’s Werelds meest beruchte motorbende heeft in vijf jaar tijd wel vijftien afdelingen in België officieel erkend. De onstuitbare opmars van de Hells Angels: zij domineren het milieu van de criminele bikers en lijken ook hier klaar voor een bendeoorlog.
Het leer ingevet, het chroom opgeblonken, de baard getrimd – brullend komen de motorrijders weer naar buiten. Enkele honderden zwartgeklede bikers pronken op het parkeerterrein met de viriele machines tussen hun benen. Langs de kant staan de obligate stalletjes met stickers, speldjes, sleutelhangers en andere parafernalia van het motorwereldje. In de tent achteraan wacht er whisky van Jack Daniels, vlees van de grill, en loeiharde rockmuziek tot een stuk in de nacht. Het is een tafereel dat zich nu elk weekend op vele plaatsen in Vlaanderen afspeelt. Het motorclubleven bloeit als nooit tevoren, wat enigszins paradoxaal overkomt. Ze zien motorrijden dan wel als hoogste vorm van vrijheid, maar rijden het liefst als eenden achter elkaar in stoet. Het zijn overjaarse rockers met een hoog Jambers-gehalte of brave huisvaders met een buikje en een midlifecrisis, die in het weekend graag nog eens ruig en rebels doen als aspirant-Hells Angels. Maar vandaag is er maar één echte Hells Angel opgedaagd, uitgedost met de full colours, het embleem met het gevleugelde doodshoofd, eenzaam op een buffel van een Harley-Davidson-motor.
Geen wonder, want de voorbije twee weken werden al liefst twaalf Hells Angels aangehouden, onder wie de leidende figuren. Dat is het gevolg van een onderzoek van het Leuvense parket naar bendevorming, gijzeling, diefstal met geweld, en slagen en verwondingen – een waslijst betichtingen die hen tot twintig jaar cel kan opleveren. Op 22 april voerden zij tegen de Compadres, een motorclub in Landen, met open vizier de meest brutale raid uit die er in het land ooit gezien is. Eerst werd de ‘president’ bij hem thuis overvallen en tot bloedens toe afgetuigd; daarna gegijzeld en als lokeend meegenomen naar het clubhuis in Landen. Zeven brothers werden daar met hamers en staven letterlijk het ziekenhuis in geslagen, terwijl de president moest toekijken. De vestjes met de kentekens of colours werden als scalpen meegenomen. ‘Het kan het begin van een bikersoorlog in België zijn’, zegt een lid van de Compadres. ‘Maar wij hebben er niet om gevraagd. Wij zijn nog sociaal. We hebben onlangs voor het kind van onze president zelfs een schoolactie gedaan, waarover iedereen opgetogen was. De asocialen, dat zijn de Angels. Wij zwichten niet.’
Volgens politiebronnen hebben de Hells Angels besloten om geen andere internationale clubs in België meer toe te laten. ‘Het past in de jarenoude en wereldwijde machtsstrijd tussen de drie grote criminele motorbendes: de Hells Angels, de Outlaws en de Bandidos. De Compadres zijn een onderafdeling van de Bandidos. Het is niet alleen een strijd om het territorium maar ook om de criminele markt’, zegt een politieman die om veiligheidsredenen anoniem wil blijven. Het blijkt immers dat een aantal agenten grote bezorgdheid geuit hebben over hun veiligheid en die van hun familie. De laatste jaren is het schering en inslag dat bikers foto’s en identiteitsgegevens van agenten verspreiden en zelfs toertjes rond hun huis komen rijden. Een politierapport van vorig jaar schreef op alarmerende toon: ‘In België blijft het meestal bij mondelinge bedreigingen en intimidaties. Maar ongetwijfeld schakelt men ook hier over op de fysieke aanpak indien men denkt hiermee het doel te bereiken en straffeloos weg te geraken. Er moet een signaal gegeven worden dat dit niet wordt getolereerd.’
‘CRIMINEEL PACT’
De dreiging wordt ook ernstig genomen omdat de motorbendes toenadering tot andere criminele groepen zouden zoeken. Een politiedocument over Albanese criminelen van december 2002 schrijft zelfs: ‘In Antwerpen is er een samenwerkingsverband gesloten tussen Albanezen en Hells Angels om de Oekraïense en Russische netwerken uit de prostitutie te weren. Een Albanees is volwaardig lid van de Hells Angels geworden.’ Die laatste biker, een bekende uit het prostitutiemilieu, is een vroegere luitenant van Victor Hoxha, de beruchte baas van de zogenaamde portiersmaffia. Verder wordt het ‘crimineel pact’ geïllustreerd door te verwijzen naar de aanwezigheid van de Hells Angels op de bruiloft van een Albanees, die ook tot een etnisch-Albanese criminele groep behoort. De Hells Angels deden trouwens lange tijd de bewaking van het grote Eroscenter in het Schipperskwartier. De motorbende probeerde volgens de politie ook in Gent, Oostende en Luik de rosse buurten ’te infiltreren’. Het is bekend dat de Nederlandse Hells Angels, de ‘peetvaders’ van de Belgen, jarenlang de Amsterdamse Walletjes domineerden en zware misdadigers patroneerden.
