Tiger Woods is met acht majors bijna halfweg het record van Jack Nicklaus. Het weekend van de 21e wordt de British Open gehouden op Muirfield. Woods gaat voor een zuivere grand slam.

Sam Snead is dood. Het is u ongetwijfeld ontgaan, in de drukte van de voorbije maanden, maar de goede oude Uncle Sam heeft ons verlaten. Hij was pas negentig. Snead is een legende. De grote golfencyclopedie heeft het over een man met zoveel kleur dat je er een regenboogfabriek mee kon vullen. En zo dom dat hij de tijd niet zou weten in een uurwerkfabriek, voegden zijn tegenstanders daar boosaardig aan toe. Snead kwam uit Virginia, zeg maar bachten de kupe van de VS. Toen hij in Oakland zijn eerste proftoernooi won, verscheen zijn foto in The New York Times. Wat hem verbaasd deed uitroepen: ‘Hoe kunnen ze daar een foto van mij hebben? Ik ben nog nooit in New York geweest.’

Zo een kerel was Sam. Geboren in 1912 in de heuvels van Hot Springs als zoon van een arme landbouwer. Leefde van pluk, jacht en visvangst. En verdiende een cent bij als caddie op de baan van een hotel in de buurt. De legende houdt ons voor dat hij tijdens zijn hele jeugd op blote voeten liep, behalve in barre vriesmaanden. ‘Ik ben eigenlijk veertien jaar jonger dan op mijn paspoort staat,’ beweerde Snead, ‘want in Virginia tellen we de jaren op blote voeten niet mee.’ Sam heeft op zijn vijfenzeventigste nog eens een paar holes blootsvoets gespeeld, omdat zijn fans hem erom smeekten. Ging zonder verpinken in de rough staan.

Met boomtakken als club en keitjes als bal begon de kleine Sam te oefenen, en op aanraden van zijn oudere broer Homer probeerde hij het ten langen leste als professional. Dat bleek pas na enkele jaren de juiste keuze, want aanvankelijk kon Snead met het schaarse prijzengeld nauwelijks in leven blijven. Hij kreeg in die dagen de reputatie die hem zijn leven lang zou blijven achtervolgen, namelijk die van een extreme gierigaard. ‘Hij is zo gierig’, beweerden zijn vrienden, ‘dat hij zijn laatste dollar zou besteden aan een portemonnee om hem in te verstoppen.’ Snead speelde voor geld en voor niets anders, en kwam daar rond voor uit. Hij was het hele jaar door actief en meed rustperiodes, omdat hij daarin niet betaald werd. ‘Mocht ik kunnen putten als Jack Nickaus,’ zuchtte hij op een keer tegen zijn partner Tommy Bolt, ‘dan had ik duizend toernooien gewonnen.’ Waarop Bolt inpikte: ‘Mocht Nicklaus hebben deelgenomen aan zoveel toernooien als jij, hij had er twééduizend gewonnen.’

EEN UNIEK RECORD

Snead behaalde 81 zeges in de American Tour en nog eens 80 daarbuiten. Hij won zeven majors, maar slaagde er tot zijn onvrede nooit in om de US Open op zijn naam te brengen. Hij strandde vier keer op de tweede plaats. Zijn lange drives en zijn door kenners ‘zijdezacht’ genoemde swings werden zijn handelsmerk, net als nu voor Tiger Woods.

‘Slammin Sam’ had een aangeboren talent voor golf. Op de practice zagen ze hem zelden. ‘Golf is pas ingewikkeld geworden toen ze me verplichtten om schoenen te dragen en na te denken’, was een van zijn motto’s. In het rijkgevulde boek van golfanekdotes neemt hij meerdere bladzijden voor zijn rekening. Snead werd eens in een toernooi verslagen door de onbekende Toney Penna. Toen reporters hem om een verklaring vroegen, antwoordde Sam: ‘Ik wist niet eens dat die kerel meedeed. Ik dacht dat hij voorop liep en ijsjes verkocht.’

