vr 12-09

Van columnisten wordt veel verlangd, maar ook zij zijn slechts mensen. Hun incasseringsvermogen is, hoewel omvangrijker dan dat van de doorsneeburger, niet onbegrensd. Wij passen er dus voor om nog langer elke avond het Journaal van zeven uur én TerZake uit te zitten om vast te stellen of het college van hoofdredacteurs eens één uitzending zonder technische fout op antenne krijgt. Vijftien maanden hebben wij dat volgehouden, met een verbazende vastberadenheid en discipline, maar nu is het genoeg: alleen nog steekproeven. En dan niet om na te gaan óf er een fout in zit, enkel om te zien hoe snel.

Eerste steekproef: vrijdag 12 september. Journaal van zeven uur, geen vier minuten bezig. Martine Tanghe kondigt Stijn Verhaaren aan, die ons over een brand in de Kanaaltunnel letterlijk hetzelfde zal vertellen als wat Martine net heeft gedaan. Staat in de berm voor de ingang van de tunnel in Calais, maar volgens het onderschrift betreft het hier Peter Bruyninckx in Parijs. Na minder dan vier minuten dus. Het was het eerste onderschrift van het bulletin: verkeerd.

Een uurtje later zitten wij klaar voor TerZake. Eerst Melchior Wathelet over de begroting, dan Philippe Moureaux, allemaal zonder fouten, de hoop groeit. Daarna een reportage over Sarah Palin. Géén onderschriften! Je houdt het niet voor mogelijk: geen onderschriften. Reportage loopt gewoon door, een minuut of vijf, en dan, net vóór het einde, wordt ze plots afgebroken en stelt Lisbeth Imbo verbaasd vast: ‘Er is iets mis met de ondertiteling. We geven het verslag nog eens, deze keer mét onderschriften.’ En dan begint het hele spel effectief opnieuw!

Einde eerste steekproef.

ma 15-09

Er zijn natuurlijk ook goede momenten in TerZake, zoals wanneer de grote baas van de VRT er te gast is. De presentatrice voelt zich dan verplicht extra kritisch uit de hoek te komen, omdat iedere kijker denkt: dat durft ze niet. Nee zeker, op de VRT durven ze alles. De heuglijke traditie is ingezet door Phara de Aguirre. Of het nu Bert De Graeve was of die kabouter na hem, hoe heette die ook weer, telkens opnieuw kreeg de gedelegeerd bestuurder de wind van voren. Werd publiekelijk beledigd en vernederd op een toon die nergens ter wereld ook maar één werknemer tegen zijn directeur zou durven aan te slaan. Overigens wordt het tijd dat iemand Phara waarschuwt dat ook de maand september al bijna voorbij is.

Onlangs was het Lisbeth Imbo die de ceo op bezoek kreeg, Dirk Wauters. Het ging over het opdoeken van Radio Donna, een beslissing die ’s middags van moetens was goedgekeurd door de raad van bestuur, nadat ze een paar weken voordien al door een goedmenende naar de vrienden van De Standaard was doorgespeeld.

Eerst zagen we een filmpje met allerlei gewezen VRT-medewerkers die naar Q-Music of 4FM waren overgelopen, en nu vrije-lijk hun gal mochten spuwen op de VRT. Daarna wenste Imbo van Dirk Wauters te horen wat het plan was voor de nieuwe zender. ‘U hebt toch al een plan hoop ik’, voegde ze er voor alle zekerheid aan toe.

Vooral die ‘hoop ik’ was zodanig onbeleefd dat een normale baas naar zijn kantoor was gerend om de lade met de C4-formulieren open te trekken, maar wie zo dom is om zich in TerZake te laten uitnodigen, is de gegijzelde van de presentatoren. En dus kon ook Wauters geen kant op. Hij kreeg trouwens de kans niet, want Imbo loste al een tweede schot: ‘We hoorden het in het filmpje: rond Donna hangt een negatief aura en de reclame-inkomsten vielen tegen. En meer dan een glijmiddel voor reclame was Donna toch niet.’

Dirk Wauters moet een man zijn met een ijzeren zelfbeheersing. ‘De reclame-inkomsten zijn belangrijk,’ geeft hij, nog steeds minzaam glimlachend, toe, ‘maar het nieuwe station is in de eerste plaats een inhoudelijk project.’

‘Dat weet ik nog niet zo zeker’, maakt Imbo komaf met de laatste hoffelijkheidsregel. ‘Als ik zie wie u aan het hoofd hebt gezet, een marketeer die enkel bezig is met merchandising, dan denk ik: het is alleen bedoeld om meer op te brengen.’