Tientallen jaren heeft het geduurd voor de Hells Angels zich officieel in België wilden inplanten, maar de laatste vijf jaar is het razendsnel gegaan: er kwamen vijf volwaardige afdelingen of chapters, en sinds maart dit jaar werden er bovendien wel tien ‘official support clubs’ (de Red Devils) door Amerika erkend – samen goed voor enkele honderden leden en aanhangers. En sindsdien houden ze volgens de politie, die in totaal al veertig criminele motorbendes in België telt, de touwtjes stevig in handen. Op motorbijeenkomsten, beurzen en fuiven zijn ze vaak met veel machtsvertoon aanwezig. Ze proberen agressief nieuwe leden te ronselen en bestaande motorbendes aan hun gezag te onderwerpen. Neutraal blijven is moeilijk geworden. Enkele tientallen motorclubs kozen al gemakshalve de kant van de sterkste en zijn met de Angels ‘geaffilieerd’. Op sommige motorbijeenkomsten lijkt nu wel de helft van de bikers met merchandisingmateriaal van de Hells Angels opgetooid te zijn.
Het jaarlijkse Belgian Bike Weekend in Mechelen bijvoorbeeld wordt gedomineerd door de Angels, die willen tonen dat ze heer en meester zijn. Vaak proberen ze zich ook op te dringen als securityploeg. Zelfs tijdens de 24-uren motorraces van Francorchamps werd de security al waargenomen door de Hells Angels en hun trawanten, maar omdat het klachten regende, werd de samenwerking stopgezet. De burgemeester vaardigde daarna een politiereglement uit om de toegang aan leden van de drie grote motorbendes te verbieden. Zeker in West-Vlaanderen proberen de Angels nu andere clubs onder de knoet te krijgen. Maar ook in Oost-Vlaanderen gebeurt dat: ‘Voor een motortreffen in de streek kreeg ik enkele weken geleden nog een telefoontje van iemand van de Hells Angels. Hij zei dat we dringend met hen moesten komen klappen of anders zou er wat zwaaien voor ons. Ik ben naar de politie gegaan en heb klacht ingediend’, zegt een biker die ook anoniem wil blijven. De meeste slachtoffers of getuigen durven niet naar de politie te stappen.
Ook internationaal zijn de Hells Angels het voorbije decennium zowat verdubbeld in omvang: ze tellen nu meer dan 200 chapters met ruim 2500 leden in een dertigtal landen – ook steeds meer in Oost-Europa, ‘waar ze nog vrij spel hebben in de handel in drugs en vrouwen’, aldus een onderzoeker. Daarmee zijn de Angels wel tweemaal zo groot als hun rivalen, de Bandidos en de Outlaws. De Hells Angels werden na de Tweede Wereldoorlog opgericht door oorlogsveteranen die niet meer konden aarden in het burgerleven. Een club van amokmakers, die zich aanvankelijk de Pissing Bastards of Bloomington noemde, doopte zich in 1948 om tot de Hells Angels, een troetelnaampje dat in de oorlog op de romp van bommenwerpers stond. In 1957 richtte de legendarische Sonny Barger de afdeling Oakland op, die nog altijd de moederchapter is waar het management gebeurt. Zo is er onder meer het Defence Fund om advocaten te betalen als er processen tegen Angels worden gevoerd. Met geld van het Defence Fund werd een paar jaar geleden zelfs een motorkledingzaak (‘Route 81’) in Antwerpen geopend.
FUCK THE WORLD
Van meet af aan stonden de Hells Angels bekend om hun harde en bandeloze levensstijl. De uitstraling van de rebelse Angels – volgens de rudimentaire filosofie van FTW of Fuck The World – werd een subcultuur bij de arbeidersjeugd. Al in de jaren zestig en zeventig was er in Amerika en Canada echter sprake van criminele belangen in vooral de drugshandel en seksindustrie. In de jaren negentig stelde de internationale politiedienst Interpol, die een speciaal project Rockers begon, dat de Hells Angels een van de snelst groeiende misdaadsyndicaten ter wereld waren. Later zou ook Europol het project Monitor opzetten. Monitor maakte onder meer een analyse van de vennootschapsstructuur van de Hells Angels om aan te tonen hoe de inkomsten van de jaarlijkse Harley-Davidsonbijeenkomst in Puy-de-Dome in Frankrijk via stromannen en fictieve vennootschappen werden weggesluisd. In België gebruiken de Angels vooral vzw’s om hun activiteiten af te schermen. Op die manier kunnen stromannen evenementen opzetten, waarvoor de onwetende burgemeesters soms zelfs de gemeentelijke feestzaal gratis ter beschikking stellen.
