Is het een goed idee om papieren telefoonboeken te vervangen door een digitale applicatie? Thierry Bréchet, professor duurzame economie aan de UC Louvain, beantwoordde in Le Soir onlangs die vraag. Moeilijk te zeggen, zei hij, want je moet de milieu-impact vergelijken. Een boom kappen, daar kan iedereen zich iets bij voorstellen. Maar ook een e-mail vervuilt, want internet vraagt elektriciteit en die moet je opwekken. ‘Een klik op Google, bijvoorbeeld, komt qua CO2-uitstoot overeen met het aan de kook brengen van een halve waterkoker (van een liter). Dat is niet min.’
Een zoekterm door Google jagen, genereert dat evenveel CO2 als een halve hete waterkoker? Waar haalt Bréchet dat vandaan?
Uit een artikel van Le Monde van 2009, laat hij weten. Dat blijkt gebaseerd op een stuk dat eerder in de Sunday Times was verschenen. Volgens Alex Wissner-Gross, de fysicus van Harvard University naar wie die krant verwees, stonden twee Google zoekopdrachten toen voor een uitstoot van 14 gram CO2, ongeveer evenveel als een elektrische waterkoker (15 g). ‘Google heeft dat cijfer achteraf bekritiseerd, ‘ zegt Bréchet aan de telefoon, ‘maar ik heb de vergelijking opgeworpen omdat ze treffend illustreert dat digitaal niet hetzelfde is als klimaatneutraal.’
Sinds 2009 waart de vergelijking over het web, ook al ontkende Wissner-Gross na de publicatie dat hij ze had gemaakt, en riposteerde Google meteen dat een search geen 7 maar 0,2 gram CO2 genereert.
Hoe zit het nu, anno 2016?
De vergelijking is wat onzinnig, zegt professor en ingenieur Joost Duflou (KU Leuven). ‘De CO2-uitstoot van een waterkoker kan sterk variëren, afhankelijk van hoe de elektriciteit is gemaakt waarmee je hem opkookt. Waterkracht in Noorwegen of steenkool in China, dat maakt een enorm verschil.’
Ook professor materiaalkunde Karel Van Acker (KU Leuven), gespecialiseerd in levenscyclusanalyses die de totaalimpact van producten en diensten meten op het milieu, benadrukt dat. Toch waagt hij zich aan een ‘billijke maar ruwe’ schatting.
‘Google zegt dat het per jaar ongeveer 2,7 megawattuur elektriciteit verbruikt. Dat komt gemiddeld neer op 1,7 miljoen ton CO2. Tegelijk noteert Google jaarlijks 1 biljard zoekopdrachten. Als je dat deelt, kom je uit op 1,5 à 2 g CO2 per zoekopdracht.’
Maar dan verreken je alleen het verbruik van Google zelf, van het doen draaien en koelen van de servers, bijvoorbeeld. ‘Als je ook de elektriciteit voor je computer meetelt en de CO2-productie achter alle materialen en kabels en zo, dan mag je dat getal wellicht vermenigvuldigen met een factor vier’, schat Van Acker.
Een google search geeft volgens die redenering een CO2-uitstoot van 6 à 8 gram.
Dat is een veelvoud van wat Google zelf aangeeft (0,2 g). Maar zeker drie à vier keer minder dan een halve waterkoker, rekent Van Acker verder. ‘Volgens de Europese norm verbruikt een waterkoker van een liter 0,1 kilowattuur. Dat stemt overeen met een uitstoot van ruim 60 gram CO2, dus een halve genereert 30 gram CO2.’
Die redenering weerlegt evenwel Bréchets boodschap niet dat ook internetten en googelen CO2-uitstoot genereert, natuurlijk. Moeten we dat dan minder doen, om het milieu te sparen? Nee, zegt Jaak Vlasveld, directeur van het platform Green IT in Amsterdam. ‘Maar wel bewust. Kies een klimaatvriendelijke internetprovider en dito zoekmachine.’
Zoals Google, bijvoorbeeld? ‘Absoluut. Want Google is kostenbewust, en gebruikt groene energie.’
Conclusie:
Omdat de vergelijking gedateerd is en volgens drie experten ook los daarvan fout, beoordeelt Knack de stelling als onwaar.
Toch heeft Bréchet een punt.
ONWAAR
Jan Jagers
‘Een klik op Google komt qua CO2-uitstoot overeen met het aan de kook brengen van een halve waterkoker’ Milieueconoom THIERRY BRÉCHET (UC Louvain), Le Soir.
