‘Mannen hebben twee keer zoveel kans om de mond- en keelkanker te krijgen die gelinkt wordt aan het humaan papillomavirus of hpv, een van de meest voorkomende seksueel overdraagbare infecties, zeggen onderzoekers.’ Dat schreef onlangs Medicalxpress.com, een website met medisch en gezondheidsnieuws, na de jaarlijkse bijeenkomst van de American Association for the Advancement of Science in Washington. Epidemiologe Gypsyamber D’Souza (Johns Hopkins University) zei daar onder meer dat het risico op een hpv-infectie bij mannen toeneemt naarmate ze meer orale sekspartners hebben, terwijl het risico bij vrouwen met het aantal sekspartners níét lijkt te stijgen.
Dat je van orale seks keelkanker kunt krijgen, kreeg wereldwijd aandacht door acteur Michael Douglas. Cunnilingus was wellicht de oorzaak van zijn keelkanker, zei hij in 2013, en niet alcohol en roken zoals hij eerder dacht.
Moeten we maar beter stoppen met beffen en pijpen dan? Is de kans op kanker door orale seks twee keer zo groot voor mannen als voor vrouwen?
Dat exacte cijfer kunnen en willen experten niet bevestigen. Ook D’Souza niet. ‘Maar dat de kans bij mannen veel groter is dan bij vrouwen, is kristalhelder’, laat ze weten per mail.
Professor oncologie Pol Specenier (UAntwerpen) en Sandra Nuyts, professor radiotherapie en oncologie (KU Leuven), beamen dat verschil.
Hpv is het virus dat baarmoederhalskanker veroorzaakt, en waartegen meisjes zich sinds 2010 in het eerste middelbaar gratis kunnen laten vaccineren. ‘Maar bijna alle seksueel actieve mannen en vrouwen, grofweg 80 à 90 procent, krijgen minstens één keer in hun leven een hpv-infectie’, zegt Specenier. ‘Bij de meerderheid verdwijnt dat virus ongemerkt na een à twee jaar weer, maar bij een paar procent blijft het levenslang aanwezig. Van die groep ontwikkelt een kleine minderheid daardoor een tumor.’
Onder meer ter hoogte van de ‘orofarynx’ dus, het bovenste deel van de keelholte. Voor 2013 noteerde het Belgische Kankerregister daarvan 688 nieuwe diagnoses: 512 bij mannen, en 176 – of drie keer minder – bij vrouwen.
Hoeveel van die mondkeelholtekankers veroorzaakt zijn door alcohol en roken en hoeveel door hpv, is voor België onbekend, maar experten nemen aan dat die laatste categorie de afgelopen tien jaar gestegen is. ‘Nog niet zo sterk als in de VS, maar toch tot 30 procent in Vlaanderen’, schat Sandra Nuyts.
De angst voor orale seks die daardoor kan ontstaan, noemt ze evenwel ‘onterecht’. Vooreerst vertegenwoordigen die specifieke keelkankers maar 1 procent van het totale aantal nieuwe tumoren (Kankerregister, 2013). ‘Omdat je het virus ook kunt doorgeven via de handen of tongzoenen, kun je je er – behalve in zekere mate met een vaccin – niet sluitend tegen beschermen’, zegt Nuyts.
Een beflapje of condoom kan de kans op besmetting doen dalen, maar biedt geen garantie. Sensoa, het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid, pleit er daarom voor om vaccineren ook bij jonge jongens terug te betalen. En ook Pol Specenier is daar voorstander van. ‘Bij jongens zouden tweeduizend vaccins tegen mondkeelholtekanker één kanker vermijden’, zegt hij. ‘De vraag is: willen we dat ervoor betalen?’
De eerste symptomen van mondkeelholtekanker zijn keelpijn of sliklast gedurende meer dan twee weken. Ook een harde klierzwelling in de hals kan een eerste teken zijn.
Conclusie:
Of mannen exact twee keer zoveel kans hebben op mond- en keelkanker door orale seks, kunnen experten niet bevestigen. De kans is sowieso ‘erg klein’. Maar omdat ze bij mannen ‘veel groter’ is dan bij vrouwen, beoordeelt Knack de stelling als grotendeels waar.
GROTENDEELS WAAR
Jan Jagers
”Mannen hebben twee keer zoveel kans als vrouwen om mond- en keelkanker te krijgen door orale seks’ MEDICALXPRESS.COM, naar Amerikaans onderzoek (Johns Hopkins University)
