De conservatieve regering van David Cameron schrapt ettelijke publieke voorzieningen en schroeft de zorgstaat steeds meer terug. Zelfs doe-het-zelftandheelkunde zit in de lift.
De Britse oorlogsveteraan Ian Boynton trok in 2009 zijn eigen tanden omdat hij geen tandarts kon vinden. Hij verwijderde dertien rotte tanden met een nijptang. Foto’s van Boynton met zijn stapeltje gele stompjes haalden de pers. Zes jaar later is doe-het-zelftandheelkunde in ’s werelds zesde economie niet meer uitzonderlijk. Integendeel. De Stichting voor Tandheelkunde schat dat 20 procent van de Britten soms zelf een tand trekt of zich door een familielid of kennis laat ‘behandelen’. Een van de grootste bedrijven in zijn soort, DenTek, verkocht vorig jaar 250.000 tandheelkundige reparatiepakketten. Voor de geïnteresseerden: online een vulling bestellen – inclusief plombeersel met kersensmaak – kost 5,90 euro. De Journal of Dental Research schat dat arme Britten tegen hun zeventigste verjaardag gemiddeld acht tanden minder bezitten dan hun rijkere landgenoten.
Het gebit van de natie typeert misschien wel het best hoe de Britse welvaartsstaat van de toekomst er zal uitzien. De Britten kunnen er maar beter aan wennen. Om de overheidsschulden weg te werken, begon de regering van David Cameron vijf jaar geleden in de uitgaven te hakken. De publieke voorzieningen gingen op de schop. Sinds 2010 zijn de uitgaven voor publieke voorzieningen teruggeschroefd van 45 naar 40 procent van het bruto nationaal product. In 2020 zou dat nog maar 36 procent zijn. In het nieuwe Groot-Brittannië zal werk worden beloond en zelfredzaamheid de norm zijn. Alleen de alleroudsten en allerzieksten zullen worden opgevangen.
Bijna een miljoen overheidsbanen zijn ver-dwenen. Gemeentebegrotingen zijn gehalveerd. Opvangcentra, verzorgingstehuizen en dagverblijven zijn gesloten. Psychiatrische patiënten zwerven op straat terwijl gehandicapte kinderen thuisblijven omdat ze nergens heen kunnen. In het kleine Zuid-Engelse Frinton-on-Sea hebben ze de boodschap begrepen. Toen een tweede politiebureau er dichtging, besloten de burgers particuliere bewakers in te huren. Prijskaartje: 2,80 euro per week per inwoner voor drie bewakers. Bewakingsdiensten zouden wel eens de norm kunnen worden. In het hele land zijn bij de politie 17.000 banen verdwenen en zullen er nog eens 22.000 worden geschrapt.
De Britten zijn halverwege de herinrichting van hun verzorgingsstaat. De regering heeft een deel van haar financiële verplichtingen afgewenteld op werkgevers. Overheidsfuncties zijn gedigi-taliseerd en sommige sociale diensten geïntegreerd. Maar de impact van die maatregelen is beperkt. Bijna 40 procent van de Britse bevolking valt uit de boot. Ze zijn aan zichzelf overgeleverd en zullen hun eigen netwerken moeten opzetten. In een tijd van nulurencontracten (die werknemers geen minimaal aantal werkuren garanderen) en onvoorspelbare inkomens zijn ze op sparen aangewezen. Ze moeten meer investeren in vrienden en buren. Sommige docenten betalen nu al het ontbijt van hun leerlingen. Wat therapeuten, notarissen, tandartsen, dokters, docenten en welzijnswerkers deden, zal door vrijwilligers gedaan moeten worden, zonder geld en zonder gezag. Want de Britse staat heeft zijn zorgfunctie afgeschaft.
Lia van Bekhoven
Zelfredzaamheid wordt de norm in Groot-Brittannië.
