JA

Dit voorstel lijkt wereldvreemd. Is het haalbaar en zinvol, denkt u?

Met welke argumenten?

Jarenlang ging de verslavingszorgsector ervan uit dat verbieden aanzet tot stiekem drinken, maar dat klopt niet. Verbieden wérkt. Het belangrijkste argument om de leeftijdsgrens op te trekken is dat de hersenen van jongeren pas volgroeid zijn rond hun 23e levensjaar. Daarom: hoe langer we alcoholgebruik kunnen uistellen, hoe beter. In de sector staat het onderzoek van die 75 Australische wetenschappers hoog aangeschreven. Ook specialisten uit Utrecht die jonge tieners van het comazuipen proberen af te helpen, bepleiten het optrekken van de minimumleeftijd. De grens vastleggen op 21 jaar is misschien wat streng. Maar 16 jaar is écht wel te vroeg.

Zijn er geen betere oplossingen om het gewenste doel te bereiken?

Ik ben er zeker van dat het optrekken van de minimumleeftijd zinvol is. Al is het opleggen van boetes en het weren van alcohol uit supermarkten en nachtwinkels dat ongetwijfeld ook.

Wanneer hebt u zelf voor het eerst alcohol geproefd?

(zonder aarzelen) Toen ik 12 jaar was. Eén keer.

En hebt u daar iets aan overgehouden?

Ik denk het niet. Maar als student en als arts heb ik genoeg gezien om te weten dat alcohol een immens probleem is. Mijn vader heeft veel gerookt en heeft toch nooit longkanker gekregen. Bewijst hij daarmee dat roken onschadelijk is? Nee toch?

Wat is volgens u de beste strategie om jongeren verantwoord te leren drinken?

De wettelijke norm optrekken is te simplistisch als oplossing. Onderzoek wijst uit dat vooral de sociale norm, de manier waarop wij als samenleving naar alcohol kijken, het drinkgedrag van jongeren bepaalt. Interessant is een onderzoek van het preventie- en hulpverleningscentrum De Sleutel bij 17- en 18-jarigen in Brugge. Dat wijst uit dat jongeren over hun leeftijdsgenoten denken dat die meer alcohol en drugs gebruiken dan in realiteit het geval blijkt te zijn. Ze beschouwen het gebruik van roesmiddelen als ‘normaal’. Ook voor volwassenen is alcohol een partydrug, om iets te vieren. Ouders onderschatten hun rol. Ze moeten hun eigen gedrag aanpassen en alcohol bespreekbaar maken en afraden. Want dat helpt. Zolang de sociale norm niet verandert, verandert het gedrag van jongeren evenmin.

Net daarom zeggen voorstanders: geef een signaal, net zoals met het rookverbod. De norm raakt dan wel verankerd.

Dat is een argument, met als belangrijk verschil dat roken niet tout court verboden is. Wie jongeren verbiedt te drinken, verschuift het probleem. Kijk naar Scandinavië: daar koopt een 21-jarige de bak bier en drinken jongeren die leeg op een afgelegen plaats. Zo fnuik je de kans op een gesprek, terwijl discussiëren over de juiste norm en verantwoord drinken net de beste manier is om die doelstelling te bereiken. Wie wil dat jongeren goede keuzes maken, moet hen ernstig nemen. Botweg de minimumleeftijd optrekken is belerend en zou weleens het omgekeerde effect kunnen hebben. Van de legale norm trekken jongeren zich niet veel aan.

Ook aan u de vraag: wanneer hebt u voor het eerst alcohol geproefd?

Is dat voor publicatie? (lacht) Op mijn dertiende, denk ik. Net als een groot aantal jongeren vandaag.

NEE

Dit voorstel lijkt wereldvreemd. Is het haalbaar en zinvol, denkt u?

Met welke argumenten?

Jarenlang ging de verslavingszorgsector ervan uit dat verbieden aanzet tot stiekem drinken, maar dat klopt niet. Verbieden wérkt. Het belangrijkste argument om de leeftijdsgrens op te trekken is dat de hersenen van jongeren pas volgroeid zijn rond hun 23e levensjaar. Daarom: hoe langer we alcoholgebruik kunnen uistellen, hoe beter. In de sector staat het onderzoek van die 75 Australische wetenschappers hoog aangeschreven. Ook specialisten uit Utrecht die jonge tieners van het comazuipen proberen af te helpen, bepleiten het optrekken van de minimumleeftijd. De grens vastleggen op 21 jaar is misschien wat streng. Maar 16 jaar is écht wel te vroeg.

Zijn er geen betere oplossingen om het gewenste doel te bereiken?

Ik ben er zeker van dat het optrekken van de minimumleeftijd zinvol is. Al is het opleggen van boetes en het weren van alcohol uit supermarkten en nachtwinkels dat ongetwijfeld ook.

Wanneer hebt u zelf voor het eerst alcohol geproefd?

(zonder aarzelen) Toen ik 12 jaar was. Eén keer.

En hebt u daar iets aan overgehouden?

Ik denk het niet. Maar als student en als arts heb ik genoeg gezien om te weten dat alcohol een immens probleem is. Mijn vader heeft veel gerookt en heeft toch nooit longkanker gekregen. Bewijst hij daarmee dat roken onschadelijk is? Nee toch?

Wat is volgens u de beste strategie om jongeren verantwoord te leren drinken?

De wettelijke norm optrekken is te simplistisch als oplossing. Onderzoek wijst uit dat vooral de sociale norm, de manier waarop wij als samenleving naar alcohol kijken, het drinkgedrag van jongeren bepaalt. Interessant is een onderzoek van het preventie- en hulpverleningscentrum De Sleutel bij 17- en 18-jarigen in Brugge. Dat wijst uit dat jongeren over hun leeftijdsgenoten denken dat die meer alcohol en drugs gebruiken dan in realiteit het geval blijkt te zijn. Ze beschouwen het gebruik van roesmiddelen als ‘normaal’. Ook voor volwassenen is alcohol een partydrug, om iets te vieren. Ouders onderschatten hun rol. Ze moeten hun eigen gedrag aanpassen en alcohol bespreekbaar maken en afraden. Want dat helpt. Zolang de sociale norm niet verandert, verandert het gedrag van jongeren evenmin.

Net daarom zeggen voorstanders: geef een signaal, net zoals met het rookverbod. De norm raakt dan wel verankerd.

Dat is een argument, met als belangrijk verschil dat roken niet tout court verboden is. Wie jongeren verbiedt te drinken, verschuift het probleem. Kijk naar Scandinavië: daar koopt een 21-jarige de bak bier en drinken jongeren die leeg op een afgelegen plaats. Zo fnuik je de kans op een gesprek, terwijl discussiëren over de juiste norm en verantwoord drinken net de beste manier is om die doelstelling te bereiken. Wie wil dat jongeren goede keuzes maken, moet hen ernstig nemen. Botweg de minimumleeftijd optrekken is belerend en zou weleens het omgekeerde effect kunnen hebben. Van de legale norm trekken jongeren zich niet veel aan.

Ook aan u de vraag: wanneer hebt u voor het eerst alcohol geproefd?

Is dat voor publicatie? (lacht) Op mijn dertiende, denk ik. Net als een groot aantal jongeren vandaag.

Opgetekend door Jan Jagers

‘Het klinkt niet sympathiek, ik weet het.’

‘Jongeren trekken zich niet veel aan van de norm.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content