Datum: 25.10.2001. Uur: 21.58. Naam: Elisabeth.Vermoedelijke lotsbestemming: koningin der Belgen.
Vermoedelijke lotsbestemming: koningin der Belgen.
HET UITVOERINGSBEVEL
Het was 19.30 uur toen het eerste codewoord werd doorgebeld: Spich. In de dagelijkse omgang is dat de naam van een voormalige Belgische kazernestad in Duitsland, die donderdagavond betrof het een ‘waarschuwingsorder’. De kapitein opende de verzegelde envelop, voelde wellicht zijn adrenalinespiegel stijgen, zag dat het codewoord klopte en wist dat zijn moment gekomen was. Twee uur later ging de telefoon opnieuw over: Altenrath. Zie envelop. Jawel. Dit was het ‘uitvoeringsbevel’ waarop zijn mannen al twee weken zaten te wachten. De houwitserkanonnen stonden klaar. Vrijdagmiddag om 12.00 uur stipt werd het eerste schot gelost in het Brusselse Warandepark. Zo’n vijftig minuten later was het voorbij. In totaal hadden de para’s van Brasschaat 101 obussen afgevuurd. Zonder collateral damage, want het waren losse flodders. Bij wijze van eresaluut.
Dat andere telefoontje kwam iets over halfzeven, diezelfde donderdagavond. Geen codewoord _ het was zijn vrouw Mathilde aan de lijn. De prins wist dat het moment gekomen was. Hij verontschuldigde zich terstond bij de bedrijfsleiders in wier gezelschap hij zich bevond en liet zich, met gepaste spoed wellicht, van Waarschoot naar Laken overbrengen. Vandaar ging het, met Mathilde, naar het Erasmusziekenhuis in Anderlecht. Op 25 oktober 2001 om 21.58 uur, kwam aldaar zijn eerste kind ter aarde.
Aanvankelijk was Mathilde ‘uitgerekend’ voor half november. Op donderdagochtend 25 oktober ging men er al vanuit dat de baby zondag zou komen. Donderdagavond omstreeks zes uur begonnen de eerste weeën. Omdat het kind in de stuitpositie lag en de navelstreng tweemaal rond het nekje was gedraaid, werd tot een ‘semi-urgente’ keizersnede overgegaan. Een ‘vroegtijdige’ bevalling, die evenwel ‘probleemloos’ verliep.
Vrijdagavond om kwart over zes werd ‘het proces-verbaal van de verlossing van Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Mathilde’ ondertekend door 22 getuigen, onder wie vertegenwoordigers van de drie machten. Kamervoorzitter Herman De Croo (VLD) had van tevoren op de radio, in Voor de Dag, al verklaard dat zulks hem niet zenuwachtig maakte en geen ‘hoofdmuizenissen’ opleverde.
DE PERSCONFERENTIE
Dat het ‘een vrouwtje’ was, meldde de prins tijdens de persconferentie om halfdrie des nachts. ‘Ik ben een beetje laat. Ik kom van bij het kindje. Ik heb het het eerste badje gegeven. Haar eerste kleedjes aangedaan. Dat was heel leuk. Ik vind het allemaal heel leuk. Het is allemaal heel goed verlopen. Wij zijn heel gelukkig. De dokters hebben prachtig werk gedaan.’ Zijn vader, de vorst, was luidens de prins zeer blij: ‘Hij was in de Ardennen en zei: ik kom onmiddellijk. Hij heeft kunnen bewonderen hoe ik het kind een badje gaf, kleertjes aantrok. Met een beetje verbazing, ja. Hij wist niet dat ik dat kon. De koningin is niet in het land. Ze komt morgenvroeg.’ Dan, na een korte stilte: ‘Maar ga gerust uw gang, hoor. Stelt u gerust uw vragen.’
Of de prins kon zeggen op wie de baby lijkt?
‘Ik zou natuurlijk graag zeggen dat ze op mij lijkt. Of nee. Ze is een meisje en dus is het misschien beter dat ze op mijn echtgenote lijkt.’
Dat ons land nu wellicht voor het eerst een koningin als staathoofd zal krijgen.
‘Dat is zeer goed. Er zijn grote koninginnen geweest in de geschiedenis. Ik wens dat ze een goede koningin wordt. Maar eerst moet ze een goede vrouw worden. Een echte vrouw.’
