Er komt een belastingverlaging. Maar wie hoeveel minder zal moeten betalen, daar zijn de coalitiepartners nog lang niet uit.
Minister van Financiën Didier Reynders knutselt aan een belastingverlaging. Tegen oktober wil de Franstalige liberaal zijn fiscaal bouwsel klaar hebben, zodat de Belgen al op hun inkomsten van 2001 belastingwinst kunnen maken. Het staat in het regeerakkord aangekondigd. De verlaging is voor iedereen gelijk, luidt het bij alle regeringspartners. Maar dat betekent niet dat ze het met elkaar eens zijn, verre van. In geen enkel ander dossier staan de maatschappijvisies van rood en blauw zo lijnrecht tegenover mekaar. Maar de economie bloeit, de belastinginkomsten overtreffen de verwachtingen, het tekort op de staatsbegroting bedraagt haast nul. De omstandigheden zitten paars-groen dus echt wel mee.
In tegenstelling tot zijn voorganger Jean-Luc Dehaene (CVP), die het land met nieuwe lasten en besparingen in de eurozone joeg, kan eerste minister Guy Verhofstadt (VLD) ‘uitdelen’. De werkgevers kregen een belangrijke sociale lastenverlaging. De sociale zekerheid verlaagde de bijdragen van de bescheiden loontrekkers (tot 53.000 bruto per maand), waardoor hun nettoloon is gestegen. Het opnieuw indexeren van de belastingschalen en de geleidelijke afschaffing van de crisisbelasting verlicht de belastingdruk, met een gecumuleerd bedrag van 80 miljard frank tegen eind 2003.
Nu wil de regering eensgezind in de komende drie jaar de belastingen met nog eens met 90 tot 100 miljard verlagen. Iedereen dezelfde belastingverlaging, maar sedert de 1-meitoespraken en de reacties daarop is duidelijk dat dit rechtvaardige uitgangspunt tot zeer uiteenlopende resultaten leidt. Minister van Financiën Reynders werkt weliswaar aan specifieke maatregelen voor de laagste inkomens, maar mikt vooral op een belastingverlaging voor de middelgrote en grote inkomens. Hij gaat de hoge aanslagvoeten boven de 50 procent schrappen en gunt iedereen tien procent belastingverlaging. Dit principe heeft tot gevolg dat naarmate het inkomen en dus ook de belastingen hoger zijn, de belastingverlaging groter wordt. Een minimumloner kan zo’n 9500 frank per jaar winnen, het goedbetaalde kaderlid 80.000 frank en meer.
VEELKLEURIGE GEDACHTEN
VLD-voorzitter Karel De Gucht verkondigt luidkeels dat het die belastingverlaging moet worden. Maar zijn hoop dat de socialisten ‘niet teruggrijpen naar de oude tegenstelling tussen rijk en arm’ komt niet uit. Zo liberaal kunnen zelfs socialisten in de kennismaatschappij niet zijn. Voorzitter Patrick Janssens kwam met een tegenplan: geen lineaire belastingverlaging, maar een belastingbonus: 1000 frank minder belastingen per maand, 12.000 frank per jaar, voor iedereen gelijk. Op die manier doen vooral de mensen met een laag inkomen hun voordeel, die met een maandloon van pakweg 50.000 frank. De SP-belastingverlaging is die van de bescheiden inkomens, de werklozen en gepensioneerden. Grote verdieners zal de belastingbonus op hun fiscaal aanslagbiljet niet opvallen.
Een veelkleurige regering heeft ook veelkleurige gedachten. Zo voelt politiek secretaris Jos Geysels van Agalev wel voor de socialistische bonus, maar een moderne en sociale fiscaliteit moet ook oog hebben voor het milieu. Minister Didier Reynders zal er nog eens de gemeenschappelijke belastingvoorstellen van Agalev en Ecolo op moeten nalezen.
De vermogensbelasting, het fiscale monster van Loch Ness, duikt weer op. Het geld dat op de aandelenbeurzen rolt, steekt politici de ogen uit. Begrotingsminister en sterke man van de SP Johan Vande Lanotte is fel voorstander van een belasting op inkomsten die niet voortvloeien uit arbeid. De groenen zien dat ook wel zitten. Maar voor de liberale coalitiepartners is de vermogensbelasting onverteerbaar. De christen-democraten juichen dat vanaf de oppositiebanken toe.
Er zal in de paars-groene regering ongetwijfeld nog heel wat gebakkeleid worden over de beloofde belastingverlaging. En als dat achter de rug is, wacht haar het debat over de regionalisering van de belastinginning.
G.D.
