Over kerkasiel, de brief van de Iraanse president en de opstoot van racistische incidenten in Vlaanderen.

1 Ondanks alle dure eden van de industrielanden, is de uitstoot van koolstofdioxide tussen 1992 en 2002 met vijftien procent gestegen. Met name in India en China nam de CO2-uitstoot in die periode aanzienlijk toe.

GERARD ALSTEENS: Welk recht hebben wij, de mensen van de westerse landen, om India en China daarvoor op de vingers te tikken? In een nog niet zo ver verleden trokken wij ons ook niet al te veel van de natuur aan. Onze aandacht voor ecologie is erg langzaam gegroeid, maar de Indiërs en de Chinezen hebben momenteel andere prioriteiten. Ze willen welvaart brengen in hun landen, en dat de natuur daar onder lijdt, nemen ze er dan maar bij. Als ik het van hun kant bekijk, heb ik daar ergens nog wel begrip voor. De Chinezen en de Indiërs slagen trouwens maar gedeeltelijk in hun opzet; het is nog steeds vooral de welgestelde elite die profiteert van de opgang van de twee Aziatische reuzen, het merendeel van de bevolking blijft er schrijnend arm.

De westerse wereld moet trouwens niet te hoog van de toren blazen over ecologische principes, want wij zondigen ook nog steeds. Neem nu die grote terreinwagens, die je almaar vaker in het straatbeeld ziet opduiken. We weten allemaal dat zo’n 4×4 líters benzine slikt, en dat hij daarenboven erg onveilig is voor zwakke weggebruikers. Maar dat houdt ons niet tegen om massaal terreinwagens aan te schaffen.Kort samengevat: het zal zijn tijd duren vooraleer de geïndustrialiseerde wereld het CO2-probleem echt gaat aanpakken. Maar heeft de aarde wel tijd?

2 In heel het land openen kerken hun deuren om asiel te verlenen aan illegalen, acties die gesteund worden door de Belgische bisschoppen. Minister van Binnenlandse Zaken Patrick Dewael (VLD) vindt dat de Kerk zo aan politiek doet.

ALSTEENS: Normaal gezien komt de Kerk vooral in beeld omdat men tégen bepaalde zaken is: euthanasie, een vrije beleving van seksualiteit of adoptie door homoseksuelen bijvoorbeeld. Nu kiest de Kerk eindelijk weer een positief strijdpunt, en ik kan alleen maar sympathie hebben voor hun kerkasiel, al weet ik ook – zoals iedereen zeker? – dat de oplossing niet kan zijn dat we hier alle asielzoekers zo maar binnen laten. En toch heeft de Kerk in deze kwestie mijn steun; ook ik vind dat het voor illegalen die hier al lang wonen, de taal spreken en goed geïntegreerd zijn, mogelijk moet blijven om zich permanent in ons land te vestigen.

Patrick Dewael benadert deze kwestie momenteel strikt legalistisch. Ik kan zijn houding voor een stuk begrijpen; de minister van Binnenlandse Zaken moet de wet laten naleven, dat staat buiten kijf. Maar in de wet staat ook vermeld dat asielaanvragen vlug en humaan moeten worden afgehandeld. Wat dat betreft blijft Dewael zelf in gebreke en het is goed dat het kerkasiel hem daaraan herinnert. Ik vind trouwens wel dat de actievoerders met hun hongerstakingen een stap te ver gaan. Een hongerstaking is geen fair actiemiddel. Dat ruikt wat mij betreft te veel naar chantage.

3 De Amerikaanse geheime dienst NSA heeft de laatste jaren persoonlijke gegevens van miljoenen Amerikanen verzameld. De drie grote Amerikaanse telecomoperatoren speelden, in naam van de strijd tegen het terrorisme, de gegevens van hun klanten door aan de overheid.

ALSTEENS: Big Brother is watching you, bewijst dit nog maar eens. Om aanslagen te voorkomen, moet er zeker een bepaalde controle zijn vanuit de overheid. Ik heb er bijvoorbeeld geen problemen mee om mij te laten aftasten op het vliegveld. Maar dit, het schijnbaar doelloos verzamelen van de persoonlijke gegevens van gewone Amerikaanse burgers, gaat natuurlijk veel te ver. De hamvraag is: wat doet men met die informatie? Ik voorspel dat zo’n databank misbruikt gaat worden. Want wie iemand raken wil, kan met de gegevens uit die databank altijd wel iets vinden om zijn tegenstander verdacht te maken. En dan zit je voor je het weet in toestanden à la Joseph McCarthy, de beruchte communistenjager. Ook die man vocht voor de vrijheden van zijn Amerika. Het gevolg was dat honderden onschuldigen jarenlang vervolgd werden.

Ik stond trouwens zelf ooit op een zwarte lijst van de Amerikanen, vernam ik via een ambassadeur. Mijn mening over de oorlog in Vietnam en het feit dat ik kort daarna Cuba bezocht, maakten me op een gegeven moment persona non grata in de States. Maar die status van gevaarlijk sujet moet ik vroeg of laat toch kwijt geraakt zijn, want ik was de laatste jaren meerdere keren in de Verenigde Staten, zonder dat ik ooit problemen heb gehad.

