JA

Waarom moeten ook supermarkten apothekersproducten mogen verkopen?

Voor alle duidelijkheid: geneesmiddelen op voorschrift moeten altijd afgeleverd worden door de apotheker. Die willen wij niet in onze winkel, dat zou onverantwoord zijn. Maar met voorschriftvrije geneesmiddelen, pijnstillers zoals paracetamol of ibuprofen bijvoorbeeld, en met parafarmaceutische producten, die geen echte geneesmiddelen zijn, ligt dat anders. Het gaat dan om vitaminen of verzorgingsproducten, zoals lipsticks en babyproducten. Hoewel het wettelijk toegelaten is die producten zonder toezicht van een apotheker te verkopen, gebeurde dat hier niet omdat de meeste fabrikanten zich met een contract aan apothekers hebben verbonden, uit zelfbescherming. België is wat dat betreft protectionistisch. Dat heeft voor de klant belangrijke nadelen. Het schept verwarring over wat een geneesmiddel is en wat niet, en zorgt ervoor dat de prijzen hoog blijven. Het belangrijkste nadeel is dat producten waarvoor advies van een apotheker niet nodig is, niet vrij toegankelijk en breed beschikbaar zijn.

Is het niet veiliger alles samen te laten afleveren door de apotheker? In combinatie met andere geneesmiddelen kunnen zelfs pijnstillers gevaarlijk zijn.

Dat is een drogreden. In een ideale wereld zouden apothekers altijd advies moeten geven, maar uit de praktijk blijkt dat ze geen tijd hebben om een diagnose te stellen bij elk van hun klanten. Neusdruppels of aspirine gaan er meestal zo over de toonbank.

Voorschriftvrije geneesmiddelen verkopen moet het voorrecht blijven van apothekers, vindt u. Waarom?

Hoewel voorschriftvrije geneesmiddelen op zich veilig zijn, houden ze risico’s in als ze samen met andere geneesmiddelen worden gebruikt. De combinatie van bloedverdunners met aspirine kan bijvoorbeeld tot ernstige bloedingen leiden. Dus is het veiliger om alle geneesmiddelen samen te laten afleveren door de apotheker.

De laatste jaren zijn er naast het brede gamma voorschriftvrije geneesmiddelen nog andere, niet-geneeskundige gezondheidsmiddelen op de markt gebracht, vermageringsmiddelen of hoestsiropen op basis van planten bijvoorbeeld. Het productenscala neemt toe, dus ook het belang van advies op maat. De apotheker is de enige universitair geschoolde zorgverstrekker die je gratis advies geeft, en kan je naar een arts doorverwijzen als dat nodig is. Om aan goede zelfzorg te doen, heb je meer nodig dan toegang tot geneesmiddelen.

Vaak doet men alsof België nog het enige land is waarin voorschriftvrije geneesmiddelen niet buiten de apotheek verdeeld worden. Dat is niet zo, want het monopolie geldt nog in de helft van de EU.

Dat geneesmiddelen vlotter toegankelijk zijn door ze via de supermarkt te verdelen, snijdt hout in landen waar er weinig apotheken zijn, in Scandinavië bijvoorbeeld. Maar België heeft een apotheek op elke hoek: één per tweeduizend inwoners.

Een ander vaak gebruikt argument pro liberalisering is dat toegenomen concurrentie zou leiden tot een prijsdaling. Die redenering gaat op voor enkele populaire geneesmiddelen, zoals paracetamol in Nederland bijvoorbeeld, maar gemiddeld is de prijs van geneesmiddelen in België en Nederland ongeveer gelijk.

U zou uw omzet toch zien dalen, niet?

Omdat er in België zoveel apotheken zijn, is de concurrentie al zeer groot. Overigens groeit in de apotheek de verkoop van niet als geneesmiddel geregistreerde producten het snelst en daarvoor hebben de apothekers geen monopolie. Dat is een signaal dat mensen gediend zijn met een begeleide aflevering.