Ooit zei hij tot zijn caddie: ‘Als ik je tijdens de match zou vragen welke club je aanraadt, kijk dan de andere kant op en geef geen antwoord.’ Het is een van de klassiekers van de caddie-humor, een onuitputtelijke bron van vermaak. Zoals deze. Golfer: ‘Ik heb hier eens een hole-in-one gespeeld.’ Caddie: ‘Stroke or day Sir? ‘ Of nog. Golfer na de eerste afslag: ‘Caddie, waar ga je heen?’ Caddie: ‘Even naar huis bellen dat het vanavond laat zal worden .‘ Er zijn duizenden van die grapjes, vele ervan komen van Snead. Het merendeel der golfers verkiest overigens een elektrisch wagentje boven een caddie, omdat elektrische wagentjes minder moeite hebben om hun lach in te houden.

Sam Snead heeft tal van records op zijn naam staan. Het meest opmerkelijke vestigde hij in de Quad Cities Open van 1979, waar hij de eerste speler werd die een rondje van achttien holes aflegde in minder slagen dan zijn leeftijd. Sam was 67 en ging rond in 66 strokes. Dat doen er hem niet velen na. Hij moet ook zowat de enige zijn die met alle clubs, behalve uiteraard de putter, een hole-in-one heeft geslagen. Wat alvast sterker is dan zijn vrouwelijke collega Jane Swan, die de aandacht trok door te vertellen: ‘Mijn golfspel gaat erop vooruit. Ik heb gisteren een bal-in-one geslagen.’

Met Sam Snead is de golfsport weer een van die all-time gentlemen kwijt. Hoewel er weinig gentleman aan was als Sam op de baan stond. ‘Ik zou geen vlieg kwaad doen’, zei hij zelf, ‘maar zie ik een man in moeilijkheden op een golfcourse, dan doe ik al het mogelijke om hem nog dieper in de put te duwen. Ook als hij mijn beste vriend is.’

Wie die wijze les niet ter harte neemt, blijft beter van de course weg. Sam, een van de drijvende krachten achter de Senior Tour, speelt nu boven op de eeuwige golfvelden een fourballs met Gene Sarazen, Harry Vardon en Walter Hagen. Voor geld, of wat dacht u?

DRIE GROENE JASJES

Maar er is meester en er is bovenmeester: Tiger Woods heeft op zijn 26e al één major meer gewonnen dan Sam Snead in zijn hele carrière. Aan acht zit Tiger, die ook als enige in de geschiedenis de grand slam op zijn naam heeft: de Masters, de US Open, de British Open en de US PGA op een rij. Helaas deed Woods dat niet in één en hetzelfde kalenderjaar, wat sommige zeurpieten deed besluiten dat het geen zuivere grand slam was. En daarom is Tiger maar aan een nieuwe begonnen.

Won in april de Masters en in juni de US Open. En is vast van plan om daar volgende week in het Schotse Muirfield, in de buurt van Edinburgh, de British Open aan toe te voegen. De PGA heeft begin augustus plaats op Hazeltine in Minnesota, waar tussen twee haakjes gezegd in september 2016 om de Ryder Cup zal worden gespeeld. Noteer dat alvast in uw agenda. Het is pas twintig jaar geleden dat Lee Trevino suggereerde om op Hazeltine koeien te zetten. ‘Hazeltine’, sprak Lee die soms overdreef, ‘is een uitstekende plek om zelfmoord te plegen.’

Tiger Woods kwam in 2002 traag op gang, maar half maart was hij daar: de Bay Hill Invitational in Orlando. Woods had hem maanden voordien aangestipt op zijn programma, omdat hij als eerste dit toernooi drie keer op rij wou winnen. Iedereen weet het ondertussen: Woods’ wil zal geschieden en dus kreeg het hele veld het nakijken, al bood Phil Mickelson zoals gewoonlijk lang maar vergeefs weerstand. Niet alleen pakte Woods voor de derde opeenvolgende keer de overwinning in Bay Hill, hij werd ook de eerste speler die in drie verschillende toernooien zo een hattrick kon scoren. Op zijn 26ste werd hij ook de jongste speler ooit die de kaap van de dertig PGA-overwinningen rondde. En met 720.000 dollar in zijn zo al uitpuilende zak zette hij zich weer fors op kop van de moneylist van dit seizoen.