Voor lezers die niet meer zeker zijn van de juiste hiërarchische verhoudingen: Dirk Wauters is dus de gedelegeerd bestuurder, Lisbeth Imbo is nog geen jaar bezig op televisie. Het lekken van het plan komt nu ter sprake. ‘Tjaaa,’ fronst Imbo de wenkbrauwen, ‘dat hebben ze u bij de raad van bestuur zeer kwalijk genomen. They were not amused.’

Wauters slaat een eerste vluchtweg in: ‘Mijn Nederlandse collega heeft me bij mijn aantreden gezegd: “Nou Dirk, vertrouwen komt te voet maar gaat weg te paard.”‘

In de studio valt nu een pijnlijke stilte. Imbo vertrekt geen spier en staart Wauters vier lange seconden peinzend aan, waardoor zijn goed voorbereide oneliner compleet de mist ingaat. En dan krijgt hij een nieuwe dreun: ‘Is het waar dat u veel geld aan consultants hebt betaald om een nieuwe zender te bedenken?’

‘Dat is fout’, gromt Wauters. Imbo’s mond valt open van verbazing. ‘U hebt dat dus zelf bedacht?!’ roept ze ongelovig uit, alsof men haar net heeft verteld dat een kind van vijf de volledige Brittanica kan opzeggen. Voor Dirk Wauters is de maat stilaan vol, maar hij kan bezwaarlijk uit de studio weglopen. En er slaat al een nieuwe granaat in tussen zijn ogen: ‘Klopt het dat uw positie aan het wankelen is, zoals ik in sommige kranten lees?’

Volgens Wauters is dat niet zo, maar Imbo is niet overtuigd: ‘U hebt wel bijzonder slecht gecommuniceerd, dat kunt u toch niet ontkennen?’

Na nog wat hatelijkheden wenst ze ook nog te weten wanneer het nieuwe station van start zal gaan. Wauters: ‘Dat is geheim.’ Imbo: ‘Vóór het einde van het jaar, hoor ik zeggen.’

Hierna wordt de ceo bedankt voor zijn komst, en volgt een item over zelfmoord.

di 16-09

Tweede steekproef, dinsdag 16 september. Eerst het Journaal van zeven. We zijn acht minuten ver. Wim De Vilder: ‘Minister Dewael wil sancties nemen tegen commissaris-generaal Fernand Koekelberg.’ Achter hem prijkt een foto van de commissaris met in koeien van letters ernaast: ‘Voorlopig geen sancties.’ Einde steekproef, acht minuten. Aan het slot van het bulletin vergeet De Vilder ook nog TerZake aan te kondigen, al was het die dag wel erg interessant om te weten of Dewael eindelijk zelf uitleg zou komen geven.

Kopje koffie gedronken, biscuitje genomen, ha, daar is TerZake. Voor een onthutsende uitzending, zet u maar schrap. Eerst de beurscrisis en Dikke D’Hoore (DD’H) die zijn geld komt oprapen. Daarna enkele buitenlandse nieuwtjes. Om tien over acht: de crisis rond Patrick Dewael en de commissaris van politie die zijn vriendin een superpromotie heeft gegeven. Moet gedacht hebben: ‘Als de minister er niet voor terugdeinst om via een collega zijn eigen geliefde aan een nepopdracht van 35.000 euro te helpen, wat zou ik me dan moeten inhouden?’

Voor de tweede dag op rij geen Dewael in de studio, nooit van veel moed getuigd, wel stand-upcomedian Tim Pauwels. Met om de lippen zijn privéhandelsmerk: de meewarige grijns die een hoofdredacteur van een normale openbare omroep er allang af had geklopt. Pauwels heeft besloten het lot extreem te tarten: hij zal zijn gesprek met Kathleen Cools larderen met stukjes uit het verslag van het Comité P, die uitgetikt in beeld verschijnen terwijl een stem off-screen ze voorleest. Op de VRT! Waarmee valt een dergelijke roekeloosheid te vergelijken? Met een man op krukken die op het spoor gaat staan terwijl de TGV honderd meter verderop zijn topsnelheid bereikt.

Na drie fragmentjes draait het al in de soep. Niet alleen starten ze telkens net iets te laat en blijft Pauwels net iets te lang in beeld, bovendien zijn ze blijkbaar vergeten om Kathleen Cools in te lichten. Tot drie keer toe begint die al aan haar volgende vraag terwijl dat fragment nog moet komen. En dus wordt ze telkens na twee of drie woorden zonder boe of bah uit de ether geveegd.

Zowel bij de anchorvrouw als bij de stand-upcomedian stijgt gaandeweg zichtbaar de wanhoop. Er doet zich zelfs een historisch feit voor, nooit eerder vertoond op de VRT: de hautaine grijns verdwijnt van het gezicht van Tim Pauwels!! Die weet na een tijdje niet meer waar hij precies zit met zijn fragmenten, pikt in op een dat nog moet komen en leidt er een in dat al is geweest, en Kathleen Cools weet helemáál niets meer. Niet eens of ze nu al dan niet nog een urineopening heeft. Die zou nochtans van pas komen, want afgaande op haar verkrampte blik staat haar blaas op springen.

