Klimaatexpert Rik Leemans noemt het akkoord een stap in de goede richting.
Rik Leemans (hoogleraar milieusysteemanalyse aan de Universiteit van Wageningen): Ik ben voorzichtig optimistisch over het klimaat- akkoord. Het is positief dat de deelnemers zich ertoe verbinden om de temperatuurstijging onder de 2 graden te houden. Door de technologische vooruitgang in zonne- en windenergie is dat technisch perfect mogelijk. Nu moet alleen de politiek nog meewillen.
Is het akkoord afdwingbaar of kan het bij goede intenties blijven?
Leemans: Op zich zijn de maatregelen niet juridisch bindend, maar ze hebben wel een zwaar moreel gewicht. Ik denk niet dat de ondertekenaars nog louter voor hun economische belangen op de korte termijn kunnen gaan. Bovendien is het goedkoper om vandaag de broeikasgassen te beperken dan om de negatieve effecten van de klimaat- verandering op te vangen. Niets doen kost ook geld. Afgelopen zomer hadden we enkele onweersbuien met hagelstenen zo groot als tennisballen, die voor miljoenen euro schade veroorzaakten. Zulke calamiteiten zullen vaker voorkomen als de CO2-uitstoot niet sterk wordt teruggedrongen.
Hoe ambitieus is het akkoord?
Leemans: Het positieve is dat er eindelijk een consensus bestaat dat de mens verantwoordelijk is voor de opwarming van de aarde, en dat er eindelijk een bovengrens voor de temperatuurstijging is vastgesteld. We moeten ons realiseren dat sommige effecten onomkeerbaar zijn. Zo zijn er door de warmere watertemperatuur heel wat koraalriffen af- gestorven. Toch ben ik ervan overtuigd dat de gevolgen beheersbaar zullen blijven, zolang er geen 2 graden bijkomen.
Is het akkoord nog iets waard nu Donald Trump, die de opwarming van de aarde geregeld ontkent, de Amerikaanse presidentsverkiezingen heeft gewonnen?
Leemans: Zelfs Trump kan hier niet onderuit. Of hij het nu wil of niet, de komende vier jaar is hij aan het akkoord gebonden. De economische argumenten die hij inroept om dat niet te doen, houden geen steek. Zonne-energie is vandaag al goedkoper dan kolencentrales, zeker omdat die veel gezondheidsproblemen met zich meebrengen – en ook dat kost geld. Daarnaast is er in veel Amerikaanse staten en steden een ongeziene groene golf op gang gekomen. Denk maar aan de elektrische auto’s van Elon Musk. Als Trump dat wil terugdraaien, moet hij Musk bij wijze van spreken in de gevangenis gooien. Dat zie ik niet meteen gebeuren.
Begin november was het op de Noordpool 20 graden warmer dan normaal. Een teken aan de wand?
Leemans: De straalstroom, die normaal gezien voor koude lucht zorgt, is aan het zwabberen gegaan. Daar- door was het op bepaalde plekken in Siberië en Mongolië 10 graden kouder dan normaal. Voorlopig is het louter een weerkundig verschijnsel. Het kan dus toeval zijn, maar het maakt me wel erg bezorgd.
Tekst JEROEN ZUALLAERT
‘Zelfs Donald Trump is aan dit akkoord gebonden.’