Of de prins een actieve vader gaat zijn?
‘Dat zien we nog wel. Eén ding tegelijk. Ik hoop dat ik dicht bij het kind zal staan en alle aandacht zal kunnen geven die ze nodig heeft. Ach, een vader zus of een vader zo. Ik hoef geen moderne of postmoderne vader te worden. Als ze maar gelukkig wordt.’
Of de prins aanwezig was bij de geboorte?
‘Ik heb alles gezien, ik was bij mijn vrouw. Ik ben zeer trots op de ploeg die dit alles heeft gedaan.’
Of de prins zenuwachtig was?
‘Ik ben een gevechtspiloot. Ik ben altijd kalm.’
DE INVALSHOEKEN
Op de meeste krantenredacties was de reguliere deadline al verstreken toen het eerste persbericht van Belga om 23.18 uur binnenliep. Maar wie zijn huiswerk had gemaakt, kon in die semi-urgente omstandigheden toch nog een aantal pagina’s naar de drukker seinen. De invalshoeken lagen uiteraard al weken, zoniet maanden, klaar. Hoofdredacteur Paul Daenen van Het Laatste Nieuws bleef zo kalm als een gevechtspiloot. Vrijdag, in het extra ochtendjournaal van zeven uur, wist hij de werkdruk zelfs te relativeren: ‘Het is ook geen 11 september.’
Zaterdag daalden het nieuws, de verslaggeving, de duiding, de medische toelichting, de vorstelijke geschiedenis, de stemmen des volks alsmede de reacties uit BV-land in de vorm van rijkelijk geïllustreerde bladzijden over ons neer. Vooral ’s lands royalty-watchers waren, tot hun allerlaatste quote, uitgeknepen:
[{bull}] ‘Filip is in zijn jeugdjaren geestelijk mismeesterd, omdat hij geen uitblinker is en de druk van dat koningschap dus extra zwaar ging wegen. De kans is groot dat hij dat enorme plichtsbesef doorgeeft aan zijn dochter.’ (Een bezorgde Mario Danneels in De Standaard)
[{bull}] ‘Dat de mensen echter één ding in hun achterhoofd houden: dit kind mag dan nu wel in een satijnen wieg liggen, er staat haar ook een gouden kooi te wachten. Elisabeth werd bij wijze van spreken geboren als een onvrij mens. Dat kan niet aangenaam zijn.’ (Een dito Jan van den Berghe in Het Laatste Nieuws)
[{bull}] ‘Laten we hopen dat er meer kinderen komen.’ (Een blije Jan Becaus in het TV1-journaal)
[{bull}] ‘Natuurlijk doe ik niet schamper over de geboorte. Dat is een blijde gebeurtenis voor elk koppel met een kinderwens, dus waarom niet voor het prinselijke paar. Maar de lichte euforie waarmee de koninklijke geboorte benaderd wordt, is toch een poco loco.’ (Een kritische Yves Desmet in De Morgen)
Dat viel reuze mee, die euforie. Er stonden meer vraag- dan uitroeptekens. Want háált Elisabeth de troon wel, of bestaat de monarchie tegen pakweg 2030 niet meer? En zo ja, wat zal er nog van overblijven, behalve een ceremonieel gezelschap naar Scandinavisch model? Vooral de alom bezongen ’transformatie’ van prins Filip werd aangegrepen om van de geboorte een Keerpunt te maken. Is er al een troonsopvolging in de maak, nu Filip heeft getoond dat hij ‘het’ kan? ‘Gisterenochtend, drie uur na de geboorte van zijn dochter, schoot er van de koele prins niet veel meer over’, wist Het Laatste Nieuws. ‘Er was zóveel Mens voor in de plaats gekomen, dat het aanwezige perslegioen even zat te twijfelen of hij het wel was, en geen handige grappenmaker.’
De latere biograaf van prins Filip doet er goed aan straks behalve de kranten ook de oorspronkelijke bronnen te raadplegen: de beelden van Filip in zijn groene ziekenhuisplunje. Want hij was het wel degelijk. Zenuwachtig als steeds. Met een lichtjes verkrampte glimlach. Een glimlach, dat wel. Maar hoe zou u zelf zijn?