NEE

Waarom moeten ook supermarkten apothekersproducten mogen verkopen?

Voor alle duidelijkheid: geneesmiddelen op voorschrift moeten altijd afgeleverd worden door de apotheker. Die willen wij niet in onze winkel, dat zou onverantwoord zijn. Maar met voorschriftvrije geneesmiddelen, pijnstillers zoals paracetamol of ibuprofen bijvoorbeeld, en met parafarmaceutische producten, die geen echte geneesmiddelen zijn, ligt dat anders. Het gaat dan om vitaminen of verzorgingsproducten, zoals lipsticks en babyproducten. Hoewel het wettelijk toegelaten is die producten zonder toezicht van een apotheker te verkopen, gebeurde dat hier niet omdat de meeste fabrikanten zich met een contract aan apothekers hebben verbonden, uit zelfbescherming. België is wat dat betreft protectionistisch. Dat heeft voor de klant belangrijke nadelen. Het schept verwarring over wat een geneesmiddel is en wat niet, en zorgt ervoor dat de prijzen hoog blijven. Het belangrijkste nadeel is dat producten waarvoor advies van een apotheker niet nodig is, niet vrij toegankelijk en breed beschikbaar zijn.

Is het niet veiliger alles samen te laten afleveren door de apotheker? In combinatie met andere geneesmiddelen kunnen zelfs pijnstillers gevaarlijk zijn.

Dat is een drogreden. In een ideale wereld zouden apothekers altijd advies moeten geven, maar uit de praktijk blijkt dat ze geen tijd hebben om een diagnose te stellen bij elk van hun klanten. Neusdruppels of aspirine gaan er meestal zo over de toonbank.

Voorschriftvrije geneesmiddelen verkopen moet het voorrecht blijven van apothekers, vindt u. Waarom?

Hoewel voorschriftvrije geneesmiddelen op zich veilig zijn, houden ze risico’s in als ze samen met andere geneesmiddelen worden gebruikt. De combinatie van bloedverdunners met aspirine kan bijvoorbeeld tot ernstige bloedingen leiden. Dus is het veiliger om alle geneesmiddelen samen te laten afleveren door de apotheker.

De laatste jaren zijn er naast het brede gamma voorschriftvrije geneesmiddelen nog andere, niet-geneeskundige gezondheidsmiddelen op de markt gebracht, vermageringsmiddelen of hoestsiropen op basis van planten bijvoorbeeld. Het productenscala neemt toe, dus ook het belang van advies op maat. De apotheker is de enige universitair geschoolde zorgverstrekker die je gratis advies geeft, en kan je naar een arts doorverwijzen als dat nodig is. Om aan goede zelfzorg te doen, heb je meer nodig dan toegang tot geneesmiddelen.

Vaak doet men alsof België nog het enige land is waarin voorschriftvrije geneesmiddelen niet buiten de apotheek verdeeld worden. Dat is niet zo, want het monopolie geldt nog in de helft van de EU.

Dat geneesmiddelen vlotter toegankelijk zijn door ze via de supermarkt te verdelen, snijdt hout in landen waar er weinig apotheken zijn, in Scandinavië bijvoorbeeld. Maar België heeft een apotheek op elke hoek: één per tweeduizend inwoners.

Een ander vaak gebruikt argument pro liberalisering is dat toegenomen concurrentie zou leiden tot een prijsdaling. Die redenering gaat op voor enkele populaire geneesmiddelen, zoals paracetamol in Nederland bijvoorbeeld, maar gemiddeld is de prijs van geneesmiddelen in België en Nederland ongeveer gelijk.

U zou uw omzet toch zien dalen, niet?

Omdat er in België zoveel apotheken zijn, is de concurrentie al zeer groot. Overigens groeit in de apotheek de verkoop van niet als geneesmiddel geregistreerde producten het snelst en daarvoor hebben de apothekers geen monopolie. Dat is een signaal dat mensen gediend zijn met een begeleide aflevering.

opgetekend door jan jagers