1. Strafrechtelijk
De ANTIWITWASCEL (CFI) heeft om en bij de 140 meldingen ontvangen met verwijzingen naar de Panama Papers. Voorzitter Philippe de Koster: ‘Een tiental dossiers hebben we doorgespeeld naar de parketten omdat de geanalyseerde informatie ernstige aanwijzingen bevatte van witwassen uit ernstige fiscale fraude. Een dertigtal dossiers hebben we geseponeerd omdat we geen aanwijzingen van witwassen terugvonden, of omdat administratieve of gerechtelijke overheden reeds volledig op de hoogte waren van de informatie. Ten slotte zijn nog zo’n honderd dossiers in behandeling omdat bijkomende vragen werden gesteld – bijvoorbeeld verdergaand financieel onderzoek of buitenlandse bevragingen.’ De antiwitwascel heeft intussen al een twintigtal keer de Financial Intelligence Unit van Panama bevraagd. ‘Zij hebben binnen een redelijke termijn op onze verzoeken geantwoord’, zegt De Koster.
Intussen lopen bij de PARKETTEN van Brussel en Gent verschillende strafrechtelijke opsporingsonderzoeken naar personen die opdoken in de Panama Papers. Ook tal van andere Europese landen voeren strafrechtelijke onderzoeken dankzij de publicaties.
Achter de schermen faciliteert EUROJUST de lopende strafonderzoeken naar de Panama Papers door met parketten in verschillende EU-lidstaten een efficiënte strategie af te spreken. Zo bracht het in het najaar van 2016 specialisten uit heel Europa samen in Den Haag. En op 3 en 4 april organiseerde Eurojust voor het eerst ook een coördinatievergadering met de Panamese procureur-generaal Kenia Porcell. Eurojust-voorzitster Michele Coninsx: ‘Veertien EU-lidstaten zaten samen met Panama rond de tafel. Eerdere bilaterale contacten hadden immers niet altijd tot successen geleid. Bedoeling van onze multilaterale aanpak is net om de rechtshulpverzoeken in Panama te versnellen en tot betere resultaten te komen.’
2. Parlementair
De bijzondere commissie Panama Papers die in april 2016 in de Kamer van start ging, werd vorige maand omgevormd tot een heuse parlementaire onderzoekscommissie. Tegen eind mei wordt haar eindrapport verwacht.
Eind november volgen ook nog de twee eindrapporten van het PANA-COMITÉ VAN HET EUROPEES PARLEMENT: één rapport met bevindingen en één met aanbevelingen. Het comité bestelde daarvoor maar liefst tien studies, onder meer over de financiële impact van witwassen en belastingontwijking, en over de rol van tussenpersonen zoals banken en advocaten. Het comité bracht recent ook werkbezoeken aan Malta, Luxemburg en het Verenigd Koninkrijk. Opmerkelijk: Mossack Fonseca Malta antwoordde niet op een uitnodiging van het PANA-comité en ook het Luxemburgse advieskantoor Experta, dat van 2002 tot 2011 deel uitmaakte van de Dexia-groep, wees de samenwerking af.
3. Fiscaal
De BIJZONDERE BELASTINGINSPECTIE (BBI) onderzoekt 202 Panama Papers-dossiers en claimt tot nu toe 175.000 euro van Belgen die opdoken in de Panama Papers. Volgens Francis Adyns, woordvoerder van de FOD Financiën, vormen een gebrek aan medewerking van belastingplichtigen en belastingparadijzen hinderpalen in het fiscale onderzoek.
Om nieuwe onderzoeken zoals de Panama Papers te financieren, is het Internationaal Consortium van Onderzoeksjournalisten (ICIJ) een wereldwijde crowdfundingcampagne gestart.
ICIJ steunen kan via www.gofundme.com/ ICIJorg2017.