Een maand later won hij de Masters, voor de derde keer al. Weer een miljoen dollar bij. Het was zijn zevende winst in een major, op 21 deelnames. Of zoals een wiskundige het zou uitdrukken: één op drie. Een sensationele score, en ze is ondertussen nog scherper gesteld: acht op 22. Wij hebben u al meermaals verteld dat Woods door één doel gefascineerd, nee geobsedeerd is: het majors-record van Jack Nicklaus. Die won er achttien. Woods kent ze allemaal uit het hoofd, met jaartal en eindscore erbij, want zijn vader Earl had ze op een lange lijst tegen de muur van Tigers kinderkamer gespijkerd. Waar een ander een poster van de Dalmatiërs of Mickey Mouse zou ophangen. Nicklaus was 26 toen hij in 1966 voor de derde keer triomfeerde op de Masters, het is geen toeval dat Woods hem ook in dat opzicht evenaart.

De Masters worden altijd begin april gehouden op de met azalea’s bedekte course van Augusta National in Georgia, dit jaar hertekend met een paar langere holes. Woods begon matig, onder meer omdat de regen hem voortdurend hinderde. De Fidjiër Vidjay Singh en de Zuid-Afrikaan Retief Goosen, beiden behorend tot het beperkte kransje van major-winnaars, dachten elk gedurende een korte periode dat zij het befaamde groene jasje voor de winnaar om de schouders zouden mogen draperen. Maar de derde dag kwam Woods als een sneltrein terug, zette zich naast Goosen aan de leiding, en veegde hem in de slotronde van het bord.

Phil Mickelson was derde. Over Phil wordt schertsend gezegd dat hij de beste is van alle spelers die nóóit een major hebben gewonnen. ‘Ik troost me met de gedachte dat ik niettemin steenrijk word’, pleegt Phil de spotters te antwoorden. Maar dat hij het op de heupen krijgt van Woods spreekt vanzelf: ‘Als een gewone speler de leiding neemt, volstaat het voor zijn achtervolgers om een normaal parcours af te leggen en te wachten tot de leider een fout maakt. Als Tiger de leiding neemt, gelooft geen enkele speler dat hij die nog zal afstaan. En dat geloof blijkt altijd terecht.’

Woods maakt geen fouten, zo eenvoudig is het. En dus moeten de anderen proberen om zeer agressief te spelen: niet tevreden zijn met een par of een birdie, maar naar eagles mikken. Zo deden ook alle achtervolgers in de slotronde van de Masters, waardoor het bogeys, double– bogeys en zelfs triple-bogeys regende. Een onverstoorbare Woods bleef op zijn eigen tempo acteren en gaf niet één keer de indruk níét te zullen winnen.

Woods kreeg zijn derde groene jasje uit de handen van Hootie Johnson, de voorzitter van Augusta National Golf Club, die zijn lofwoord begon met: ‘Hopelijk raakt de groene stof niet uitgeput vóór het einde van je carrière.’ Waarna Retief Goosen zuchtte: ‘Is het niet mogelijk om aan de eerste na Woods een groene broek te geven?’ Retief wordt bijgestaan door Jos Van Stiphout, een Belgische psycholoog. Dat verklaart zijn goede luim. Tot slot werd Arnold Palmer gehuldigd, die dit jaar na 48 (!) deelnames afscheid nam van de Masters. En toen was het tijd voor het traditionele slotbanket, waarvan het menu door de winnaar wordt samengesteld. Het was Ernie Els die er namens alle spelers op aandrong om met deze traditie te breken: ‘Wij willen wel eens iets anders eten.’

Vermelden we ook dat Woods sinds begin dit jaar een nieuwe vriendin heeft. Ze heet Elin Nordegren, is Zweedse van nationaliteit en fysionomie, en lijkt op de jonge Brigitte Bardot. Hugo Camps is naar verluidt onderweg. Elin Nordegren was de babysitster van de kinderen van de Zweedse prof Jasper Parnevik. Het golfmilieu is één grote familie.