In België was er goed vijf jaar geleden dus nog geen enkele afdeling van de Hells Angels. Om als chapter erkend te worden, moet een motorclub voorgedragen worden door een bestaande afdeling, en dan tijdens een stageperiode zijn durf en trouw bewijzen. Dat geldt trouwens ook voor individuele leden: om volwaardig lid of full member te worden, moet je lange tijd stage lopen, eerst als hangaround, later als prospect. De hangarounds en prospects moeten het vuile werk opknappen en de kastanjes uit het vuur halen. In Gent was er al in de jaren zeventig een motorclub die stage liep bij de Hells Angels van Amsterdam. De Amsterdamse penningmeester was immers een Gentenaar, bijgenaamd Zotten Tsjeef. Helaas werden zij vroegtijdig opgepakt en veroordeeld. Pas in de jaren negentig kwam er een tweede poging, opnieuw via Zotten Tsjeef (die later verongelukte). Nu mocht de motorclub MC Riders ‘prospecteren’ voor de Hells Angels van Amsterdam. Zij moesten daarvoor elk jaar naar verluidt een belasting van 1,8 miljoen frank ophoesten. Individueel moesten ze 6600 frank lidgeld per maand betalen, waarvan 600 frank voor het Defence Fund.
Om de op komst zijnde Hells Angels partij te kunnen geven, probeerden vooral de Blue Angels uit Ninove in de jaren ’95-’97 om de vele kleine Belgische clubjes onder zich te scharen, wat toen al tot een gewelddadige machtsstrijd leidde (later sloten ze een ‘vredesakkoord’). Hoogtepunt was toen een gemaskerd commando van de MC Riders in een Mechels clublokaal binnenviel, enkele geweren in de muren en plafonds leegschoot en een vijftal mensen het ziekenhuis in mepte. Dat was vermoedelijk de ultieme test die de Riders moesten afleggen om hun full colours uit Oakland te krijgen, wat in 1997 uiteindelijk lukte. De prijs die ze daarvoor moesten betalen was een groot gerechtelijk onderzoek, dat tot veel celstraffen leidde én tot het buiten de wet stellen van de Angels als privémilitie. Maar dat verbod werd in mei 2000 al ongedaan gemaakt door het hof van beroep. Tijdens het onderzoek waren er bij de Angels grote partijen drugs en wapens gevonden.
Omdat hun hoofdkwartier daarvoor letterlijk gesloopt was, nam de Gentse chapter van de Hells Angels daarna het clubhuis van de vroegere MC No Limits in Berlare over. Maar later werd opnieuw een pand in Gent ingericht. Van de oorspronkelijke twaalf stamvaders, die zich de dirty dozen noemden, bleven er maar de helft meer over. De vroegere president Donato di Gregorio, bij verstek tot vier jaar veroordeeld, leek daarna van de aardbodem verdwenen, zodat alras geruchten over een interne afrekening de kop opstaken – hij zou de zwijgplicht geschonden hebben. Een afsplitsing leidde in 1998 tot de oprichting van een chapter in Antwerpen, gevestigd recht tegenover de kazerne van Burcht, onder de vzw Diamond City Crew. Daar heeft ook de wekelijkse meeting van Belgische chefs plaats. Elk jaar wordt in Antwerpen een International Tattoo & Piercing Convention georganiseerd. De Antwerpse president ‘Jakke’ is inmiddels wel in bad standing buitengezet. Zo’n oneervol ontslag betekent dat je motor wordt afgenomen en dat de aan de Angels gelieerde tatoeages op pijnlijke manier weer worden verwijderd.
GESTROOPTE HOND
In 1999 werd in Eernegem de West-Vlaamse chapter Coast erkend. Zij opereren onder de vzw ‘De drie sleutels’ en tellen nogal wat militairen onder hun leden. Daarna begonnen de Angels aan hun Opération Wallonie. In 2001 werden de Nomads in Luik de vierde chapter, onder de vzw Blues Connection. Hun activiteiten werden al meermaals verboden door de Luikse burgemeester. Zij hebben onder meer een jaarlijkse Toy Run waarmee ze speelgoed inzamelen voor het kinderziekenhuis. In het bikerswereldje is er een ware inflatie van acties voor het goede doel, om zo het imago van ‘ruwe bolsters met een blanke pit’ te promoten. In 2002 werd in Bergen de chapter South Crew erkend. De voorbije maanden werden ten slotte in ijltempo ook nog tien supportclubs, de zogenaamde Red Devil chapters, erkend in Kalmthout (‘Northside’), Houthulst, Ingelmunster, Gavere, Doornik, Limburg, Luik, Brussel, Aalter en zopas in Gent – de kweekvijvers van de Hells. Samen al liefst vijftien clubs en onbetwistbaar de grootste motorbende van het land. En naar verluidt zou eerstdaags ook nog de chapter Brussel ‘genomineerd’ worden.
