Nadat hij al zes weken commentaar had gegeven op het reilen en zeilen van het proces-Dutroux, besloot oud-rechter Edwin Van Fraechem om eens ter plaatse te gaan kijken. Men moet toch een beetje weten waarover men spreekt, zelfs op de openbare omroep. De maître en de juge op excursie naar Aarlen, het was in TerZake lang op voorhand aangekondigd.
Helaas was de maître, Jef Vermassen, geveld door een longontsteking, en dus werd Hein Diependaele als vervanger meegestuurd. U kijkt nu naar TerZake, de cameraman zit op de achterbank van een luxueuze wagen. Aan het stuur meester Diependaele, naast hem rechter Van Fraechem. In een auto filmen is altijd goede televisie. Wij hebben Ward Beysen en Filip Dewinter zo eens samen naar het VLD-congres zien rijden: die ene minuut vertelde meer dan een uur onderbreken door Bracke.
Op weg naar Aarlen was maar één filmploeg mee, en toch zagen wij soms buitenbeelden van de protserige Saab cabriolet. Wat doet vermoeden dat de cameraman meester Diependaele eerst een paar rondjes rond het Meiserplein had laten maken, en daarna pas was ingestapt. Thuis legden wij onmiddellijk vijftig euro in de pot: ze halen het niet. Met meester Diependaele aan het stuur? Onmogelijk. Meester Diependaele is de kortste weg naar de mislukking.
Wij hebben het lijstje al eerder opgesomd. Stel: een geestelijke wordt beschuldigd van een vijfvoudige moord hoewel er niet één lijk is gevonden. Vraag: bestaat er één advocaat ter wereld die zo’n cliënt niet vrij zou krijgen? Antwoord: ja, die bestaat, meester Diependaele. Ging op bevel van de Rat van Oosterzele een proces aanspannen tegen Knack! Meer bepaald tegen onze chef-Wetstraat, die in een naschrift bij een recht van antwoord onheuse dingen over die onderkruiper van de NCD had beweerd. We zijn bijna twee jaar later, nog altijd niets gehoord.
Enkele mensensmokkelaars zijn opgepakt? Iedereen vrij, behalve de pechvogel die door meester Diependaele is verdedigd. Die wordt veroordeeld voor mensenhandel in plaats van mensensmokkel, wat het verschil betekent tussen drie maanden en acht jaar. Journalist schrijft over Hollandse kinderschenner? Die laatste gaat vrijuit, de journalist, verdedigd door meester Diependaele, wordt dagenlang opgesloten. Zet meester Diependaele op het proces-Dutroux, en Sabine en Laetitia worden ter zitting aangehouden.
Op het dashboard van de Saab stond een knoert van een GPS-scherm, maar bij het binnenrijden van de stad moesten Kwik en Flupke het onvermijdelijke vaststellen: ze waren verloren gereden. In Aarlen! Draai een blinde eerst twintig keer om zijn as, en hij vindt nóg binnen een minuut zijn weg in Aarlen. Maar niet zo meester Diependaele en rechter Van Fraechem.
Niet getreurd evenwel: Van Fraechem diepte uit zijn zak zijn gsm op, toetste uit het blote hoofd een nummer in, en plots waren wij getuige van de volgende dialoog: ‘Pol? Yow, Van Fraechem hier. Zeg, we vinden het niet. We staan voor een grote kerk over een Carrefour. Hoe moeten we rijden?… Tweede straat rechts en dan eerste links, zegt ge? Kunt gij ons ergens opwachten?… Aan het monument? Oké Pol, schuif maar al wat op want zijn remmen haperen soms.’
Van Fraechem had het dak van de Saab opengegooid en was bovenop de voorzetel geklommen om de juiste route beter te kunnen zien. Dat gaf hem ook de gelegenheid minzaam naar de mensen op de stoep te wuiven. Zoals de paus in zijn betere dagen. Het scheelde geen haar of de rechter tuimelde de auto uit, toen hij plots tot zijn ontzetting Caroline Van den Berghe arm in arm met meester Vercraeye uit de McDonald’s zag komen.
Twee straten verder rees inderdaad het gerechtshof op. Diependaele parkeerde op een voor gehandicapten voorbehouden plaats, en Van Fraechem wipte met een elegante sprong naar buiten, om daar met enkele komisch ogende stretchoefeningen de stramheid van de lange rit te verjagen. De Pol die stond te wachten, was niemand minder dan meester Paul Quirynen. De advocaat van de familie Marchal. En van de kinderen Van Noppen op het proces-Van Noppen. Waar Van Fraechem rechter was. En waar de uitspraak van het hof nogal fel de thesis-Quirynen volgde. Van Fraechem viel hem zowat om de hals, zoals men zou doen met een broer die na vijfentwintig jaar uit Canada weer thuis komt. ‘Dag Pol jong, hoe is het? Dat is potverdekke ver, Aarlen. Zeker als ge met een stootkar rijdt, zoals Heinz. Wat staat er op het programma vannamiddag?’
Tot dan toe waren wij ervan overtuigd dat de rechter ten minste een volledige zittingdag zou bijwonen. Maar nee, het was al kwart over twee in de namiddag. ‘Eerst nog wat gezever’, hoorden wij Quirynen mompelen, ‘en als er tijd overblijft getuigt Laetitia Delhez, dat zou eventueel interessant kunnen zijn. Hebt ge graag dat ik u voorstel aan de voorzitter?’
We maken nu een sprongetje van een uur of drie, de camera’s aan de dranghekken draaien. In de verte zien wij rechter Van Fraechem, met meester Diependaele op de hielen, molenwiekend uit het gerechtsgebouw komen aanstormen, van ver reeds roepend: ‘Wat een waanzin burgers! Wat is me dat hier? Mannekes toch, ik heb me moeten inhouden om niet zelf mijn toga aan te trekken en de zaak over te nemen. Als dit zo doorgaat, is het gedaan met de assisenrechtspraak in België. Die voorzitter kan er werkelijk niets van.’
‘Wat gaat u nu doen?’ wenste de verslaggever te weten. Daarover moest Van Fraechem geen seconde nadenken. ‘Ik en Heinz gaan hier in de buurt iets drinken en een stukske eten. En dan zal het stillekesaan tijd zijn om terug naar Rijmenam te rijden.’
Jammer dat Vermassen ziek was. Jef heeft een lage sportwagen, waarin je met je achterste het asfalt scheert. Daar hadden wij graag de rechter eens in zien zitten.
Koen Meulenaere
