De conferentie staatshervorming volgens Philippe Moureaux (PS): geen mirakels, geen Griekse kalender.
Zowel Philippe Moureaux als Patrik Vankrunkelsven hebben vandaag al ideetjes voor de heikele dossiers die vroeg of laat zullen opduiken. Maar voorlopig blijven ze zelf behoedzaam over de slaagkansen van dit “experiment”.
Philippe Moureaux: Het doel is duidelijk: de draad van de staatshervorming weer oppakken. Al geruime tijd was er geen vooruitgang meer. Nu willen we profiteren van een serener communautair klimaat. Eerst pakken we enkele problemen aan waar de Senaat al een principieel akkoord over had, daarna enkele meer fundamentele dossiers zoals de regionalisering van de gemeentewet.
Mag dat twee, ja zelfs drie regeerperioden duren?
Moureaux: Nee, het wordt geen eeuwig studiecentrum. Het bijzondere aan deze conferentie is dat ze breekt met een oude Belgische traditie. Tot nu toe bestonden staatshervormingen altijd uit grote pakketten met voor iedereen wat wils. Na een lange periode van immobilisme volgde altijd een periode waarin zo snel mogelijk zoveel mogelijk werd geregeld. Zo willen we niet meer werken. Dat is het interessante en tegelijkertijd riskante van deze onderneming. Nu zullen we iedere keer als er een consensus is, knopen doorhakken. De conferentie moet een ritme zoeken, niet te snel, niet te traag.
Het klimaat mag dan al sereen zijn, voor sommige knelpunten zijn er geen honderd en één oplossingen.
Moureaux: Toch geloof ik dat er ook voor die dossiers vandaag openingen zijn. Er zijn altijd formules die de wederzijdse verkramptheid kunnen doorbreken. Dat was in het verleden ook zo. Voeren werd een abces op de Belgische politiek. We hebben dat met Jean-Luc Dehaene aangepakt. Maar het is inderdaad niet omdat er vandaag een serener klimaat bestaat, dat we plots mirakels moeten verwachten.
Tot nu toe is de VLD de enige partner die een concrete verwachting vooropstelt: afcentiemen.
Moureaux: De VLD is zeer complex. Enerzijds is premier Guy Verhofstadt de vader van deze conferentie. Hij heeft geprobeerd het klimaat te ontdooien. Anderzijds komen er uit zijn partij soms eisen inzake kalender en agenda. Ik vind dat een beetje gevaarlijk. Want nogmaals, als we van bij het begin hoog inzetten gaan we opnieuw naar onderhandelingen zoals vroeger. Een ongeluk is snel gebeurd in België. Het volstaat dat iemand rond de tafel met veel poeha een standpunt inneemt, en we zitten opnieuw in een stellingenoorlog.
Filip Rogiers Peter Renard