MA 01/10

Indien Hans Van Themsche nog gehoopt had op minder dan levenslang, dan mocht hij die illusie al de eerste dag van zijn proces opbergen. Edwin Van Fraechem! De rechter van het proces-Van Noppen. En van de televisie. En van het proces-Dutroux.

Wie herinnert zich niet de ongeëvenaarde reportage in TerZake, waarin Van Fraechem samen met de betreurde Hein Diependaele naar Aarlen toog? In de Saab van meester Diependaele. Aarlen ligt verder weg dan de meesten denken. En zeker dan meester Diependaele had gedacht, toen hij in Brussel nog even controleerde of er voldoende brandstof in zijn tank was.

Dat bleek niet het geval, en het leverde gedenkwaardige beelden op toen het vrolijke duo eindelijk het plein voor het gerechtsgebouw bereikte. Meester Diependaele aan het stuur, door het geopende raampje aanmoedigingen schreeuwend naar rechter Van Fraechem, die in het zweet zijns aanschijns de zware sportauto voortduwde.

Aan de entree werden beiden hartelijk verwelkomd door meester Paul Quirynen. Na wat geschimp op de patserige automobiel van meester Diependaele haastte de rechter zich aan de arm van meester Quirynen naar binnen, waar de debatten al bezig waren. ‘Zal ik u eens voorstellen aan de voorzitter’, hoorden wij Quirynen nog net verklappen dat er ook in Aarlen een ongezonde vertrouwelijkheid heerste tussen de rechter en de advocaten van de burgerlijke partijen.

Meester Walter Van Steenbrugge moet die dag ál zijn haar voor zijn ogen hebben gehad, anders was Alex Vercauteren nu een vrij man. Dat Van Fraechem zo vriendschappelijk, bijna intiem, omging met meester Quirynen, die op het proces-Van Noppen had gepleit voor de kinderen van het slachtoffer, was nochtans een flinke aanwijzing voor de partijdigheid die meester Van Steenbrugge rechter Van Fraechem altijd heeft toegeschreven.

Sta ons toe even het geheugen op te frissen. Op het assisenproces over de moord op veearts Karel Van Noppen was Van Fraechem voorzitter, en verdedigde Van Steenbrugge samen met meester Hans Rieder de veehandelaar Alex Vercauteren, volgens de akte van beschuldiging de opdrachtgever van de moord, zij het dat daarvan niet het minste bewijs voorhanden was.

Van Fraechem liet Van Steenbrugge tijdens het proces door de gendarmerie uit de rechtszaal zetten, en raakte net geen handgemeen met meester Rieder, die later zelfs gearresteerd werd. Alle aanwezigen, inzonderheid de gezworenen des volks, kregen daardoor, en niet helemaal ten onrechte, de indruk dat die advocaten nog grotere gangsters waren dan de cliënten die ze verdedigden. Daarna begeleidde de rechter zijn jury handig naar wat volgens meester Van Steenbrugge een van de grootste juridische dwalingen uit onze geschiedenis is: een levenslange gevangenisstraf voor de onschuldige Alex Vercauteren.

Van Steenbrugge heeft later in een interview verteld dat hij sindsdien Antwerpen niet meer kan binnenrijden zonder voor zijn ogen het spookbeeld te zien oprijzen van de zelfgenoegzaam grijnzende Van Fraechem. In Morgen beter hadden ze ooit het briljante idee om beiden samen rond de tafel te brengen voor een gesprek over wij zijn vergeten wat, iets juridisch. Dit laatste lijkt u misschien evident, maar was dat in Morgen beter allerminst. Meestal wisten de sprekers rond de tafel in geen velden of wegen waarover ze het hadden.

De scheldpartij die ontstond tussen de eremagistraat en de pro-Deoadvocaat stelde het wekelijkse partijbureau van de Open VLD in de schaduw. ‘Het is schokkend om vast te stellen hoe een magistraat niet eens de simpelste principes van de wet kent’, sneerde meester Van Steenbrugge.

‘Ochgottekes toch’, repliceerde rechter Van Fraechem in het typische jargon van de zittende magistratuur. ‘Hou hem tegen, want hij gaat weer op zijn preekstoel klimmen. Dat is geen advocaat, dat is een predikant. Een getuige van Jehova. Doe de deur dicht of hij steekt zijn voet ertussen.’

Daarna werden de grovere beledigingen bovengehaald, en terwijl de eindgeneriek liep was nog net te zien hoe beiden op de vuist gingen. Rechter Van Fraechem gaf een flinke snok aan het haar van meester Van Steenbrugge, die op zijn beurt het geparfumeerde sjaaltje uit het decolleté van de rechter sleurde, het tot diens afgrijzen op de studiovloer gooide, en er vervolgens zijn dure cowboyboots aan afveegde.

