Als een regering zo zwak is geworden dat ze niet één zinnige beslissing meer kan nemen, dan schrijft ze oriëntatienota’s. Daarmee wordt toch even een daadkrachtige indruk gewekt. De voorbije week draaide alles rond zo’n oriëntatienota over het loopbaaneinde, en ook een beetje over de Sociale Zekerheid. In haar nota probeert de regering de verschillende sociale stammen, die straks aantreden voor het overleg, te lokken met een mandje vol spiegeltjes en fietsbellen. Want veel meer dan wat mistige ideeën, die ze eerder al in intentie- en andere regeringsverklaringen lanceerde, heeft deze regering niet meer in huis.
Toch kwam minister van Werk Freya Van den Bossche parmantig uitleggen dat de regering het heel slim had gespeeld met die oriëntatienota. Want op die manier zou de regering alsnog de sociale partners rond de tafel krijgen. De regering was zelfs zo pienter, lichtte de minister toe in De Standaard, dat van de minimumleeftijd voor het brugpensioen, die ze gaandeweg tegen 2012 op 60 jaar wil brengen, uit de tekst te laten. Waarmee ze meteen de eigen socialistische en syndicale achterban in de gordijnen joeg.
De federale regering probeert de dekstoelen te herschikken op de voorplecht van de Titanic. Deze ploeg is veel te zwak om in te grijpen in de grote mechanismen van de verzorgingsstaat. Ze is niet alleen te zwak, ze geniet ook geen vertrouwen meer. Want als geen andere regering voor haar heeft deze paarse meerderheid de verwante politieke kaste financieel bediend en gepamperd. Ze heeft haar gelieerde topambtenaren benoemd met salarissen waar de gemiddelde burger met zijn verstand niet bij kan. Ze heeft ook toegelaten dat constructies werden opgezet die niets met het beheren maar alles met het uithollen van de staat te maken hebben.
Eén tekenend voorbeeld. Op 1 september 2004 ging Yvan Bostyn, administrateur-generaal van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling, met vervroegd pensioen. Hij kreeg volgens een mededeling van de huidige Vlaamse regering eervol ontslag en werd naderhand opgevolgd door Fons Leroy, de kabinetschef van Vlaams minister Frank Vandenbroucke. Dat manoeuvre stond in de sterren geschreven, maar uit goede smaak lieten de bevoegde instanties er wat tijd overheen gaan.
Maar kijk, prompt trad Bostyn weer op als voorzitter van T-Groep. Dat is de privaatrechtelijke NV die de vroegere commerciële – lees: winstgevende – diensten van de VDAB overkoepelt. Op die manier werd die activiteit aan elke controle van de VDAB-bestuurders onttrokken. Bostyn is daarnaast ook beheerder van twee van die geprivatiseerde VDAB-onderdelen, Construct Interim en Ergoflex.
Maar was Bostyn dan niet met pensioen? Jawel, maar blijkbaar gaat het hier om een paars pensioen. Want die beheersfuncties oefent Bostyn uit via Ergonise, een Besloten Vennootschap met Beperkte Aansprakelijkheid (BVBA), een eenmans-vennootschap.
En wie Ergonise even door de databank van Graydon draait, ziet meteen dat de vennootschap een echte geldautomaat is. De eenmansvennootschap had in 2004 een omzet van 243.000 euro, betaalde geen loon uit, maar keerde wel een winst uit van 145.000 euro (net geen zes miljoen oude frank).
Is hier sprake van voorbedachten rade? Best mogelijk, want de T-Groep werd op 16 december 2002 opgericht. Ergonise werd luttele dagen eerder, op 5 december 2002, uit de grond gestampt. Op een moment dus dat Bostyn de VDAB nog leidde.
In 2003 al keerde Ergonise de enige aandeelhouder, Bostyn dus, een dividend van 65.000 euro uit. Waaruit we mogen besluiten dat deze topambtenaar eigenlijk twee salarissen opstreek, één als VDAB-baas, en nog een als beheerder van geprivatiseerde VDAB-loten die hij zelf met de hulp van zijn voogdijminister Renaat Landuyt en met de goedkeuring van toenmalig minister-president Patrick Dewael had opgericht. Ook de huidige Vlaamse meerderheid met de christen-democraten vindt blijkbaar geen graten in deze wettelijke maar politiek erg onfatsoenlijke constructie.
Het zou van goede smaak getuigen, mochten de verantwoordelijken die deze graai in de staatskas toelieten, of sterker nog, ministerieel dekten, ontslag nemen. Zo niet ontbeert deze meerderheid – zowel de Vlaamse als de federale – elk gezag om van de bevolking nieuwe inspanningen te vragen.
rik van cauwelaert
De regering lokt de sociale partners met spiegeltjes en fietsbellen.