DE DAG VAN CRAIG PERKS

Tot Woods weer alle aandacht naar zich toe trok, stond de opzienbarendste overwinning in 2002 op naam van de in Nieuw-Zeeland geboren Amerikaan Craig Perks, die zich de beste toonde in The Players Championship op de beruchte baan van Ponte Vedra Beach in Florida. Ga daar nooit spelen als u niet stressbestendig bent. Perks prijkte als nobele onbekende op nummer 203 van de wereldranglijst en nam voor het eerst deel, maar hij liet de fine fleur van het Amerikaanse golf, inclusief Woods, afgetekend achter zich. En dan moet u weten dat hij op de eerste vijftien holes tot zeven keer een bogey (1 boven par) achter zijn naam kreeg.

Maar Perks zal eeuwig worden herinnerd, door golfliefhebbers toch, om zijn laatste drie holes. Een eagle (2 onder par) , een birdie (1 onder par) en een par (par), waarbij hij slechts één keer zijn putter gebruikte. Beseft iedereen wat dat betekent? Op het einde van een PGA-toernooi? Op de zestiende en de achttiende wipte Perks de bal er met een chip in, van buiten de green! En de zeventiende in Ponte Vedra is de Island hole, daarvan heeft zelfs Tiger Woods nachtmerries. Zoals de naam al enigszins laat vermoeden, ligt de hole midden op een eilandje van een zakdoek groot. Als amateur hoef je het niet eens te proberen, de bal ligt gegarandeerd in het water. En veel profs ondergaan hetzelfde lot, zeker op het einde van een zo al slopende ronde. Perks sloeg hem vanop de tee met één precieze zwiep tot vlak bij de vlag, en tikte hem met de putter binnen.

Op de uitreikingsceremonie noemde Woods de prestatie van Craig Perks, en wij citeren Tiger nu letterlijk, absolutely unbelievable. Zoiets had Woods tot dan toe alleen tegen zijn spiegel gezegd. Perks incasseerde een miljoen dollar, en verdubbelde in één klap zijn carrièretotaal. Stephen Ames, die tweede was geëindigd, stelde na afloop: ‘Het is plezierig om eens iemand anders te zien winnen.’ Voor alle duidelijkheid: daarmee doelde hij op Tiger Woods, want zelf heeft Ames nog geen enkel PGA-toernooi gewonnen.

DE GOLDEN BEAR EN DE TIGER

En daarmee zijn we met ons verhaal aanbeland op de uitgestrekte Black Course van Bethpage State Park, gelegen in Farmingdale op een uurtje rijden van New York. Het is juni en dus tijd voor de US Open. En? Wie denkt u? Wij hebben het natuurlijk al verklapt: weer Woods. En tweede, het is nauwelijks te geloven, wéér Phil Mickelson. Al vijf keer topdrie in een major, nooit gewonnen. Phil vierde op de slotdag zijn 32e verjaardag en werd op de eerste tee verwelkomd met een uit vijfduizend kelen gezongen Happy birthday to you. Dergelijke frivoliteiten zijn ongewoon en zeker ongewenst op Europese golfbanen, maar Amerikanen hebben nu eenmaal minder fijne manieren. Ze deinzen er ook niet voor terug om Europese spelers met hun opmerkingen uit concentratie te brengen. Fel zonnetje en te veel bekers bier zijn in dat verband niet bepaald corrigerende factoren.

Mickelson en de Spanjaard Sergio Garcia bleven over als laatste challengers van een voor zijn doen niet eens briljant spelende Woods, maar moesten eens te meer buigen. Mickelson sukkelde van de ene zandbunker in de andere. Eens je daarmee begint, houdt het niet op. Dat is hetzelfde als met water. Bobby Jones, de stichter van de Masters, noemde het verschil tussen een zandbunker en het water hetzelfde als dat tussen een auto-ongeluk en een vliegtuigcrash: ‘Je hebt alleen een kans om levend uit het eerste te komen, maar geen al te grote.’