Ondanks die enorme expansie is het hen niet gelukt om de andere internationale motorbendes uit het land te houden en zo een open strijd om het Belgisch territorium en de criminele markt te voorkomen. De Amerikaanse Outlaws – de oudste motorclub die al in 1936 in een bar aan Route 66 ontstond – is er in 1999 in geslaagd zich officieel in te planten met een eerste chapter in Mechelen. Na een bezoek aan de Amerikaanse brothers kregen de Belgen zelfs een subsidie van ongeveer 65.000 euro voor de aankoop van een clublokaal in Bastogne. In Amerika, waar de slag van Bastogne nog altijd befaamd is, wou men immers mordicus een afdeling in die stad, ook al betekent dat dat leden uit Vlaanderen voortdurend heen en weer moeten snorren. Daarna werden nog andere afdelingen erkend, zodat er nu ook al zes chapters van de Outlaws bestaan, aangevuld met een dozijn bevriende motorclubs. Twee jaar geleden werd een kopstuk van de Mechelse Outlaws, Jan Wouters, in ware maffiastijl met kogels doorzeefd.
De angst bij politiediensten – waar het schrikbeeld leeft van de moordende bikersoorlog in Scandinavië eind jaren negentig – is dat de Outlaws en Bandidos een alliantie tegen de Hells zouden vormen, zoals in meerdere landen gebeurd is. De Bandidos, de aartsrivalen uit Texas, slaagden er pas onlangs in zich in België in te planten. Momenteel hebben ze nog maar één chapter en twee supportafdelingen (‘Compadres’), maar zelfs dat willen de Hells Angels niet dulden. Het is in die context dat de bloedige raid in het clubhuis van de Compadres in Landen moet worden begrepen. Er zijn nog meer strafexpedities geweest tegen kleine motorclubs waarvan de colours werden afgenomen (de Angels hebben zelfs al vestjes met emblemen van de politiemotorbond Blue Knights veroverd), maar dat ging in stilte voorbij. Het verschil is dat de Compadres wel een klacht hebben ingediend, wat tot represailles kan leiden, waardoor politiebescherming nu geboden is. Op de websites van de Hells Angels, waarop vooral een overdosis bikes & babes te zien valt, wordt hier en daar al honend gereageerd op die medewerking met de politie. ‘ Free all Hellgium Angels!’
‘Als de Bandidos internationaal beslissen om nu terug te slaan, is het risico op een gewelddadige conflictsituatie in België reëel’, zegt een onderzoeker. Bij de huiszoekingen van de voorbije dagen werden opnieuw revolvers en pistolen in beslag genomen. Ook drugs, maar nu slechts in kleine hoeveelheden. Twee jaar geleden werd de vice-president van de Gentse chapter nog met liefst vier kilo speed in zijn wagen tegengehouden. Volgens de onderzoekers is het onmiskenbaar zo dat de internationale motorbendes hun invloedssfeer én hun criminele activiteiten in ons land aan het uitbreiden zijn. ‘Door de concurrentieslag worden de toegangscriteria al minder streng. In een bepaald clubhuis vonden we het vel van een gestroopte hond. Daar moest men als ingangsproef blijkbaar een hond vangen, bakken en opeten. Het lijkt allemaal nogal kinderachtig, ware het niet dat die bendes de sfeer in het motormilieu verpesten en meer en meer kenmerken van georganiseerde criminaliteit vertonen. Daarom is het niet voldoende om de individuen aan te pakken. De structuren zijn erop voorzien dat individuele figuren meteen vervangen kunnen worden.’
De voorzitter van de Leuvense raadkamer moest vorige week, hoogst uitzonderlijk, zelf naar de gevangenis om de aanhouding van de twaalf Hells Angels te verlengen. Als vanouds houden ze de lippen stijf op elkaar. ‘Geen commentaar’, zeggen ze aan de telefoon met veel aplomb alsof ze nog bij ministers in de leer zijn geweest. En in een beleefde e-mail: ‘Na gepast overleg zijn we tot het besluit gekomen om negatief te reageren op uw voorstel voor een gesprek.’ Waarvan akte.
Chris De Stoop
‘De grote motorbendes breiden hun invloedssfeer en criminele activiteit uit.’
