Deze oproep richt zich natuurlijk slechts tot de vrienden van Patagonië, want de echte Patagoniërs die zitten uiteraard in Patagonië zelf.
Eenieder die deze rubriek met geduld enige jaren gevolgd heeft, weet dat ik corresponderend lid ben van de ?Fundación Patagonista?. Deze fundación is een vereniging zonder winstmerk die verwijst naar het gelijknamig gebied dat binnen Argentinië grosso modo gelegen is tussen de Rio Negro en Punta Arenas. Deze vereniging die een eerbaar doel nastreeft, namelijk de kennis van dit gebied te verspreiden, geeft elk jaar een galadiner, dit hoeft geen verder vertoog. Ik heb steeds gaarne aangezeten en nog, zeker sinds de stichtende leden mij bij bloedeed gezworen hebben nooit ofte nimmer kekererwten uit blik voor te dienen, een groente die mijn allergrootste afschuw opwekt. Maar ik dwaal af.
Nu zou de plechtigheid doorgaan op 1 maart, bij alle huisartsen gekend en gevreesd als een van de pieken der griepaanvallen. Daar ik niet ingeënt was tegen deze virus, viel ik aan het treuzelen inzake het inschrijven en betalen voor het festijn, want het kuchen en transpireren valt eenieder nog zwaarder als men het bed voor een stoel aan de feesttafel moet inruilen. En de spijskaart loog er niet om :
– Een visbuffet waar men warm en koud van krijgt ;
– Kip op overklaarbare wijze ;
– Ossentong met tussen-?n?
– Tam lam op een bed van heerlijkheden
– Zoetigheden enzovoort.
Ik ben dus niet naar het jaarlijks diner gegaan. Niet omdat de griepvirus mij te pakken kreeg, maar daar ik een ontsteking ontwikkelde in de kronkelingen en doolhoven die zich in en achter de neus bevinden. De sinus frontal deed het niet zo goed, terwijl zowel de cornet supérieur als de cornet moyen en tevens de cornet inférieur ontstoken waren. De fosse nasale droite vertoonde lekken, maar de trompe d’Eustache bleef van de ontsteking gespaard. Ik schrijf deze symptomen in het Frans omdat mijn schoonbroer, die Waal was, mij het boekje ?l’Anatomie en Poche? uiteraard in het Frans cadeau gaf, een zowel gruwelijk als leerzaam werkje : rijk, ja te rijk geïllustreerd, waarin weer eens bewezen wordt dat we van binnen rijker zijn dan we van buiten kunnen vermoeden. Maar ik dwaal alweer af. De ontstekingen van al deze neusholten spelen zich niet enkel in de spelonken van het hoofd af, maar vertonen zich uiterlijk door zwellingen onder en boven de ogen, waardoor men eruit ziet alsof men drie ronden de bokssport beoefend heeft tegen Mohamed Ali in zijn beste dagen.
Dit alles is nog echter het ergste niet. Tijdens mijn ziekte overliep ik het gaan en keren van onze vereniging. Vorig jaar maakte ik reeds gewag van een vreemde factor die van lieverlee in de fundación binnendrong. Het zijn de gevreesde ukulelogen die vaste voet trachten te krijgen en, wie zal het zeggen, de fundación omver willen werpen. Geheel in den beginne was er van de ukulele geen sprake, want dit viersnarig instrument is geen inwoner van Patagonië. Ik kan dit met onderstaande kaarten en grafieken bewijzen. Maar langzaam, zeer langzaam nam de ukulele-partij een steeds belangrijker plaats in. Ja, zover ging het dat een duo ?Met Schumann aan de Zuidpool? voor ukulele en tenor een traan van ontroering aan de aanwezigen ontlokte.
Ik heb er enkele geloofwaardige werken op nageslagen en de ukulele is een instrument dat slechts in de Hawaï-groep ingang heeft gevonden. Het is dan ook weinig waarschijnlijk dat het zo frele tokkelinstrument langs de zeestromingen zijn weg zou hebben gevonden naar de kust van Zuid-Amerika en dan over de passen van het Andesgebergte naar Patagonië gedragen. Maar de ukulelisten zijn moeilijk te verslaan ; zij hebben reeds een museum opgericht dat uiteraard ?Het Ukulogisch Museum? noemt en hun embleem een kleine gaucho die al zingend het instrument bespeelt, begeleid door een blaffende hond dringt zich geleidelijk op op de officiële documenten der vereniging. De tors van de gaucho prijkt er reeds aan de onderrand en ik ben ervan overtuigd dat de hond en de benen in de komende jaren zullen volgen. Wat is hier tegen te doen ? Weinig, want de stichtende leden kunnen zo luiden de geheime notulen niet geroyeerd worden en kunnen ook geen ontslag nemen. De strijd zal dus geheel binnenshuis moeten uitgevochten worden. Wie zal als winnaar uit de ring treden ? De fiere Patagonische haas of de minigitaar ? De toekomst is onzeker. Ondertussen heb ik toch reeds een strijdlied opgesnord dat spijtig genoeg zowel de ene partij als de andere een hart onder de riem kan steken, het is een passe-partout.
Hier gaat de eerste strofe :
Veillons au salut de l’empire
Veillons au maintien de nos droits !
Si le déspotisme conspire
Conspirons la perte des rois
Liberté ! Liberté ! Que tout mortel te rende
……………………………………. hommage !
Tremblez, tremblez tyrans il faut expier vos
………………………………………. forfaits !
Plutôt la mort que l’esclavage
C’est la devise des……. (in te vullen wat past)
(bis)
Deze sterke compositie is in 1791 op de notenbalk gezet door Dalayrac en is sindsdien verscheidene malen met succes in revoluties en andere woelingen gebruikt. Transcriptie en arrangement voor ukulele schijnt schier onmogelijk te zijn. Wij hebben dus een mijl voorsprong.
Gommaar Timmermans
Op deze ontleende kaart is in het rood de spreiding van het ukulele spelen aangegeven.