Keren we nu terug naar die middag in Aarlen. Na de hartelijke verwelkoming door meester Quirynen, door Van Fraechem familiair met ‘Pol’ aangesproken, spoedde de rechter zich om kwart voor drie het gerechtshof in, om er al om twintig voor vijf opnieuw uit op te doemen, molenwiekend het woud van camera’s en microfoons tegemoetrennend: ‘Een ramp! Dat is een catastrofe daar binnen. Als ze die voorzitter laten doen, is het afgelopen met assisen in België.’ In enkele goed gemikte zinnen maakte Van Fraechem brandhout van zijn confrater Stéphane Goux, over wie men met enige afstand bekeken toch mag zeggen dat hij dat proces-Dutroux niet slecht heeft geleid.

Daarna dook de rechter samen met de voltallige persmeute café Le Wapiti binnen, verdreef zonder moeite Leo Stoops uit de ontvankelijke aandacht van de rondborstige bazin Monique Poppel, en trakteerde de hele zaak tot in de late uurtjes op drank en sappige verhalen uit de buik van justitie. In het holst van de nacht wankelde de rechter samen met meester Diependaele luid zingend terug naar de Saab, die door de geluidsman van de VRT ondertussen was volgetankt. Althans, in die waan verkeerde meester Diependaele. In werkelijkheid had de klankman er enkel een jerrycan van anderhalve liter in gekapt, zodat meester Diependaele tot aan het benzinestation kon rijden om daar op eigen kosten de rest van het reservoir te vullen.

Bij het verlaten van Aarlen, op de steile helling naar de E411, viel de Saab voor de tweede keer die dag zonder benzine en ontstond er aan boord een kletterende en door alcohol verhevigde ruzie. Rechter Van Fraechem weigerde opnieuw te gaan duwen, en meester Diependaele weigerde het stuur van zijn peperdure auto in handen te geven van een overjaarse filou zonder rijbewijs. Een woedende Van Fraechem belde meester Quirynen uit zijn bed en eiste op boze toon dat hij hem onmiddellijk zou komen oppikken. Drie minuten later werd meester Diependaele aan zijn lot overgelaten.

Dat meester Van Steenbrugge na deze verbazingwekkende taferelen geen herziening van het proces-Van Noppen heeft geëist, kan alleen door zijn uitzonderlijke haartooi worden verklaard.

Tijdens het proces-Van Themsche schrijft Van Fraechem dagelijks een column in Het Nieuwsblad, soms overgenomen in De Standaard maar vreemd genoeg niet elke dag. Meester Van Steenbrugge heeft, om onduidelijke redenen, een eigen blog op de website van de VRT.

Rechter Van Fraechem in zijn column: ‘ Elk jaar minder dan levenslang zal voor Van Themsche een overwinning zijn. Maar zelfs dat wordt moeilijk, zeker na wat zijn advocaten ons gisteren voorschotelden. Die reden zich niet één maar twee keer klem. Eerst over de samenstelling van de jury, daarna met hun schandelijke vraag om het proces stop te zetten.

Volgens de rechter was de tactiek van de verdediging om op het vrouwelijke deel van de jury te mikken totaal verkeerd. En erger, lees mee: ‘ De mokerslag is uitgedeeld met de gruwelijke beelden van de reconstructie. Hier kan geen verdediging tegenop. En zeker niet wanneer daar nog een duivels lachje bovenop komt. Niet op het gezicht van Van Themsche, maar op dat van zijn advocaten. Die agressie, die kille houding, daar begrijp ik nu eens niets van.‘ Afrondend typeerde de rechter de advocaten van Van Themsche als deerniswekkende sukkelaars, die zelfs de laatste kans om iets voor hun cliënt te doen uit pure domheid hadden verprutst.

Wij kijken met spanning uit naar de reactie van meester Van Steenbrugge op zijn VRT-blog, maar bij het ter perse gaan viel daar nog niets te lezen over het proces-Van Themsche. Wel over de zaak-Maddie McCann: ‘ Ook gepensioneerd raadsheer Edwin Van Fraechem wist met gespierde taal op de radio uit te leggen wat nu precies de nieuwe hoedanigheid van “verdachte” inhield. Zijn evenknie in het Portugese recht, meester Ronny Baudewijn, je weet wel: de advocaat die de toverhoed hanteerde in het Dutroux-proces, mocht op televisie de brandgeur rond de zaak McCann verder uitklaren. Iedereen Beroemd en Iedereen Expert, zelfs zonder dossier en daardoor niet gehinderd door enige kennis van zaken.

