Waarom Franse scholieren zo met hun pensioen bezig zijn.
Waar hadden we dat nog gehoord? ‘Sarko, t’es foutu, la jeunesse est dans la rue.’ Bij de demonstraties van de voorbije week tegen de plannen van president Nicolas Sarkozy om de pensioengerechtigde leeftijd te verhogen van 60 tot 62 jaar viel vooral de massale aanwezigheid van studenten en scholieren op. Een curieus gegeven, want waarom zouden jongeren zich druk maken over de vraag of ze in 2057 dan wel in 2059 met pensioen mogen? ‘Zouden die snotneuzen niet beter kunnen demonstreren voor de legalisering van cannabis?’ schijnen adviseurs van de president – geciteerd door Le Monde – zich af te vragen. Niet dat er paniek heerst in het Elysée: de herfstvakantie komt eraan. En als alles volgens plan verloopt, wordt de hervorming van het pensioenstelsel nog vóór Allerheiligen in het parlement definitief beklonken.
Toch zitten Sarkozy en zijn premier François Fillon met een probleem. De regering is er kennelijk niet in geslaagd jongeren ervan te overtuigen dat een verhoging van de pensioenleeftijd nu juist in hún belang is. Vrijwel nergens in Europa is de pensioenleeftijd zo laag als in Frankrijk. Het Franse pensioenstelsel kampt met een jaarlijks tekort van 31 miljard euro dat, bij ongewijzigd beleid, zal oplopen tot 50 miljard in 2020. Om het systeem betaalbaar te houden en aan te passen aan de gestegen levensverwachting, zal er iets moeten gebeuren. Maar hoe leg je dat uit aan studenten en scholieren in een land dat nog altijd kampt met een torenhoge jeugdwerkloosheid? Als ouderen langer aan de slag blijven, vermindert dat de kansen van jongeren op de arbeidsmarkt. Solidariteit tussen de generaties heeft, ook in Frankrijk, zijn grenzen.
Het helpt ook niet dat de hervorming van het pensioenstelsel verdedigd moet worden door minister van Arbeid Eric Woerth, een protegé van de president, die ervan verdacht wordt geld te hebben aangenomen van de schatrijke erfgename van het L’Oréal-imperium, Liliane Bettencourt. Laat de rijken de crisis betalen! Het was de voorbije weken in Frankrijk, als een terugkerend ritueel, toch weer een beetje mei 68. De benzinepompen stonden droog ten gevolge van de blokkades van olieraffinaderijen. Automobilisten sloegen aan het hamsteren.
Maar de stakingen bloeden dood, beseffen ze ook bij de vakbonden. De eerste barsten in het vakbondsfront zijn al zichtbaar en na de goedkeuring van Sarkozy’s plannen in de Assemblée moeten de vakbonden op zoek naar de uitgang. Dan is het weer de beurt aan de politiek en aan de Parti Socialiste die al beloofd heeft dat een socialistische president in 2012 de hervormingen van Sarkozy teniet zal doen. Het parlement mag het dan eens zijn met Sarkozy, meer dan de helft van de Fransen, zo blijkt uit opiniepeilingen, is dat niet. De verkiezingscampagne is begonnen.
Piet Piryns
