratie van het eerste onderwerp, een volwassen koe de studio binnenslepen. Een hele klus, want het beest zakte voortdurend door zijn poten, sloeg met kop en staart schrikwekkend heen en weer, draaide de ogen uit de kassen en braakte paars schuim op de vloer. Een ander had het opgegeven maar Tieleman vloekte en tierde, gaf Bella een paar flinke schoppen tegen haar achterste, en liet zich tenslotte bezweet en buiten adem in zijn presentatiestoel vallen.
?Ziehier een koe,? hijgde Tieleman overbodig. ?Ge gaat me zeggen : die schijnt niet al te gezond te zijn. En inderdaad. Deze koe is ziek. Zij lijdt aan de ziekte van Creutzfeldt-Jacob. Dus niet aan BSE, maar ineens aan de befaamde Creutzfeldt-Jacob zelf ! Wat zegt ge daar van ? Eigen kweek.?
Hierna probeerde hij zo cryptisch mogelijk te omschrijven hoe deze menselijke ziekte op de koe was overgedragen. Wij begrepen vaag dat het een procédé betrof dat als religieus ritueel vaak wordt toegepast door monniken van de Tibetaanse Padma-Sambhava-orde, waartoe ook Tieleman zelf behoort.
?Is het vlees van dit rund ongezond voor de mens ?? ging het iets profaner verder. ?Wel, wij zullen de proef op de som nemen.?
Wat wij toen zagen, was te wreed voor woorden. Tieleman toverde van onder zijn tafel een flikkerend slagersmes van een halve meter lang tevoorschijn, en plantte de punt ervan in de achterkaak van de zich nog altijd vreemd gedragende koe, die verscheurend huilde, zich met een ultieme krachtsinspanning losrukte, en dwars door het nieuwe decor heen beukte. Toen Tieleman nadien met lijm en verfborstel een en ander in zijn oorspronkelijke staat probeerde te herstellen, verdwenen Portugal en Sicilië van de kaart.
MAAR DAT WAS veel later, want eerst wachtte hem een volgende surprise. Nu het eerste onderwerp de benen had genomen, had de regisseur, wiens hart stil stond, hals over kop het tweede item de studio ingeduwd. Tieleman keek verrast op toen hij weer achter zijn tafel plaatsnam en tegenover zich een onbekende gast zag zitten.
?Wie zijt gij en hoe komt ge hier binnen ?? beet Tieleman, nog in de war van de net doorstane emoties, de bezoeker toe. Het bleek Piet Van Roe te zijn, de pas aangestelde directeur televisie.
Tieleman ritselde even in zijn papieren en haalde triomfantelijk een steekkaart boven : ?Ha, hier heb ik het. Roe, Piet van. Dat zijt gij, neem ik aan. Beetje vreemde combinatie van namen als ge het mij vraagt. Flauwe grappenmakers zouden hier ongetwijfeld hun voordeel mee doen. Maar ge hebt geluk : ik ben geen flauwe grappenmaker. Ik ben zelfs geen grappenmaker. Ik zie niet in waarom er überhaupt grappen moeten gemaakt worden.?
Tieleman werd steeds bozer en keek Van Roe woedend aan. ?Gij zijt dus directeur televisie ? Maar ik zie hier op uw fiche dat ge al 57 jaar zijt. Is dat verjonging ? We hebben juist een hele lichting van dat oud vuil aan de deur gezet, komen ze met u af. Wat hebt gij vóór deze job gedaan ??
Piet Van Roe beet op zijn lip en deelde mee dat hij dertig jaar op de radio had gewerkt, de laatste tien jaar als directeur-generaal.
?Oh, zijt gij dat ?? ging er bij Tieleman plotseling een lichtje branden. ?Ik herinner mij nog vaag hoe gij bij Actueel begonnen zijt. Iets over de EGKS, dat ik nog helemaal heb moeten herwerken als ik mij niet vergis. En nu gaat ge het eens op televisie proberen. Laat me u dan dit vraagske stellen : wat is het verschil tussen radio en televisie ??
Op deze vraag was Van Roe voorbereid, en geduldig begon hij aan een uiteenzetting over management-kwaliteiten en het zich omringen met bekwame medewerkers. Tieleman liet hem twaalf seconden aan het woord en vloog toen overeind. ?Maar neen, man. Kom ons toch niet vervelen met die kletspraatjes. Het verschil is dat televisie met beeld werkt en radio niet. Dat is juist de moeilijkheid. Stel, ik zit bij een ayatollah voor een interview. Werk ik bij de radio, dan heb ik aan een telefoon genoeg om onmiddellijk de lopende programma’s te onderbreken en op antenne te kunnen. Werk ik voor tv, dan moet ik beelden hebben. En niet alleen van het gesprek. We moeten die ayatollah een keer met zijn fiets naar de bakker laten rijden, hij moet rozen knippen in zijn tuin, misschien een spannend boek inkijken. Dat is allemaal niet veel werk, maar het veronderstelt wel een camera en eventueel iemand die die camera bedient. In het jargon noemen we zo iemand een cameraman. Verstaat ge wat ik wil zeggen ? Radio : goekoop en gemakkelijk. Televisie : duur en ingewikkeld. Stel : een reporter wil met zijn motcyclette gedurende zes maanden door Iran rijden. Kostprijs : acht miljoen. Doen of niet ??
PIET VAN ROE besloot zich aan zijn eigen scenario te houden en bracht nu in het midden dat het er voor een openbare omroep op aan komt goede programma’s populair, en populaire programma’s… Verder kwam hij niet want Tieleman stond dreigend naast hem : ?Kunnen beelden van een Wescam via GPS in een SNG worden opgenomen of niet ? Kun je met een Cox een Steadycam op een vijftig aansluiten ??
Weer besloot Van Roe om zijn eigen tekst te volgen, en legde uit hoe hij met zes radionetten achtennegentig procent luisterbereik had uitgebouwd en hoe dankzij de radioreclame het budget van de hele BRTN rond kwam. Voor Tieleman was de maat vol. ?Wat ! ? Zijt gij de schurk die ervoor gezorgd heeft dat ik om het uur die verschrikkelijke reclame door mijn oren geboord krijg ? Is het uw schuld dat ik de hele dag word dolgetoeterd door die terreur van de verkeersinformatie ? En door weersvoorspellingen die schaamteloos het tegendeel zeggen van de dag voordien ? Zijt gij verantwoordelijk voor die onstuitbare lawine van actualiteitsbijdragen ? Van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat, na elke plaat ? Eruit ! En dat ik u hier nooit meer zie op de televisie, of ik laat mijn koe op u los.?
Het derde onderwerp ging over drugs in Nederland.
Koen Meulenaere