Water en bunkers zijn van die aardigheidjes waarvoor competitieprofs de golfbaanarchitect met graagte zouden roosteren. Maar voor teaching pro’s is het een zegen. Veel dilettanten vermoeden een geheim verbond tussen pro’s en de golfbaanarchitecten. Want de pro verdient zijn geld door je te leren obstakels te overwinnen die er niet zouden zijn mocht de golfbaanarchitect ze niet hebben aangebracht.

Garcia werd eveneens door de bunkers en een ondermaatse putting genekt, en werd nog van de derde plaats verdrongen door Jeff Maggert. Die gevraagd naar zijn mening over Woods bromde: ‘Ik vrees dat we ernstig rekening met hem zullen moeten houden, de komende veertig jaar.’ We stippen nog graag aan dat de Brit Nick Faldo, vijfvoudig major-winnaar maar nu al vele jaren op de sukkel en slechts met een wildcard tot deze US Open toegelaten, verrassend sterk vijfde eindigde. En onthoud dat Nick de winnaar was toen Muirfield de vorige keer fungeerde als gastheer voor The Open. (Britten spreken nooit over British Open, voor hen is er maar één Open en dat is evident de hunne.)

Woods staat nu 214 weken ononderbroken op nummer één van de wereldranglijst. De US Open was zijn 44e overwinning. Sam Snead is nog een tijdje buiten bereik, maar het majors-record van Jack Nicklaus is dat niet meer. Achttien stuks voor de Golden Bear, acht al voor de Tiger. Van de jongste elf majors won Woods er zeven, dat is fenomenaal. Hij heeft in zijn carrière meer dan dertig miljoen dollar aan prijzengeld verdiend, en een niet bekend veelvoud ervan aan reclame-inkomsten. Toch moet hij in de Forbes-top-100 van de beroemdheden Britney Spears laten voorgaan. De geschatte 69 miljoen dollar jaarinkomsten van Woods in 2001, prijzen plus reclamecontracten, overtroffen wel ruimschoots de 40 miljoen van Spears, en in de pers werd bijna dubbel zoveel aandacht besteed aan hem als aan haar, maar Britney maakte die achterstand in één klap goed door het aantal hits op haar website. Waarbij geen tekeningetje moet worden gemaakt. Het aantal viespeuken in de wereld overtreft makkelijk het aantal golfliefhebbers.

Golf is dan ook een les in bescheidenheid, en daarin blinken weinig mensen uit. P.G. Wodehouse schreef dat Cleopatra niet zo veel van haar neus had gemaakt indien ze zich ooit had ingeschreven voor de Ladies’ Singles. En een oude golfwijsheid stelt: ‘Na de achttiende hole telt een golfspeler zijn slagen op, stopt bij 87, gaat in het clubhouse Sweet Adeline zingen met een paar andere leugenaars, en noemt dit het slot van een perfecte dag.’

En zo heeft iedereen wel een mening over deze sport, waarover eigenlijk niets te vertellen valt. Winston Churchill kleineerde golf als een zinloze vorm van ontspanning waarbij het de bedoeling is om een klein balletje in een nog kleiner gat te slaan met een stok die daar absoluut niet voor geschikt is. En Edward Heath ging liever zeilen, zij het met beperkingen: ‘Ik zal nooit een solotocht om de wereld ondernemen, hoewel velen mij daartoe aansporen.’

Het is opvallend dat Amerikaanse politici veel enthousiaster over golf spreken. Elke president met een minimum aan allure schrijft zich in voor een pro-am. Meestal op uitnodiging van Bob Hope. Bob noemde Gerald Ford ooit de gevaarlijkste driver sinds Ben Hur: ‘Het is niet moeilijk om Ford te vinden op een golfbaan, volg het spoor van de gewonde toeschouwers. De president heeft van golf een contactsport gemaakt.’ En Lyndon Johnson voegde daar droogweg aan toe: ‘Gerald heeft te lang American Football gespeeld zonder helm op.’

Koen Meulenaere

Sam Snead ging rond in minder slagen dan zijn leeftijd.

Hazeltine is een uitstekende plek om zelfmoord te plegen.

Bob Hope noemde Gerald Ford de gevaarlijkste driver sinds Ben Hur.