4 De Iraanse president Mahmoud Ahmadinejad schrijft een brief aan zijn Amerikaanse ambtgenoot George W. Bush. De brief is bijzonder scherp voor de Amerikanen en drijft de spanning tussen beide landen naar een hoogtepunt.

ALSTEENS: Die Ahmadinejad is in Iran een gevaarlijke cocktail van fanatiek nationalisme en militaristische stoerdoenerij aan het brouwen. In feite is het gewoon een machtswellusteling die via kernkracht zijn invloed in de regio wil uitbreiden. Hij speelt blufpoker met de Amerikanen om zijn bevolking te paaien en kruidt zijn hypernationalisme met allerlei zotte uitspraken over de Holocaust en over Israël.

Op korte termijn zal Ahmadinejad daarmee zeker scoren bij de Iraanse bevolking. Margaret Thatcher werd ook populair door haar stoere houding tijdens de Falkland- oorlog, George W. Bush deed in zijn eerste ambtstermijn in feite net hetzelfde. Maar die truc blijft niet werken: Thatcher ging uiteindelijk ten onder, Bush ziet zijn populariteit kelderen, en ik twijfel er niet aan dat het ook met Ahmadinejad slecht afloopt.

Laten we hopen dat de Europese Unie, Rusland en China – de enige zinnige stemmen in dit conflict – het hoofd koel houden en de situatie niet laten escaleren. Bush wil geen onderhandelde oplossing, al was het maar omdat dat ideologisch niet in zijn aard ligt. Hij dreigde zelfs met een inval, al denk ik niet dat we dat dreigement op dit moment, nu Bush zulke klappen krijgt in de populariteitspolls, heel ernstig moeten nemen.

5 In Antwerpen schoot een achttienjarige man vorige week een vrouw en een kind dood en verwondde een tweede vrouw, wellicht uit racistische motieven. Eerder waren er ook bij het Brugse extreemrechtse café De Kastelein en aan een tankstation in Zellik, incidenten waarbij racisme vermoed wordt.

ALSTEENS: Zo veel gevallen in zulke korte tijd: dat kan geen toeval meer zijn. Er zijn in deze maatschappij van die mensen die louter in hun eigen cocon leven, die zichzelf bewust afsluiten voor alle meningen die niet overeenkomen met hun enge wereldbeeld. Die mensen zijn bijzonder vatbaar voor de poujadistische praatjes van racisten, die hen aanpraten dat de allochtoon een bedreiging is, in plaats van een verrijking voor de samenleving.

De tante van de moordenaar blijkt een parlementslid van het Vlaams Belang te zijn. Men kan dat verband minimaliseren zoveel men wil, die jongen zal in de familiesfeer ongetwijfeld toch gehoord hebben dat vreemdelingen de vijand zijn en bestreden moeten worden. Ik zag Gerolf Annemans enkele uren na de slachtpartij in Antwerpen de vermoorde onschuld spelen op televisie. Alsof hij en zijn partij, die al jaren geen enkele kans onbenut laten om te zeggen dat allochtonen slecht zijn, niks met de Antwerpse wandaad te maken hebben. Beseffen de mensen van het Vlaams Belang zelf niet dat zij haat gezaaid hebben die vroeg of laat onvermijdelijk tot uitbarstingen moet leiden? Ik vind dat die partij op zijn minst indirect verantwoordelijk is voor wat vorige week in Antwerpen is gebeurd.

6 De politie van Dendermonde wacht bewust vijf dagen met het oppakken van twee minderjarige verdachten van een homejacking. Geen enkele instelling had eerder plaatsen vrij, waardoor de jonge delinquenten de facto vrij zouden zijn gekomen.

ALSTEENS: Het probleem is dus, kort samengevat, dat er te weinig gevangenissen zijn? Ben ik het niet helemaal mee eens, want gevangenissen vormen zelden een oplossing. Nog maar weinig criminelen verlieten de gevangenis als een beter mens. Natuurlijk besef ik ook dat je een zwaar vergrijp als een homejacking niet zomaar blauwblauw kunt laten. Delinquente jongeren die zo zwaar uit de bocht gaan, verdienen een zware straf. Alleen: wat los je uiteindelijk op door hen van hun vrijheid te beroven, als het alternatief is dat je hen in een omgeving stopt die vreselijk is voor hun verdere ontwikkeling?

Bij ontsporende jongeren is het patroon bijna altijd hetzelfde, ik zag het in mijn jaren in het onderwijs voortdurend: het zijn jongeren waarvan de ouders de opvoeding niet of nauwelijks opvolgen, die van spijbelen een gewoonte maken, geen diploma halen en daardoor ook weten dat ze geen job zullen vinden waarin ze zich goed voelen. Die kerels laten zich dan nog wat opjagen door de consumptiemaatschappij, en beseffen dat ze enkel via oneerlijke methodes kunnen krijgen wat ze willen… Alleen het onderwijs kan die tragische spiraal keren. Investeer dáár alsjeblieft in. We kunnen gevangenissen blíjven bijbouwen, maar dat is slechts een pleister op een houten been.

samengesteld door jef van baelen

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content