In zijn ‘Blunderboek Justitie’ somt Renaat Landuyt, justitiespecialist van de SP.A, een lange lijst dossiers op waarin het gerecht heeft geblunderd.
In uw opsomming van incidenten en blunders bij justitie (de zaak-Habran, Simon Wijffels, Hassan Iasir…) wijst u steeds weer op de grote verantwoordelijkheid van de procureurs, die misdadigers moeten opsporen en vervolgen. Wat is uw voornaamste kritiek?
RENAAT LANDUYT: Procureurs zijn altijd bezorgd om hun onderdeel in het dossier, maar niet om wat er daarna in de praktijk gebeurt met de uitvoering. Nu vindt de procureur steeds weer een zondebok wanneer het fout gaat. Bijvoorbeeld de gevangenisdirectie in de zaak van Hassan Iasir (een van de drie verdachten van de moord op politieagente Kitty Van Nieuwenhuysen, die bijna werd vrijgelaten omdat het beroep tegen zijn verdere aanhouding niet correct was doorgegeven), de dienst Vreemdelingenzaken (bij het vertrek naar Israël van de jonge Oekraïense daders in de zaak-Simon Wijffels), de politie, de wet en noem maar op. De procureurs zouden hun verantwoordelijkheid moeten opnemen en zelf hun zaken tot het einde moeten opvolgen.
Kunt u een voorbeeld geven?
LANDUYT: Een van de meest aanstootgevende zaken wat dat betreft, was die van de carjackers in Oost-Vlaanderen. Daar liet de politie de gangsters vrij, omdat er vanwege het parket zogezegd geen bevel voor verdere aanhouding was doorgestuurd. De procureur had zijn fax nochtans verstuurd. Maar even nagaan of die wel degelijk was aangekomen, was blijkbaar te veel gevraagd. De verdachten gingen vrijuit, omdat de fax op een verkeerd toestel was terechtgekomen. De procureur voelde zich niet verantwoordelijk. Hij vond dat hij zijn taak had volbracht.
Procureurs verstoppen zich achter dit soort procedurefouten, met als nefast gevolg de nietigverklaring van sommige zwaarwegende uitspraken.
LANDUYT: Dat klopt. Daarom zou ik ervoor pleiten om, precies zoals in het burgerlijk recht, enkel die zaken nietig te verklaren waarbij het belang van een van de partijen geschonden is. Nu is de nietigverklaring al te vaak een cadeau aan de verdachten, tegen wie doorgaans nochtans voldoende bewijzen zijn verzameld.De procureurs blijven ongemoeid.
Ingrid Van Daele
‘Ik heb vaak onderhandeld met de Vlamingen. Eh bien, soms overkomt het je dat je denkt dat ze misschien wel gelijk hebben. Maar dat moet je hen vooral niet zeggen.’
Philippe Moureaux (PS), burgemeester van Sint-Jans-Molenbeek, in ‘Le Vif/L’Express’.