Mensen die elkaar eeuwige trouw beloven, is dat naïef? Die vraag stelt ex-Miss België Annelien Coorevits in Alle Dagen Seks op VIJF aan psychotherapeut Gunther Tanghe (18 februari). Voor het tv-programma hebben vier koppels gedurende dertig dagen elke dag seks. Ze delen daarover hun ervaringen en reflecties op tv. En Gunther Tanghe is de psychologisch consulent die daarbij duiding en advies verzorgt.
‘Goh, naïef zou ik niet onmiddellijk zeggen’, antwoordt hij Coorevits. ‘Het is niet onmogelijk om je hele leven met één partner door te brengen. Maar eenvoudig is het natuurlijk niet. Dat zie je aan de cijfers. Twee op de drie huwelijken eindigen in een echtscheiding.’
Onze reactie is dezelfde als die van Coorevits: ‘Echt zo veel?’ Nee dus. Die ’twee op drie’ is een veelgemaakte fout, ook in de media, zeggen relatietherapeute Rika Ponnet en socioloog Dimitri Mortelmans (UAntwerpen), een autoriteit inzake ’s lands echtscheidingsonderzoek.
De Federale Overheidsdienst Economie maakt jaarlijks het aantal huwelijken en echtscheidingen van het voorgaande jaar bekend. De meest recente data gaan over 2013. Toen telde België 24.872 echtscheidingen en 37.854 nieuwe huwelijken. ‘Als je die aantallen tegenover elkaar zet, kom je uit op 65,7 procent of een verhouding van twee op drie’, rekent Mortelmans voor. ‘Maar voor wie scheidt, is 2013 een einde en voor wie huwt, is 2013 een begin. Beide groepen koppels hebben niets met elkaar van doen.’
In Vlaanderen hebben alle gehuwde koppels – van wie sommige al dertig of veertig jaar getrouwd zijn en andere nog maar pas – vandaag één kans op drie om te scheiden. Voor heel België is die kans hoger: één op twee.
Dat ‘conjuncturele echtscheidingscijfer’ is strikt genomen geen feit, wel een doordachte prognose, gebaseerd op het aantal echtscheidingen bij verschillende ‘cohortes’ – groepen van koppels met hetzelfde trouwjaar. ‘Omdat omstandigheden voortdurend veranderen, weten we pas achteraf wat de kans werkelijk was’, zegt Mortelmans. ‘Maar op basis van wat we nu weten, voorspellen we dat van de koppels die trouwen in 2015 een op de twee binnen vijftig jaar gescheiden zal zijn.’
Nog altijd geen twee op de drie, dus. ‘Absoluut niet. En we gaan daar ook niet naartoe’, zegt Ponnet, verwijzend naar het buitenland. ‘In de VS en Scandinavië, traditionele koplopers qua echtscheidingen, blijft het echtscheidingscijfer al een paar jaar rond de vijftig procent hangen. Soms is het wat meer, soms wat minder. Vermoedelijk zullen ook wij daar niet boven gaan.’
Mortelmans benadrukt dat het cijfer een verschillende sociologische realiteit verbergt. ‘In beide samenlevingen zegt die statistiek almaar minder over de realiteit erachter. In de VS is huwen meer en meer een verhaal van sociale segregatie geworden. Wie socio-economisch sterk staat, trouwt. De zwakkeren gaan samenwonen. In Scandinavië daarentegen huwt bijna niemand meer. Haast iedereen gaat er samenwonen, waardoor de echtscheidingscijfers betrekking hebben op een almaar kleiner wordende groep mensen.’
Bij ons gaat het ook die richting uit, zegt hij. ‘Ik verwacht dat de duurzaamheid van relaties nog verder zal afnemen. We zullen dat statistisch evenwel minder zien. Want wie feitelijk samenwoont, staat niet zo vermeld in het rijksregister.’
Conclusie:
Wie vandaag trouwt, heeft in België een echt- scheidingskans van naar schatting één op twee. Geen twee op drie. Dus beoordeelt Knack de stelling als onwaar.
ONWAAR
Jan Jagers
‘Twee op de drie huwelijken eindigen in een scheiding’ psychotherapeut GUNTHER TANGHE, op VIJF
