Jonathan Holslag
‘Meer dan ooit moet de NAVO voor eigen deur vegen’
Als de NAVO op de Aziatische machtspolitiek wil wegen, moet ze in de eerste plaats doen wat het handvest haar voorschrijft.
Vorige week raakte bekend dat de NAVO overweegt een kantoor te openen in Japan. Een fout symbolisch gebaar. Meer dan ooit moet de NAVO voor eigen deur vegen. De oorlog in Oekraïne heeft het belang van het bondgenootschap onderstreept, maar de inspanningen die nu geleverd moeten worden om de NAVO te versterken blijven formidabel. Overigens wekt het kantoor in Japan de indruk dat Europese landen meer aanwezig moeten zijn in Azië om China ervan te weerhouden Taiwan aan te vallen, terwijl er veel doeltreffendere manieren zijn om dat te doen.
Het is goed dat Japan en de NAVO praten. Belangen en waarden binden beide partijen. Japan levert steun aan Oekraïne, dus is het ook maar normaal dat het Westen het Aziatische land steunt ten aanzien van de groeiende Chinese militaire macht. Maar als de NAVO op de Aziatische machtspolitiek wil wegen, moet ze in de eerste plaats doen wat het handvest haar voorschrijft.
En dat is de beveiliging van het Atlantische bekken: Europa en zijn aangrenzende zeeën. Het is hier vooral dat de NAVO kolossale inspanningen voor de boeg heeft: Rusland, andere ambitieuze regionale spelers, aanhoudend geweld op de zuidflank, terrorisme enzovoorts. Zelfs de meest fundamentele taken, zoals de collectieve verdediging, vereisen honderden miljarden aan investeringen als de Europese bondgenoten niet volledig afhankelijk willen blijven van de VS.
Het oppervlakkige activisme in Azië wekt de indruk dat we sterk bezig zijn, terwijl we eigenlijk niet eens in staat zijn basistaken in het mandaatgebied te vervullen. Vanuit geopolitiek standpunt is het zinvoller om eerst het mandaatgebied van de NAVO te beveiligen, vat te krijgen op de toegangspoorten tot dat gebied en werk te maken van een stabiel nabuurschap. Als China ooit domme dingen wil doen, zal dat ons beter in staat stellen om het op andere ideeën te brengen dan een oppervlakkig engagement in Azië.
Die profilering van het bondgenootschap is hypocriet zolang het spelers als China de rijkdom laat vergaren waarmee ze hun krijgsmacht verstevigen. Het tweede artikel van het NAVO-handvest benadrukt het belang van economische veerkracht. Het handelsoverschot van China met de landen van de alliantie blijft oplopen: tot 780 miljard dollar in 2021. Het is lastig de draak in te tomen als je hem tezelfdertijd blijft voeden.
Niets bedreigt de veiligheid meer dan schijnpolitiek. De NAVO zal pas relevant zijn voor Azië als ze eerst in het eigen mandaatgebied ten volle haar rol speelt.