Agalev geeft Doel op voor de uitbreiding van de Antwerpse haven en komt zo in de problemen met haar achterban.

Wat het Egmont-pact betekende voor de Volksunie en de abortuswet voor de CVP, dreigt het Doel-dossier voor Agalev te worden: het begin van een electorale neergang.

Eind vorige week besliste de Vlaamse regering dat de Doelenaars voorlopig in hun dorp mogen blijven. Maar tegen eind 2003 worden ze hoe dan ook onteigend. ‘Want’, legde Vlaams minister-president Patrick Dewael uit, ‘de overheid moet de voorwaarden creëren voor de economische expansie.’ Met andere woorden: Doel moet wijken voor de belangen van de Antwerpse haven en de Vlaamse welstand.

De Doelenaars die na 1 januari 2004 toch in hun dorp willen blijven wonen, kunnen dat, tot de bouwvergunning voor het tweede containerdok, het zogenaamde Saeftinghedok, wordt verleend. Maar wie achterblijft, moet wel huur betalen aan de intercommunale die de linkeroever beheert.

Bij twee van de Vlaamse coalitiepartners (VLD en SP) vonden ze het uitgewerkte compromis bijzonder evenwichtig. Bij de Volksunie en bij VU-minister Bert Anciaux viel de algehele radiostilte op. Alleen bij de groene achterban van Agalev was de verslagenheid groot. Volgens Bart Martens van de Bond Beter Leefmilieu had Agalev haar ziel verkocht voor een paar ministerposten in de Vlaamse regering.

De milieuorganisaties voelden zich in de maling genomen. De leefbaarheidsstudie voor Doel die de Vlaamse regering had laten uitvoeren, bleek niks anders dan een glijmiddel voor de vorming van een paars-groene regering.

Pater Luc Versteylen, stichter van Agalev, ging nog een stap verder. ‘Agalev werd net opgericht tegen het Duwvaartkanaal en tegen de haast- en winsteconomie.’ Versteylen, die de regeringsdeelname van de groenen nooit heeft verteerd, kondigde zelfs aan niet meer voor Agalev te zullen stemmen en voorspelde zijn voormalige partij een snellere dood dan Doel.

DE LIJST MET BELOFTEN

Het bestuur van Agalev had drie uur nodig om zich achter het Doel-compromis van de Vlaamse regering te scharen. Dat het bestuur alsnog over de streep werd gehaald, dankten de Agalev-ministers aan hun verzekering dat het tweede containerdok er nooit zal komen – een bewering die bij VLD en SP en in havenkringen wordt weggelachen.

Na het partijbestuur werden de vrouwelijke Agalev-ministers Mieke Vogels en Vera Dua uitgestuurd om het partijstandpunt bij de buitenwacht te verdedigen, terwijl het anders zo welbespraakte mansvolk aan de Agalev-top niet thuis gaf.

Eind 1992 werden de groenen door toenmalig federaal premier Jean-Luc Dehaene betrokken bij de grote staatshervorming. Die kwam tot stand nadat de Vlaamse en francofone groenen de zogeheten ecotaks, onder meer op plastic flessen, als pasmunt uit de onderhandelingen sleepten. Daar kwam finaal niks van terecht. Het werd de partij door de achterban kwalijk genomen, en de plastic fles werd zowat het symbool van die politieke nederlaag.

Sinds hun toetreding tot de federale en Vlaamse regeringen hebben de groenen al een afvalcontainer met plastic flessen gevuld. Want de lijst met beloften die zij in één jaar tijd, onder druk van de coalitiepartners, hebben ingeslikt, wordt indrukwekkend.

De Isvag-verbrandingsoven in het Antwerpse bleef open, ondanks het groene voornemen om die te sluiten. Slovaakse zigeuners werden manu militari uitgewezen. Van stemrecht voor migranten werd weinig meer vernomen. Het Mestactieplan van de CVP’er Theo Kelchtermans wordt onverkort uitgevoerd. Over het nachtlawaai boven Zaventem werd een verdund compromis gesloten, waarvan nog lang niet zeker is dat het ooit wordt uitgevoerd. Zo blijkt de Parti Socialiste van Elio di Rupo niet geneigd mee de miljarden te betalen voor de verhuizing van de militaire luchthaven van Melsbroek naar Brustem.

In het spoorwegdossier liet minister Isabelle Durant (Ecolo) van Verkeerswezen zich met een handvol gratis tickets in het riet sturen. Staatssecretaris Olivier Deleuze (Ecolo) voor Energie maakte bezwaren tegen de uitvoer van nucleaire technologie naar Pakistan. Hem werd prompt die bevoegheid ontnomen door de liberale en socialistische coalitiegenoten.

Oorverdovend is het stilzwijgen van federaal minister Magda Aelvoet van Volksgezondheid en de Agalev- en Ecolo-top in verband met de verkoop van vijfhonderd moorddadige P90-pistolen aan Mexico. De FN-wapens die elk kogelvrij vest aan flarden schieten, zijn officieel bestemd voor de Mexicaanse politie. Maar die heeft intussen al ontkend dat zij de lading P90’s heeft besteld. Mensenrechtenorganisaties, actief in die regio, vrezen dat de wapens zullen belanden bij privé-milities en het Zuid-Amerikaanse misdaadmilieu.

Minister van Buitenlandse Zaken Louis Michel (PRL) wil de wapens van het Waalse FN liefst meteen naar Mexico uitvoeren, ‘want we zitten dicht bij een diplomatiek incident’ waarschuwde hij weerspannige kamerleden. In het parlement wordt het verzet tegen de uitvoer van de P90’s niet geleid door de groenen, maar door senator en gewezen VU-voorzitter Patrik Vankrunkelsven. ‘Wellicht wacht Magda (Aelvoet) nog op een telefoontje uit Toscane’, merkte een wat cynisch gestemde medewerker van de Agalev-kamerfractie op.

R.V.C.