Oei, de kippen zijn weer ziek. Zeker zo kort voor de verkiezingen belooft dat niets goeds, want de vorige keer dat de beesten voor pampus lagen, met de dioxinecrisis van 1999, hebben ze de toenmalige CVP in de oppositie gedrukt. Die partij mocht vooral wrokkig zijn op Agalev, want ze zag door de crisis niet minder dan 51.000 van haar kiezers naar de groenen verkassen. Agalev kon paars ermee de meerderheid bezorgen die zo onverwacht in het verschiet lag.
Volgende ronde op 18 mei. Maar al is het nog niet zo ver, sommigen zijn al bezig met wat er daarna moet gebeuren, het samenstellen van de volgende regering. Maar dan door veto’s uit te spreken. Herman Van Rompuy was maanden geleden de eerste om te zeggen dat zijn CD&V zeker niet met Agalev in zee wil. Voorzitter Stefaan De Clerck sprak vorige week een regelrecht njet uit, nadat ondertussen Ward Beysen van het Liberaal Appel al had aangekondigd dat hij het cordon sanitaire van extreem-rechts naar Agalev zal verplaatsen, VLD-voorzitter Karel De Gucht de partij had aangemaand om ‘veel redelijker’ te worden en VLD-minister-president Patrick Dewael te kennen had gegeven dat het milieu te belangrijk is om het alleen aan groen over te laten. En Bert Anciaux, verweesd in zijn kartel van Spirit met de SP.A, had in een interview vorige week ook van alles te mopperen over Agalev.
De CD&V houdt er een curieuze redenering op na. Ze vindt Agalev ‘onbetrouwbaar’. Nochtans gedroegen de groenen zich in de regering net als erg brave en dus voor de coalitie zeer loyale soldaten. Ze slikten de verwerping van het migrantenstemrecht, het behoud van de luchthaven van Deurne, het verdwijnen van Doel, de wapens voor Nepal, de Amerikaanse wapentransporten, de inperking van de genocidewet, het gedoe met de ecotaksen, de vaudeville in Antwerpen, het opblazen van de Tobin-taks en wat al niet. C’est la vie, in een coalitie krijg je nooit helemaal je zin. Zoveel betrouwbaarheid zal Agalev, zo stelt de conventional wisdom, trouwens heel wat kiezers kosten.
Nee, wat De Clerck Agalev verwijt, is de nieuwe drugswet, de kernuitstap, het landbouwbeleid, de hoge verkeersboetes, de snel-Belg-wet of de niet-verplichte inburgering. Kortom, initiatieven – waarvan de CD&V er vier wil ’terugschroeven’ – waarvoor Agalev zich met succes heeft ingezet en die het als junior-regeringspartner toch maar door de strot van de coalitiegenoten geduwd kreeg. De Clerck schijnt dus meer de daadkracht dan de onbetrouwbaarheid van Agalev te vrezen.
Maar uiteindelijk gaat het allemaal om iets anders. Agalev is het voorwendsel om het de VLD lastig te maken, die tenslotte mee verantwoordelijk is voor al die groene bedilzucht of laksheid, al naargelang men het wil bekijken. De CD&V gaat ervan uit dat de liberale rechterzijde – die met Beysen een eminente, zij het ietwat karikaturale woordvoerder kreeg – pukkels krijgt van de groenen en ze hoopt die aversie in haar voordeel om te buigen. Zoals de VLD-top meedoet aan het Agalev-trappen om diezelfde rechterzijde aan boord te houden. Het is een zaak van profileren, en dat is het wat een partij moet doen, met verkiezingen in het verschiet.
Daar horen voorts nog wat partijpolitieke berekeningetjes bij over de volgende coalitie en hoe het moet na de deelstaatverkiezingen van 2004. Zeker is alvast dat zowel CD&V als VLD, door zich zo opzichtig tegen Agalev af te zetten, nu aansturen op een rechtser regeringsbeleid. Dat schept duidelijkheid. De SP.A neme daar ook maar het best akte van.
Marc Reynebeau
