Bert Anciaux over de toekomst van de Toekomstgroep.
Een les die Bert Anciaux heeft getrokken uit het ID21-experiment, is dat je niet ‘elke hond met een hoed op’ hoeft binnen te halen om politiek vernieuwend te zijn. Maar terwijl zijn vroegere strijdbroeders uit de VU aanspraak menen te kunnen maken op het onversneden Vlaams-nationalisme, moet Anciaux toch aan zijn politieke toekomst denken. Speculaties daarover waren ook in Zuid-Afrika nooit ver weg.
Het meest waarschijnlijke scenario voor de Toekomstgroep na 15 september is een fusie met ID21 en nadien samenwerking met SP of VLD.
Bert Anciaux: Dat is geen must. Maar zoeken naar wat je met anderen verbindt, is ook een vorm van nationalisme. Zoals ik zei in Durban: grenzen moeten ontmoetingsplaatsen in plaats van scheidingslijnen worden. Wat betekent dat je aanvaardt dat er in andere partijen mensen met gelijkgestemde ideeën zijn. Ik geloof niet meer in de politiek van het eigen grote gelijk.
De VLD wil de grootste centrumpartij in Vlaanderen worden. Uw Toekomstgroep kan voor de VLD een instrument zijn om dat doel te bereiken.
Anciaux: De grootste zijn is voor mij op zich geen sexy gedachte, maar in de politiek moet je wel de ambitie hebben om dingen te realiseren. Karel De Gucht hoeft echter niet te denken dat wij de balletjes in de soep worden. Of er samengewerkt kan worden, hangt trouwens ook af van de uitslag van het ledenreferendum in de VU en van wat de mensen in de Toekomstgroep willen.
Wat betekent 15 september voor u?
Anciaux: Het resultaat van de ledenstemming is belangrijk. Ik heb mijn hele leven in de VU gezeten en ben er meer door geconditioneerd dan ik zelf besef. Nog belangrijker is het echter om na vijftien september de bevolking te overtuigen. Voor mij is het een kans om opnieuw een geloofwaardig project op te bouwen.
Hebt u een gevoel van bevrijding, nu de scheiding in de VU bijna is voltrokken?
Anciaux: Ik hoop dat dat gevoel snel komt. Op dit moment heb ik het er emotioneel erg moeilijk mee en is de pijn nog lang niet verwerkt. Ik surf af en toe naar de website van mijn partij. Als je ziet hoe ik daar met de grond word gelijkgemaakt door mensen met wie ik jaren heb samengewerkt, (zucht) leuk is anders.
Bij de leden leeft de overtuiging dat een paar figuren aan de top de partij om persoonlijke redenen kapot heeft gemaakt.
Anciaux: Dat klopt. Maar eigenlijk is het beter dat de leden niet weten wat er allemaal is gebeurd. Dan zou de bevolking het ook weten, en zou de geloofwaardigheid van de partij, die al flink onder nul zit, naar een nog dieper peil zinken. De breuk in de partij is in ieder geval al meer dan twee jaar geleden door sommige mensen voorbereid. Ze hoopten evenwel een echte splitsing te voorkomen door alleen Bert Anciaux uit de partij te manoeuvreren. Want volgens Geert Bourgeois kan je geen ernstige partij opbouwen met iemand zoals ik. Niet alleen omdat wij inhoudelijk op een andere golflengte zitten. Maar ook omdat ik als mens, (emotioneel) alleen al door mijn lijfgeur, door mijn lach of traan of door de manier waarop ik me kleed, hun project onmogelijk maak.
Komt er na 15 september samenwerking met mensen uit de middengroep?
Anciaux: Vast en zeker. Ik kan me niet voorstellen dat Nelly (Maes) niet naar de Toekomstgroep komt.
Patrick Dewael pleit voor een hergroepering van de politieke krachten. Maar het lijkt erop dat we precies het tegenovergestelde krijgen: nog meer versnippering.
Anciaux: Daarom is het ook zo belangrijk om de volgende maanden te werken aan een sterk inhoudelijk project. Dat wordt niet simpel. Je voelt namelijk wel aan hoe zo’n project, dat de oude ideologieën overstijgt, eruit moet zien, maar zoiets in een concreet programma vertalen, is een ander paar mouwen.