Zegt het Comité P ook iets over de verantwoordelijkheid van Dewael in het geval van zijn kabinetsmedewerkster, van wie ze de examenuitslag hebben vervalst? De korpschef van de politiezone Brussel heeft dat gedaan. We zijn namelijk in België: de commissaris-generaal promoveert zijn maîtresse, de chef van de belangrijkste politiezone vervalst een examen, en de toezichthoudende minister weet van niets. Te druk aan het werk in zijn potager. Ça le relaxe énormément.

Wat zegt het Comité P over P. Potager? Pauwels komt bij de climax van zijn betoog: ‘Over het gesjoemel bij de Algemene Inspectie en bij sommigen op het kabinet Dewael plegen ze bij het Comité P dit heel fraaie stukje nuance. Ik stel voor dat je het zelf ontdekt.’

Nu moet natuurlijk het laatste fragmentje uit dat rapport komen, maar dat laat alweer te lang op zich wachten waardoor Kathleen Cools, die niet meer weet of ze überhaupt nog ergens een opening hééft, denkt dat het gedaan is en afsluit met: ‘Ja, dankjewel Tim.’ Draait zich naar een andere camera om de volgende gast aan te kondigen, en wordt bij haar eerste hap naar adem opnieuw weggeveegd omdat alsnog dat laatste fragment begint dat Pauwels heeft aangekondigd.

Jaja, wij horen u wel roepen: u kunt niet meer, stop, uw eigen urine-opening barst bijna, maar het is nog niet gedaan. Dat laatste stukje van het rapport is afgelopen, we zijn weer in de studio, en plots zit Louis Tobback tegenover Cools. In de zeven seconden van dat laatste fragment is Tim Pauwels dus uit zijn stoel moeten springen en is Louis Tobback er komen in zitten. Een snellere wissel dan die tussen Elodie Ouédraogo en Kim Gevaert in Peking. En dat bij de VRT-nieuwsdienst. Wij zetten nog snel in: honderd euro dat het misloopt.

Cools, nauwelijks nog bij bewustzijn, kondigt aan: ‘Minister van Staat Louis Tobback is er komen bij zitten. Ja meneer Tobback, wat denkt u ervan?’ Daar zullen we naar moeten raden: ZIJN MICROFOON IS STUK!!! Wij rollen uit onze zetel van het lachen. Het hele gesprek door zal de microfoon van Tobback sputteren en spetteren en knoteren en knetteren. Dit bestaat echt nergens ter wereld hoor, u hoeft niet te gaan zoeken: nérgens!

Een tweede historisch feit doet zich nu voor, ook nooit vertoond: uw dienaar krijgt medelijden met Kathleen Cools. Ondanks al het lelijks dat sommigen soms over haar schrijven, is Kathleen al bij al een goede journaliste. En ze ruikt zo lekker. Wat ze vanavond te verduren krijgt, snijdt dwars door de peperkoek waaruit het hart van steller dezes is opgetrokken.

Louis Tobback is gekomen om in een paar minuten tijd gehakt te maken van dat stel paljassen bij de politie en in de regering, maar helaas ontgaat dat in alle verwarring Kathleen Cools, die het huilen nader staat dan het lachen. In haar oortje zit ongetwijfeld ook nog een of andere vlerk van uit de regiekamer onnodige aanwijzingen te geven, waardoor ze niet eens hoort wat Tobback aan het vertellen is, laat staan dat ze het begrijpt. En dus snijdt ze hem de pas af, net op het moment dat hij het ontslag wil eisen van én Koekelberg, én Dewael, én Leterme.

Gelukkig heeft Tobback genoeg ervaring om er op de valreep toch nog snel tussen te lappen wat hij er wil tussenlappen: dat Yves Leterme een volstrekt onbekwame waardeloze kluns is. Cools merkt het niet meer, ze kondigt nog een reportage over video-games aan, en wordt daarna door mijnheerke Louis naar de verpleegster gedragen.

Uw dienaar, die tegenwoordig werkuren presteert die op Knack tot voor kort onmogelijk werden geacht, is opnieuw wakker gebleven tot na twee uur ’s nachts om te checken of ze in de herhalingenlus die flaters erin hebben gelaten. Hier het antwoord: ze hebben het toneeltje van Cools en Pauwels met die stukjes rapport opnieuw opgenomen, het gesprek met Tobback bleef wat het was. Met alle storingen in het geluid erbij.

Als Patrick Dewael geen ontslag moet nemen voor het geknoei in zijn diensten, waarom zouden ze dat dan wel moeten bij wee wee wee punt de vijf en binnenkort de zes idioten punt bee ee?

door Koen Meulenaere