De Charronde is een mythische zweefvliegroute rond het luchtruim van Brussels Airport. Slechts 11 zweefvliegpiloten slaagden erin om hem tot een goed einde te brengen. Onder wie deze drie piloten.
Lopers, wielertoeristen en wandelaars hebben de populaire bewegingsapp Strava om hun sportieve prestaties met anderen te delen. Zweefvliegpiloten zetten de gps-gegevens van hun vluchten online via de applicatie Charron.line. En net zoals bij de Strava-adepten zijn er op Charron routes of prestaties die tot de verbeelding spreken. Zo is er in België de Charronde, een mythische zweefvlucht, waarbij een piloot alle Belgische provincies doorkruist, terwijl hij een compleet rondje van 360 graden rond Brussel vliegt. Geen makkelijke opdracht, want de piloot moet zijn toestel door een complex luchtruim met veel hoogtebeperkingen en verboden (militaire) vliegzones loodsen.
Zweefvliegen is een relatief goedkope hobby. Leden van een zweefvliegclub vliegen vaak met een leentoestel. De prijs daarvan zit in hun lidgeld verrekend. Wie toch graag een eigen vliegtuig wil, telt voor de duurste carbonmodellen met de beste aerodynamica algauw 200.000 euro neer. Maar wie minder geld aan de hobby wil besteden, kan voor 1000 euro al een oerdegelijk tweedehands toestel vinden. Omdat er geen motor in zit, vergt een zweefvliegtuig weinig onderhoud en is het nagenoeg onverslijtbaar.
In België zijn er op dit ogenblik ongeveer 500 zweefvliegtuigen en 2000 zweefvliegpiloten. Die zijn verspreid over 13 Vlaamse en 8 Waalse clubs. Slechts 11 piloten slaagden erin om de mythische Charronde te vliegen.
Dries Van Gestel (40) – vloog de Charronde al twee keer.
‘In de jaren zeventig was het Belgische luchtruim nog niet zo gereglementeerd. Toen kon je als zweefvlieger nog zorgeloos rondvliegen. In 2014 besloten we met een handvol zweefvliegpiloten de krimpende vliegruimte aan te kaarten door langs de grenzen van het luchtruim van Brussels Airport te vliegen. Dat bleek zo’n grote uitdaging dat heel wat piloten ons probeerden na te doen. In de Charron-app staat die vlucht nu bekend als de Charronde.
‘Wanneer je de Charronde volledig uitvliegt, passeer je alle Vlaamse zweefvliegclubs. Die liggen – buiten een vliegveld in Kortrijk en in Geraardsbergen – allemaal in het noordoosten van ons land. Wanneer je dus aan de west- of zuidkant van Brussel door een verandering in het weer onverwacht moet landen, moet je iemand opbellen om je te komen halen. Om dat te vermijden vliegen veel piloten liever over regio’s met meer vliegvelden. Naar Duitsland, bijvoorbeeld. De kans dat je daar in een weiland moet landen, is veel kleiner.
‘Of een app zoals Charron het zweefvliegen competitiever maakt? Niet per se. Maar de app maakt de piloten wel beter. Alle mogelijke vlieggegevens worden namelijk opgeslagen. Door die te ontleden en te interpreteren kun je je eigen prestaties verbeteren. Zo is ons opgevallen dat zweefvliegpiloten die rond 9 uur ’s morgens vertrekken, een grotere kans hebben om de Charronde uit te vliegen. Een fijn weetje dat me helpt om mijn eigen grenzen te verleggen.’
Daan Spruyt (42) – is drievoudig Belgisch Kampioen zweefvliegen.
‘Ik vloog de Charronde al 10 keer. De route vraagt – naast techniek, een dosis geluk en het juiste weertype – enorm veel concentratie. Wanneer je hem vliegt, mag je aandacht geen moment verslappen. Anders vlieg je zonder het te weten een verboden zone in en riskeer je een boete. De Charronde vliegen voelt alsof je zes uur lang in een tunnel zit. Dat is heus niet overdreven. Je bent zowel in breedte als in hoogte beperkt.
‘Op goede dagen vlieg ik weleens met mijn zweefvliegtuig rond Parijs of naar de Bourgogne-streek. Vroeger zou zoiets niet mogelijk geweest zijn. Toen was zweefvliegen eerder een lokaal gegeven. Maar dankzij de steeds beter wordende weervoorspellingen en de preciezere navigatietechnieken zijn vluchten van meer dan 700 km voor ervaren zweefpiloten geen probleem meer.
‘Het zweefvliegen krijgt doorgaans weinig media-aandacht. Grote sponsorcontracten zul je in deze sport dus niet vinden. Dat is jammer. Vooral omdat zweven een sport is die een erg kleine ecologische voetafdruk achterlaat. Bij ons is er geen uitlaatgas of geluidsoverlast. Onze toestellen zijn zo duurzaam dat sommige al tientallen jaren meegaan. Een sponsor die zijn naam aan deze sport verbindt, laat meteen zien dat hij enorm veel belang hecht aan het milieu.’
Bert Van Eyken (40) – houdt van de extra uitdaging die de Charronde biedt.
‘De Charronde is geen lange vlucht. Wanneer je hem goed aanpakt – en het verboden luchtruim rond Brussels Airport zeer nauwgezet volgt – is hij vanuit het vliegveld in Schaffen 380 km lang. De uitdaging van de Charronde zit hem dus niet in de afstand, maar in de complexiteit van het luchtruim. In België is het voor zweefvliegers enorm moeilijk geworden om te vliegen. Wie vanuit het oosten van ons land naar de kust wil, moet zich door een labyrint wurmen van verboden militaire zones en de luchtruimen van Charleroi Airport, Zaventem en de haven van Antwerpen. In de Charronde komen al die moeilijkheden samen.
‘Er zijn maar weinig buitenlanders die in ons luchtruim willen vliegen. Ze vinden het te complex en willen geen boetes oplopen. Er wordt vaak lachend gezegd dat wanneer je in België kunt vliegen, je overal kunt vliegen.
‘Als zweefvlieger kun je niet vertrouwen op je materiaal en je vliegervaring alleen. Het weer speelt een grote rol. De beste zweefvliegmaanden zijn mei tot en met juli. In die periode is er de meeste thermiek. En dan nog loop je als zweefvlieger al eens de kans om vroeger te moeten landen dan voorzien. Gelukkig zijn de meeste mensen enorm gastvrij als het op gestrande zweefvliegers aankomt. Zo beland ik geregeld na een onvoorziene tussenstop op een barbecue of tuinfeest.’
