‘Ik ken die Mie Schreurs’, brieste onze directeur die wij zelden zo kwaad hebben gezien. Mireille Schreurs is mevrouw De Gucht. ‘Met vrouwen als zij zal ons blad zich niet vereenzelvigen. Vroeger niet, nu niet, en in de toekomst niet.’
Volgens een bron die wij wederom niet zullen onthullen, heeft het een en ander te maken met een strenge veroordeling die onze directeur kreeg opgelegd door de poltierechtbank van Aalst. Overdreven snelheid en vier bloembakken omvergereden op het linkervoetpad in de Lange Zoutstraat. ‘Bestuurder stak tijdens het begaan van de overtreding bovendien met zijn hoofd door het open dak, en schalde een lied dat in strijd was met de goede zeden’, vermeldde het proces-verbaal. Dat tot slot stipuleerde: ‘Overtreder had een sticker van ’t Ros Beiaard op zijn achterruit.’ En met dat laatste wordt in Aalst niet gelachen.
Nu goed, ons kan het niet schelen, de Kna van Knack gaat dit jaar blijkbaar naar André Denys. Het staat nog niet helemaal vast, maar volgens het ontwerprapport van de jury belichaamt Denys par excellence de alerte, vasthoudende en inventieve drang waarmee de VLD zich stort op wat haar competentie kennelijk ver overstijgt: de macht.
De heer Denys, u weet het, is naast gewezen VLD-fractieleider in het Vlaams parlement ook gemeenteraadslid in Zulte, de Oost-Vlaamse enclave in West-Vlaanderen die onder meer Machelen-aan-de-Leie omvat. Daar woont Gerard Reve, en bij hem Matroos Vosch. Zijnde Reves partner Joop Schafthuizen, in Het Laatste Nieuws consequent Jaap Schofthuizen genoemd. Verdacht van aanranding van de eerbaarheid van een minderjarige jongen. En volstrekt onberekenbaar, zo beweren mensen die het kunnen weten. Het zette Bert Anciaux ertoe aan om de Prijs der Nederlandse Letteren niet door koning Albert aan Reve te laten uitreiken.
Men kan nu voor of tegen die beslissing zijn, voor beide opties zijn valabele argumenten. Maar wat men zeker niet moet doen, is uitgerekend in dat delicate klimaat Gerard Reve tot ereburger van Zulte uitroepen. Zoals Denys zijn gemeenteraad en schepencollege deed besluiten. Hij suggereerde zelfs dat Norbert De Batselier of Patrick Dewael de Prijs der Nederlandse Letteren zou overhandigen. Stel u dat voor, de minister-president van de regering die net via haar minister van Cultuur heeft beslist dat de koning hem niet uitreikt.
Het Laatste Nieuws deed na een tijdje wat de meesten hadden nagelaten: het contacteerde de ouders van het aangerande jongetje, en hun verhaal was een tamelijk schrijnende aanvulling bij alle meningen en opinies die we al hadden gehoord. Toen de krant de burgemeester van Zulte, de christen-democraat Georges Peirs, opbelde om te vragen wat hij dacht van het getuigenis van de ouders, luidde diens antwoord: ‘Ik weiger het interview met die ouders te lezen.’ Waarna Schafthuizen de getroffen familie nog met wat hijgtelefoons ging lastigvallen en zijn gerechtelijke dossier in omvang toenam.
Van de protesterende schrijvers hebben we daarover niets meer gehoord, maar wel van André Denys, onze kandidaat-laureaat: ‘De huldiging van de heer Reve als ereburger van onze gemeente is uitgesteld. Recente publicaties in de media maken dat de sfeer voorlopig niet geschikt is.’
Hiermee bedoelde de heer Denys eigenlijk: ‘Nu ik in de VLD en de media niet meer aan bod kom, heb ik in mijn drang tot profileren een bok zo groot als een kemel geschoten.’ De plechtigheid heeft dus niet plaatsgehad vorige vrijdag, de 71ste verjaardag van Reve. ‘Maar het ereburgerschap intrekken zullen we niet doen’, besloot Denys, die op het gladde ijs alle richtingen uit zwiepte.
Wij verzetten ons tegen de toekenning van de Kna van Knack aan zo een dwaas. Er is trouwens maar één ereburger in Zulte, en dat is Matroos Fonsch. Voor ons ligt een bladzijde uit alweer Het Laatste Nieuws. Een uitgebreid interview met Marcia De Wachter. En geloof het of niet: de naam Fons valt daarin niet één keer. Er is niet eens een woord dat met de letters ‘f’ en ‘o’ begint. Nochtans zijn er voldoende in voorraad om te bezigen in een interview met Marcia. Fokstier zullen we niet noemen, maar foezelolie wel. Foedraal en foei ook. Fonkelen, fondsenlijst, forel, foltertuig, foxtrot, formaliseren, fotografie, fosforzuur, formateur…
Maar nee. Over haar studies, haar gezin, haar ambities, haar geluk, haar kanarievogel, haar zangkwaliteiten… dat alles wel, over Fons niets. ‘Geld als factor van persoonlijke verrijking interesseert me niet’, stelt Marcia terwijl ze voor de foto speels poseert bij het borstbeeld van een ons onbekende Charel. Volgens onze chef-boeken, wiens onbegrensde kennis wij even in twijfel hoopten te trekken, gaat het om de buste van Walthère Frère-Orban. Deze liberale voorman uit de negentiende eeuw zou de Nationale Bank hebben gesticht, en nadat hij de smaak te pakken had gekregen ook het Gemeentekrediet en de ASLK. En hij heeft later als premier de diplomatieke betrekkingen met het Vaticaan verbroken en een Franse aanval op de Luxemburgse Spoorwegen afgeslagen. Dat weet die Reynebeau allemaal uit het blote hoofd, en er is veel kans dat het juist is ook. Naast deze crimineel poseert ze dus, Marcia, aan Fons besteedt ze geen letter.
Ondank is ’s werelds loon, en zeker dat van een gewezen gouverneur. Arme Fons, eenzaam in de bossen rond Poupehan, en op een uithoekje van de canapé van Uytterhoeven. Fons viel bijna uit het programma. Frank en bank verloren, en nu ook Marcia kwijt. Als we de Kna van Knack eens aan Fons gaven, in plaats van aan die Denys? Officieel is het nog niet te laat, wij proberen iets te regelen.
Koen Meulenaere
