Torka T. speelt Poesjkins ?Onegin?.

Peter Brook wist het al langer : theater is niet meer en niet minder dan een persoon op een podium terwijl een ander toekijkt. Toegegeven, het is een waarheid als een koe maar wel één die zit. Want gewoon een acteur op de bühne, doe het maar eens na om daar spannend, pakkend, kortom goed theater van te maken. En het lijkt erop alsof het Antwerpse Torka T. daar met ?Onegin? in slaagt. Met niet meer dan twee stoelen krijgen drie acteurs ( Bart Van Avermaet, Bert Cosemans en Simone Milsdochter) en regisseur Robert Sian het voor elkaar om de toeschouwer te laten geloven dat ze ter plekke het warm water uitvinden.

Hoe komt dat ? Behalve een afgebakend speelvlak en achterwand, beide vierkant en in hout, is het ontzettend leeg in de ook letterlijk Zwarte Zaal. Voor de toeschouwer het beseft, eisen taal en vertelling hun plaats op in de ruimte. Want verteltheater al dan niet Brechtiaans is ?Onegin? wel degelijk. De acteurs doen niet alsof ze tegen een blinde, vierde wand aanstaren maar spreken de toeschouwer aan, al blijft vertellen ins Blaue hinein toch belangrijker dan overtuigen. De ingehouden en veeleer minimale regie van Sian versterkt die indruk alleen maar. Het oerromantische verhaal van de ongelukkige liefde dat Aleksandr S. Poesjkin in 1831 als een roman in verzen voltooide en dat de Britse dramaturg Richard Crane 150 jaar later voor het theater bewerkte, wordt op die manier ontdaan van zijn dramatiek.

Dankzij de van taalpret en fantasie overlopende vertaling en bewerking van Stef Driezen, is het de taal die in ?Onegin? de eerste viool speelt. Gelukkig zijn de acteurs uit het juiste hout gesneden en hebben ze genoeg metier in huis om met de rijmvoeten en het zwevende metrum van de vertaling te dollen zoals een kat met een muis. Met een minimum aan inleving en een maximum aan taalgevoel en -beheersing maken ze van de tekst een toetje om van te smullen. Bert Cosemans (als Lenski), bijvoorbeeld, doet dat met een ongelooflijke bravoure en een grappig hoedje op. Simone Milsdochter (Tatjana) houdt vaak vanuit een gehurkte houding de ingehouden en ingeperkte passie van haar personage onder controle, terwijl Bart Van Avermaet het nurkse dédain van zijn Onegin van een ironisch randje voorziet. Een voorstelling om vingers en duimen bij af te likken.

Paul Verduyckt

Tot en met 9/11 in de Zwarte Zaal (Reyndersstraat 7, Antwerpen).

Bart Van Avermaet en Simone Milsdochter in Onegin : een toetje.