Op 6 juli wordt het Deurganckdok in Doel geopend. Volgens een recente mobiliteitsstudie dreigen grote capaciteitsproblemen voor het transport.
Het Koning Albert II-dok zou de nieuwe naam worden, zo besloot het Antwerpse havenbestuur onlangs. Het Deurganckdok was immers een vies woord geworden. Doel eigenlijk ook. Na protest werd de beslissing nog ongedaan gemaakt. Koning Albert II mag het nieuwe getijdendok vandaag wel feestelijk openen. Eind vorig jaar werd hij er al door de havenbaronnen rondgeleid. Doelenaar Maurice Vergauwen, ere-veldwachter van het onteigende dorp, kon hem toen een open brief namens de laatste bewoners overhandigen. De koning speelde de brief door naar de Vlaamse regering, en die stuurde een bot antwoord waarover de gewezen veldwachter nog altijd verbolgen is.
Met de overijlde opening van het Deurganckdok lijkt alvast een eind te komen aan een politieke en juridische lijdensweg die wel tien jaar aansleepte. De Vlaamse overheid werd keer op keer in het ongelijk gesteld en veroordeeld, en had uitzonderingswetten (het nooddecreet) nodig om het tij te keren. En dan nog werd ze onlangs wéér op de vingers getikt door het Rekenhof, dat aanklaagt dat het Vlaams parlement nooit de juiste financiële informatie kreeg en dat de aanleg van het containerdok de helft meer kost dan geraamd. Wel 634 miljoen euro, gaf de Vlaamse regering toe. Maar de infrastructuur om de ingevoerde containers uit Doel weg te voeren, zal nog een veelvoud daarvan kosten.
Zwarte punten
Het voorbije weekend werd, wegens de werken aan de ring, in de Kennedytunnel een fuik voor vrachtwagens geplaatst. Maar volgens kritische parlementsleden dreigt heel Antwerpen één grote fuik voor het verkeer te worden als de verwachte zes miljoen standaardcontainers voor het nieuwe dok binnenstromen: ‘een Antwerps verkeersinfarct’, zei Nahima Lanjri (CD&V). ‘Maak er vooral geen negatief verhaal van!’ veegde vice-premier Johan Vande Lanotte (SP.A) haar toen de mantel uit. Maar zelfs natiebazen vrezen het ergste. Als zestig procent van de containers over de weg gaat, zoals nu het geval is, rekenen zij in de piekperiodes op negenhonderd extra vrachtwagens per uur, of één om de vier seconden.
In de Synthesestudie Mobiliteit, die in februari 2005 in opdracht van de provincie Antwerpen werd gemaakt, worden twee vaststellingen vooropgesteld. Ten eerste heeft het grootste deel van de miljoenen containers een bestemming ten oosten van de haven. Dat wil zeggen dat ze de Schelde moeten oversteken. Ten tweede ligt de eindbestemming binnen een beperkte straal. ‘De erg nabije eindbestemming van veel goederen maakt het juist moeilijker voor binnenvaart en spoor.’ Conclusie: het vervoer over de weg blijft het grootste deel voor zijn rekening nemen. En moet dus met de vrachtauto door de fuik van de Kennedytunnel.
In het nulscenario (zonder nieuwe infrastructuur) wordt de maximumcapaciteit van de Kennedytunnel dan uiteraard overschreden. In hetzelfde scenario krijgt ook het treinverkeer vanaf 2006 capaciteitsproblemen in de Kennedy-spoortunnel en op het ringspoor Lijn 27A. Zelfs voor de binnenschepen komen er capaciteitsproblemen aan de Kallosluis, waar nu al wachttijden worden vastgesteld. Voor die vier zwarte punten zijn volgens de studie infrastructurele ingrepen nodig, maar dan wel veel vroeger dan nu gepland: de Oosterweelverbinding (2012), de Liefkenshoekspoortunnel (2014), de tweede havenontsluiting (2018) en een nieuwe sluis. Maar de praktijk is natuurlijk meestal dat dergelijke projecten er net veel later dan gepland komen.
Over Doel kunnen we kort zijn. In de Vlaamse regeringsverklaring staat daarover één zinnetje: ‘ Wat Doel betreft wordt de beslissing van de Vlaamse regering van 19 mei 2000 onverkort uitgevoerd.‘ Onverkort of onverwijld: er was Doel toen toegezegd dat er leefbaarheidsmaatregelen zouden komen en dat een woonrecht tot minimum 2007 zou gelden. In de praktijk kwam daar niets van, wel integendeel. ‘Men heeft er alles aan gedaan om onze gemeenschap kapot te maken. Het is meer dan gewone mensen kunnen verdragen’, schreef Maurice Vergauwen in zijn brief aan de koning. Vlaams minister Kris Peeters (CD&V) van Openbare Werken antwoordde dat de veldwachter het allemaal niet snapte en ‘dat de hogere overheid steeds op een faire en correcte wijze met betrekking tot Doel heeft gehandeld’ (sic). Onverkort.
Chris De Stoop