Hoe ‘gewoon’ het allemaal verlopen was _ ook daarover wilde iedereen zich per se verbazen. In de extra uitzending van Koppen vrijdagavond leerden we onder meer dat Mathilde:
[{bull}] een ‘gewoon’ bed te harer beschikking had gekregen,
[{bull}] bevallen was op een ‘gewone’ operatietafel,
[{bull}] bijgestaan werd door haar echtgenoot, zoals ‘gewone’ mensen.
DE MERKEN EN DE STERREN
Elisabeth zal worden ververst met luiers van het Belgische bedrijf Ontex, dat de wens koestert om officieel hofleverancier te worden. Geen Pampers, dus. Die zijn er voor gewone baby’s. Gratis eventueel, voor baby’s die geboren zijn op dezelfde dag als Elisabeth _ en wier ouders aan de gratisluierswedstrijd deelnamen! Hier en daar steeg enig onbehagen op om zoveel commercieel opportunisme. Want behalve de luierproducenten speelden onder meer ook kleding-, kaas- en biermerken alert op de blijde geboorte in. Voor zover dat onbehagen door journalisten en commentatoren werd vertolkt, is het tamelijk irrelevant. Mocht de marketingmanager van Pampers _ of pakweg Prémaman _ zich níét op deze geboorte hebben voorbereid, dan zou hij of zij niet geschikt zijn voor het vak. Zij volgden exact dezelfde (markt)logica die alle redacties er al weken geleden toe heeft aangezet om zich klaar te houden, en alvast stukken klaar te maken, voor de Grote Dag. Oplagen werden met gemiddeld 20 procent verhoogd. En dat commerciële opportunisme heeft een gunstig neveneffect: inkomsten. Kranten en bladen zien immers al maanden, en zeker sinds 11 september, hun advertentie-inkomsten dalen.
De Financieel-Economische Tijd verkoos de nodige afstand te bewaren _ ook een kwestie van positionering natuurlijk en derhalve even ‘commercieel’. In zijn commentaarstuk zuchtte Patrick Claerhout: ‘Een krant ter hand nemen of de televisie aanzetten, is de deur openen voor een onophoudelijke stroom anekdotes, zinloze details en non-events.’ En verder: ‘Wie zich dit weekend wil beschermen tegen dergelijke loze berichtgeving, reist beter eventjes naar het buitenland.’ Inzake berichtgeving beperkte de krant zich tot de basisinformatie: wie, wat, waar, wanneer, hoe groot en hoe zwaar. Informatie die sinds vrijdag tevens te betrekken was op prinseselisabeth.be, een van overheidswege in het leven geroepen website: Elisabeth Thérèse Marie Hélène, in potentie en qua lotsbestemming nu reeds de toekomstige koningin der Belgen, woog bij haar geboorte 2 kilogram en 950 gram, haar lengte bedroeg 49 centimeter en de kleur van heur haren was blond. Peter is Amadeo, zoon van prinses Astrid. Meter is Hélène, zuster van prinses Mathilde.
En de toekomst? Welnu, die staat reeds in de sterren geschreven. Prinses Elisabeth is een Schorpioen, een uitgesproken Watertype. Ze zal zeer verbeeldingrijk zijn, doch soms overgevoelig. Haar interesses zullen zich uitstrekken van mode en kunst tot reizen. Tevens zal ze zich ‘de kaas’ niet van ‘het brood’ laten eten, want: ‘ze zal haar eisen stellen’. Sociaal, alert, fijngevoelig, romantisch: Elisabeth wordt het allemaal. Ook zal ze zich ‘sterk aangetrokken voelen tot het geheimzinnige, het mysterieuze en het occulte’.
Het moge een troost zijn voor romantici die het eventuele verdwijnen van de monarchie ten diepste zouden betreuren: in een republiek wonen ook sterrenwichelaars.
Joël De Ceulaer
‘Ze is een meisje en dus is het misschien beter dat ze op mijn echtgenote lijkt.’
Dat viel reuze mee, die euforie. Er stonden meer vraag- dan uitroeptekens. Want háált Elisabeth de troon wel, of bestaat de monarchie tegen 2030 niet meer?