Van dat openluchtspektakel voor 175 jaar België hebben wij niets begrepen. En het was niet het commentaar van Jan Becaus en Andréke Vermeulen dat meer duidelijkheid schiep. Integendeel. Gaandeweg kregen wij de indruk dat Becaus zich op het conclaaf waande, en dat Vermeulen elk moment Gigliola Cinquetti op het podium verwachtte.
Wij zagen een boot die door tien boerenpaarden de ‘Botanique’ werd afgesleept, van het dak van een hoog flatgebouw vielen een paar paaldanseressen naar beneden, een kerel die door Becaus ‘Vadertje Tijd’ werd genoemd, hing hulpeloos aan een hoge kraan heen en weer te zwieren, er werd een burlesk toneelstukje opgevoerd waarvan de draagwijdte ons totaal ontging, vreemdvormige ballonnen werden opgelaten, toeschouwers zwaaiden papieren meeuwen op een stokje op en neer… kortom, typisch Belgisch. Geen touw aan vast te knopen. In elk geval een vertoning waarbij begeleidend commentaar voor één keer meer dan wenselijk was.
Dat hebben we van de VRT niet gekregen. Jan en Andréke spraken elkaar voortdurend tegen, schakelden om de haverklap de microfoon uit om ongeremd met elkaar te kunnen ruziën, waarna hij te laat weer werd ingeschakeld, zodat de helft van hun volgende toelichting verloren ging… één grote soep. Na een uur gaf een stilaan vermoeide Becaus toe dat wat op straat gebeurde niet in het minst overeenstemde met het scenario dat hij van de organisatoren had gekregen. En dat hij dus de hele tijd onzin zat te verkopen. Het enige dat we van Andréke vernamen, en dit drie keer per vijf minuten, was dat we moesten blijven kijken omdat later op de avond Natalia zou optreden. En Gabriel Rios.
Van wat zich voor hun verbaasde ogen afspeelde, begrepen Becaus en Vermeulen nog minder dan de koning en de premier, die op de eretribune verwoed interesse en enthousiasme zaten te veinzen. Iets wat hen met het verstrijken van de tijd en het heviger worden van de regenval, steeds slechter afging.
Bijna zo slecht als mevrouw Verhofstadt, die aandoenlijk zat te rillen van de kou. Ze komt twee keer per jaar buiten, en dan valt ze de eerste keer plat op haar gezicht voor de voeten van de koning, en de tweede keer vergeet ze een jas mee te nemen op een openluchtspektakel bij vijftien graden in de pletsende regen. Niet te verwonderen dat de premier liever een andere meeneemt.
De taart! Dat was op de duur nog het enige waar Becaus zich aan waagde. De koning zou zelf namelijk ook een rolletje spelen in het spektakel. Dat had Jan al een paar keer laten doorschemeren, zonder in detail te treden. Het moest een verrassing blijven. De koning die een rolletje zou spelen… Ladbrokes gebeld om in te zetten dat het zou mislukken, maar die wilden een zo riskante weddenschap niet aangaan.
Uiteindelijk kon Becaus het niet langer voor zich houden. Er zou vanuit de boot een namaaktaart tot bij de koning worden gebracht. Dan zou er een tovenaar met een staf die neptaart in een echte taart veranderen. (Let wel: aan het woord was de VRT-specialist religie en Vaticaanse kwesties.) Op die echte taart zou nog één kaarsje staan. En nu kwam het: de koning zou dat kaarsje uitblazen!
Tot zover het rolletje van de monarch. Niet onoverkomelijk. Twee uur heeft het geduurd voor die ellendige boot eindelijk tot voor de koning was gesleurd. En dan was het nog bergaf. We mogen er niet aan denken dat ze de Botanique in de andere richting hadden genomen. Dan waren ze er nu nog niet. Maar goed, de boot was tot bij de koning geraakt, en een afzichtelijke imitatietaart, die meer leek op de ingestorte maquette van het Colosseum dan op een smakelijk gebak, werd plechtig naar buiten gedragen. Binnenin zat een lamp van 800 watt, die kaarslicht moest suggereren. Iets lelijkers is nooit gemaakt, zelfs niet door Bob Van Reeth.
Tot ontzetting van Jan Becaus bleek de tovenaar te zijn gaan schuilen, en was er dus van een echte taart geen sprake. En van een echt kaarsje evenmin. De koning, die zijn rol nochtans goed had ingestudeerd, was plots op improviseren aangewezen. Zoals prins Filip tijdens zijn openbare optredens. Samen met Verhofstadt begon hij dan maar in het wilde weg naar die neptaart te blazen, maar om een lamp van 800 watt te doven, kom je met een hele fanfare niet eens toe. Hoe harder de koning en de premier bliezen, des te sterker werd het licht.
En toen ging ineens álles mis. Er bungelden nog enkele vergeten figuranten op veertig meter boven de grond aan een katrol, het vuurwerk werd te vroeg ontstoken en meteen weer gedoofd door de neerstromende regen, en tot overmaat van ramp begon Stijn Meuris te zingen. Dit laatste was de genadeslag voor de zo al over zijn toeren draaiende regisseur. Hij zette de show stop, en ging op zoek naar de stevigste boom in de buurt.
Op het televisiescherm begon de eindgeneriek. Tot opluchting van Jan Becaus, die beweerde dat we van ‘een ontroerend stadsgedicht’ hadden genoten, maar tot grote woede van Andréke Vermeulen, die het door hem vierendertig keer aangekondigde optreden van Natalia in het water zag vallen.
Jan Becaus is niet aan zijn proefstuk. Uiterlijk een saaie Piet, maar in werkelijkheid een fratsenmaker buiten categorie. Toen Benedictus de Zestiende werd verkozen, in het Latijn Benedictus Sextus Decimus, verkondigde Becaus in de rechtstreekse uitzending dat de nieuwe paus Decimus de Zesde zou heten. Decimus de Zesde! Hopelijk hebben ze dat fragment in het VRT-archief met zorg opgeslagen. Voor als de kwaliteit van de nieuwsdienst moet worden aangetoond.
Koen Meulenaere
