RIK DE NOLF
VTM verliest het reclamemonopolie dat de Vlaamse overheid de zender toekende. De commerciële omroep wil 15 miljard compensatie voor de geraamde verliezen. Niet VTM, wel de BRTN is de grote slokop, meent voorzitter Rik De Nolf van de raad van bestuur van VTM.
?De BRTN krijgt dit jaar een dotatie 7,6 miljard, de Vlaamse regering betaalt 1,8 miljard aan pensioenen en 1,3 miljard als overbruggingskrediet. Dat geld wordt gebruikt om meer en meer entertainmentprogramma’s te maken en een massapubliek te bereiken. Door die concurrentie dalen de kijkcijfers van VTM, waardoor reclame duurder wordt voor adverteerders. Omdat een overheidszender zeer actief is op de commerciële markt, raakt VTM dus in de problemen.
Bovendien heeft de BRTN een monopolie op nationale radioreclame. Plus mag die tv-zender nog eens tientallen sponsors aantrekken die elk zo’n 15 miljoen per jaar betalen. Zo haalt de BRTN, bovenop de subsidiëring nog een kleine 2 miljard uit de reclamemarkt, terwijl VTM met moeite aan 4 tot 5 miljard geraakt.
Het is zeer moeilijk voor een niet-gesubsidieerd bedrijf in die omstandigheden eigen televisie te maken. We zitten met een beperkt potentieel publiek en niet in de Verenigde Staten waar een productie afgeschreven wordt over een paar tientallen of honderden miljoenen mensen wereldwijd. Juist om al die handicaps te compenseren, kreeg VTM een monopolie op tv-reclame, dat intussen al lang uitgehold is. Van vandaag op morgen wordt die garantie opgezegd. Waarbij de Vlaamse overheid zich verschuilt achter Europa. Maar in verschillende lidstaten lopen klachten tegen overheidszenders omwille van zo’n eenzijdige subsidiëringspolitiek en in andere wordt er bijgestuurd. Zo putten commerciële Franse zenders uit een productiefonds waarin de overheid rechtstreeks participeert.
Dit heeft ook te maken met cultuur.
VTM is niet van plan om cheap tv te maken met buitenlands materiaal. VTM wil verder een Vlaamse televisiezender zijn, eigen producties brengen, eigen acteurs, musici, cineasten aan het werk zetten. Om dat doel te realiseren moet VTM alle rechtsmiddelen uitputten. Wij werkten tot nu zonder een frank subsidie en maakten meer uren tv dan de BRTN. Plus zorgde die zender nooit voor veel nieuwe jobs, terwijl er naast VTM tientallen bedrijven groeien en er een paar duizend werkplaatsen zijn gecreëerd in de Vlaamse beeldindustrie.?
ERIC VAN ROMPUY
Het afschaffen van het reclamemonopolie van VTM schuift de Vlaamse mediaminister Eric Van Rompuy (CVP) in de schoenen van de Europese Commissie. Volgens hem bestaat er geen enkele grond om welke schadevergoeding dan ook van de Vlaamse overheid te eisen.
?De Vlaamse overheid treft geen schuld in dit dossier. In 1989 is er een reclamemonopolie gekomen voor VTM op vraag van de Vlaamse uitgevers. Onder meer omdat het pluralisme in de media gevrijwaard moest blijven. Het monopolie gold ook als een compensatie voor de inkomstenverliezen van de schrijvende pers. Nu schieten er van de negen uitgevers die toen in VTM participeerden nog slechts drie over. Alle omstandigheden waarin het monopolie tot stand kwam, zijn dus gewijzigd. Wij hebben dat monopolie altijd loyaal verdedigd. Maar er kwam een evolutie in de Europese jurisprudentie en de Europese Commissie zegt nu klaar en duidelijk : het monopolie is niet verenigbaar met de artikelen 90 en 52. Daar moeten wij ons bij neerleggen.
VTM beweert inkomsten te derven door het afschaffen van het monopolie. Je kan de redenering ook omdraaien : VTM heeft acht jaar winst gemaakt dankzij het monopolie. Als je dat uiteindelijk afschaft, moet je dan een vergoeding betalen ? Is dat bijvoorbeeld ook gebeurd bij Belgacom ? Integendeel. Dat bedrijf heeft geloof ik 9 miljard moeten betalen om de eigen activiteiten te mogen voortzetten. Ik schafte alle subsidies aan verlieslatende of failliete bedrijven af en zou als mediaminister nu moeten investeren in een bedrijf dat dit jaar wellicht weer winst maakt. Ik ga toch geen zesde nationale sector in het leven roepen, terwijl andere begraven zijn. Bovendien eist VTM van de overheid toegevingen die wetswijzigingen vergen. Een nationale radiozender, dat kan zomaar niet. Kinderreclame, zo’n dossier zou opnieuw goedgekeurd moeten worden door het Vlaams parlement.
Christian Van Thillo zegt nu als gedelegeerd bestuurder van VTM dat hij liever Patrick Dewael als cultuurminister had gehad. Maar toen VT4 op de kabel moest komen, viel Dewael VTM af. De liberale fractieleider in de Vlaamse Raad, André Denys, beweerde toen dat het ronduit dom was van de overheid om vast te houden aan het monopolie.?
Opgetekend door Jos Grobben
