In De Tijd toonde privacy-activist Max Schrems zich onlangs ongerust over wat hij personal pricing noemt. ‘In de VS stelden ze al vast dat consumenten die op een Apple-computer informatie zoeken over hotels enkel de dure zoekresultaten te zien krijgen, in tegenstelling tot mensen met een Windows-computer’, zei hij. ‘Dat soort praktijken ondermijnt de vrije markt, omdat je informatie achterhoudt.’
Max Schrems is de Oostenrijkse rechtenstudent die voor het Europese Hof van Justitie Facebook veroordeeld kreeg omdat het zijn privacy had geschonden. Heeft hij gelijk? Krijgen Apple-gebruikers enkel de dure zoekresultaten te zien?
‘Wel de duurdere eerst’, zegt marketingprofessor Gino Van Ossel (Vlerick), die bestudeert hoe het internet koopgedrag beïnvloedt. ‘Dat is een courante praktijk, ook in ons land. Maar als ze verder scrollen, is het totaaloverzicht normaal hetzelfde.’
Servers van webpagina’s die we bezoeken registreren ons type toestel, browser en schermresolutie. Ze plaatsen ook tracking cookies op onze harde schijf, waarmee ze de volgende keer weten dat wij het zijn. Terwijl klanten in ruil gebruiksgemak krijgen, benutten online aanbieders die info om zo veel mogelijk op maat te verkopen en winst te maken.
Onderzoek toont aan dat Apple-gebruikers makkelijker dan Windows-gebruikers dure dingen kopen, weet Van Ossel. Ze spenderen tout court ook meer geld online. ‘Niet alleen hotels, ook kledingwinkels spelen daarop in’, zegt hij. ‘Wat consumenten op de landingspagina zien, is bepalend voor wat ze uiteindelijk kiezen. De Nederlandse online winkel Wehkamp heeft op een congres bevestigd dat Apple-gebruikers bij aankomst eerst duurdere merken te zien krijgen.’
Dat is niet overal en altijd zo. Maar het gebeurt.
‘Je toestel kan er zelfs toe leiden dat je meer betaalt voor hetzelfde product’, vervolgt Van Ossel. ‘Hoewel het niet vaak voorkomt, verschillen dan niet alleen de zoekresultaten, maar ook de prijzen. Relevanter dan de tweedeling Windows/Apple is daarbij je locatie. Bij een dure aankoop, zoals een reis voor het hele gezin, loont het de moeite om dezelfde zoekopdracht te herhalen op twee plaatsen. Eenzelfde product is soms ook goedkoper via smartphone en 3/4G, dan via een desk- of laptop.’
IT’er en reisblogger Bart Lapers, geeft op zijn website (bart.la) tips over goedkoop luxueus reizen. Reserveer bijvoorbeeld nooit rechtstreeks via booking.com, zegt hij. ‘Gebruik prijsvergelijkers zoals hotelcombined.com of kayak.com. Als je doorklikt en alsnog op booking.com belandt, is de kans groot dat je voor dezelfde kamer minder betaalt.’
Een studie van Test Aankoop uit 2014 bij online diensten zoals Booking en Zalando bracht geen prijsverschillen aan het licht naargelang van het toestel of de locatie vanwaaruit die websites werden bezocht. ‘Maar dat zou vandaag best anders kunnen zijn’, zegt woordvoerder Simon November.
Patrick Van Eecke (UAntwerpen), professor privacyrecht, bevestigt wel dat Apple-gebruikers duurdere zoekresultaten te zien krijgen. ‘We staan nog maar aan het begin van de evolutie in online prijszetting op maat. Het zou goed zijn mocht de FOD Economie zich uitspreken over wat mag en wat niet.’
Die heeft nog geen advies uitgevaardigd, maar laat weten dat het issue ‘volop het onderwerp van discussie vormt’.
Conclusie:
Experts beamen dat Apple-gebruikers duurdere zoekresultaten krijgen, ook bij ons. Maar wellicht niet ‘enkel de dure’, zoals Marx Schrems zegt. Wat hij aankaart, raakt nog maar aan het begin van online prijszetting op maat.
GROTENDEELS WAAR
Jan Jagers
‘In de VS krijgen Apple-gebruikers die een hotel zoeken enkel de dure zoekresultaten te zien’ Privacy-activist MAX SCHREMS, in De Tijd