WO 03/10

Wat verwijt men nu toch aan Fientje Moerman? Dat ze een goede vriend 200.000 euro cadeau doet voor nepopdrachten en nepoffertes die onder de lege noemer van ‘consultancy’ vallen? En dan? Heeft ex-premier Guy Verhofstadt op precies dezelfde wijze, en ook op uw en onze kosten, geen veelvoud daarvan cadeau gedaan aan Noël Slangen? Die krijgt van de ex-premier nu nog altijd 300.000 euro per jaar uit de kas van de Open VLD om de politieke strategie van de partij uit te stippelen. Deze strategie resulteerde op 10 juni in een verlies van 21 procent van de kiezers. En geen enkele VLD’er die voldoende moed heeft om die zelfverwaande windverkoper buiten de deur te zetten.

God weet heeft de ex-premier niet via die omweg de imposante uitbreiding van zijn eigen vastgoedpatrimonium gefinancierd. Een landgoed van 4 tot 6 miljoen euro in Toscane, een enorm huis in Gent, een duplexappartement voor Hilde Vautmans in het chique Ambleteuse, mogelijk nog het een en ander voor zichzelf in Le Touquet, die kwestie is nog altijd niet uitgeklaard… Hoe komt hij aan al dat geld? Hij die nog geen lening van 2 miljoen frank kan terugbetalen. En die bij elke buitenlandse reis zijn rekeningen van horecabezoek en shopping naar de ambassade moet laten opsturen. Waren wij maar onderzoeksjournalist, in plaats van halfbakken columnist.

Was het ook niet Fientje die net op tijd opmerkte dat er een 0 te veel stond in een contract waarmee die lelijke mijnheer Aernoudt en stoemelings 35.000 euro aan Greet Op de Beeck wou geven om gedurende vijf halve dagen de Hersentoer-colloquia te modereren? Of was het die lelijke mijnheer Aernoudt die ontdekte dat Fientje en stoemelings 35.000 euro aan Greet Op de Beeck… dat zijn wij even kwijt.

Hoe dan ook, het is dus niet doorgegaan en dat zal niet goed gevallen zijn bij Patrick Dewael, die een centje extra in het huishouden goed had kunnen gebruiken nu hij de jongste tijd op kosten is gejaagd. Heeft zelfs een zwembad voor haar moeten installeren achter zijn huis, en dan zo’n streep door de rekening. Er is blijkbaar een hartig woordje gesproken tussen de minister en de slimste, want Greet moet nu de quiz van de Katholieke Vrouwengilde gaan presenteren. En ze moet het luxueuze kabinetsappartement, waar beiden op onze kosten inwonen, nu zelf schoonmaken.

Is Fientje ook niet zo eerlijk geweest om haar man ontslag te doen nemen uit het Vlaams-Europees Verbindingsagentschap, waarin ze hem twee dagen eerder had benoemd? Dat kunnen we van Freya Van den Bossche niet zeggen. Onlangs in Keien van de Wetstraat interpelleerde Ivan De Vadder minister-president Kris Peeters over de benoeming van Lieve Bracke in het Interdisciplinair Instituut voor Breedband Technologie.

‘Zij is toevallig de echtgenote van Dirk Van Damme, de kabinetschef van Frank Vandenbroucke’, onthulde de immer kritische De Vadder voor de onwetende kijker. En voor de ongelukkige Van Damme, die zich plots weer in de huwelijkse staat verheven zag. Dat Lieve Bracke ook de moeder van Freya Van den Bossche is, verzweeg De Vadder in alle talen! Men bezoekt niet zo maar elkaars feestjes.

Volgens Fientje Moerman zijn er in de wereld drie intelligente personen: zij, haar dochter en haar paard. En misschien Barack Obama, zeg maar de Bart Tommelein van Illinois. Die het mag schudden sinds Fientje in tal van vrije tribunes haar steun voor hem heeft uitgeschreeuwd. Fientje en Barack hebben een gelijklopende geschiedenis. Hebben zich allebei op eigen kracht en tegen alle tegenkantingen in tot het hoogste niveau opgewerkt, vertrekkend vanuit de sloppenwijken. Hij van Honolulu, zij van Gent. Beiden een voorbeeld voor hun ras: Obama voor het Afro-Amerikaanse, Fientje voor dat van de krulpygmeeën.

Fientje tegen Hillary overtreft Mia tegen Ségolène. En we weten hoe dát is afgelopen.

ZA 13/10

Tien jaar zonder Sus. Leegte went nooit.

door Koen Meulenaere

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content