Onder de titel Alcohol is goed voor velen, een gesel voor de minderheid, maande arts en epidemioloog Luc Bonneux in De Standaard onlangs aan om ‘niet te veel te luisteren naar de goedbedoelde adviezen van de anti-alcoholbrigade’. De richtlijn van de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugsproblemen (VAD) was vroeger dat mannen gemiddeld drie glazen per dag mochten drinken en vrouwen twee.
De VAD heeft die richtlijn nu verstrengd en vereenvoudigd tot ‘maximaal tien glazen per week’. En op die nieuwe richtlijn heeft Bonneux het niet begrepen. ‘Je kunt het gros van de mensen pesten, hun levenskwaliteit verminderen en mogelijk ook hun gezondheid beschadigen door alcoholgebruik te ontmoedigen. Maar het valt te bezien of je daar ook maar één geval van verslaving mee voorkomt’, schrijft hij. ‘Vrees de verslaving en de calorieën: tel de eenheden en hou het bij maximaal drie per dag. Maar geniet van je drankje. Er is veel meer bewijs dat matig alcoholgebruik gezond is dan dat het ongezond is.’
Klopt dat laatste?
‘Ik zeg niet tegen mensen dat ze moeten drinken om gezond te blijven’, verduidelijkt hij aan de telefoon. ‘Ook dat is flauwekul. Maar het baart me zorgen dat het publiek steeds andere boodschappen krijgt en dat twee à drie glazen per dag als gevaarlijk wordt bestempeld. Dat is niet waar! Helemaal niet drinken is ongezonder dan matig drinken.’
Ten bewijze bezorgt hij ons een resem epidemiologische studies die onder meer aangeven dat matige drinkers minder sterven aan hart- en vaatziekten dan wie helemaal niet drinkt.
‘Overmatig of dagelijks alcoholgebruik is nooit oké’, beklemtoont professor Filip Lardon, diensthoofd van het Centrum voor Oncologisch Onderzoek aan de Universiteit Antwerpen. ‘Alcohol vernielt levens, elke dag, en dat moet stoppen. Dat een glas op z’n tijd evenwel zou beschermen tegen sterven door hart- en vaatziekten, is achterhaald. Omdat bij geheelonthouders ook ex-verslaafden en patiënten zijn die niet mogen drinken, was die stelling altijd al discutabel. Recent is ze nu weerlegd.’
Een Canadese overzichtsstudie (2016) in het vakblad Journal of Studies on Alcohol and Drugs concludeert na analyse van 87 onderzoeken dat een tot twee glazen alcohol per dag je gezondheid niet beïnvloedt. Niet positief. Negatief evenmin.
Onafhankelijk van Lardon wijst ook dokter Marleen Finoulst, de hoofdredactrice van Bodytalk, naar die studie. Maar voedingsonderzoeker Patrick Mullie (VUB) blijft sceptisch. ‘Dat onderzoek moet nog bevestigd worden’, beklemtoont hij. ‘Ik blijf de norm volgen van onze Hoge Gezondheidsraad en het World Cancer Research Fund International (WCRF), dat met duizenden experts om de tien jaar de literatuur afschuimt. Niet meer dan twee drankjes per dag voor mannen, en één per dag voor vrouwen.’
Niet alle acht experten die we hebben geraadpleegd wijzen de herziene VAD-norm af. Maar geen van hen ziet nieuw wetenschappelijk bewijs om de richtlijn te veranderen, zoals de VAD heeft gedaan.
Marijs Geirnaert (VAD) verdedigt ze door onder meer te verwijzen naar de nog strengere Stichting Tegen Kanker (‘geen tot maximaal één alcoholconsumptie per dag’) en de Gezondheidsraad in Nederland (‘in ieder geval niet meer dan één glas per dag’).
Conclusie:
Geniet zonder schuldgevoel van een glas, en laat het minstens twee dagen per week in de kast, zodat je er niet afhankelijk van wordt.
Omdat studies over de gezondheidseffecten van matig alcoholgebruik een te gemengd beeld schetsen om Bonneuxs stelling te kunnen ondersteunen, beoordeelt Knack ze als onwaar.
ONWAAR
Jan Jagers
‘Er is veel meer bewijs dat matig alcoholgebruik gezond is dan dat het ongezond is’ arts en epidemioloog Luc Bonneux, De Standaard
