Hugo Schiltz waarschuwt zijn partij.
“Met het Vlaams Blok en de CVP in de oppositie, is onze communautaire flank zeer kwetsbaar”, vreest Hugo Schiltz (VU). Of de gewezenvice-premier daarmee bedoelt dat de VU er onverstandig aan deed om met VLD, SP en Agalev over een Vlaamse regering te onderhandelen? Zo ver wil de grijze eminentie van de democratische Vlaams-nationalisten niet gaan. “Ik ben een loyaal lid van de club. Ik zeg alleen dat ik met gemengde gevoelens zit.”
De Antwerpse schepen ziet meer heil in een Vlaamse regering met CVP, VLD en VU. “De verkiezingsuitslag was een unieke gelegenheid om de unitaire logica te doorbreken en dus om Vlaanderen en Wallonië met een verschillende meerderheid te besturen. Dat zou een stap in confederale richting betekend hebben: de federale regering zou dan steunen op de twee deelstaten. Bovendien zou het jasje van een regering met CVP en VLD de Volksunie beter zitten. Dat is een normalere coalitie in Vlaanderen en ze zou op drie in plaats van op vier partners steunen. Want hoe meer partijen, hoe dunner de soep.”
Schiltz zegt dat “het koninklijk hof en andere hoge kringen” zo’n constructie hebben tegengewerkt. Schiltz weet dat uit “betrouwbare bronnen”. Hij ziet ook andere tekenen. “De snelheid waarmee Guy Verhofstadt (CVP) de coalities gelijkschakelde, was tegen de afspraken. Zodra rood, blauw en groen overal aan de onderhandelingstafel zaten, had niemand nog iets tegen deelneming van de VU. We mochten zelfs federaal meedoen, als we ons maar tot de symmetrie leenden.”
Anders dan VU-voorzitter Patrik Vankrunkelsven pleit Schiltz voor een gedetailleerd regeerakkoord. “Een vreemde coalitie als deze mag niet overhaast worden gesloten. De consensus moet vooraf grondig worden uitgetest. Kijk naar Nederland: daar worden de verschilpunten niet weggemoffeld in nietszeggende formules. Goed uitgeprate, heldere concepten zijn van het grootste belang voor de stabiliteit.”
Het is wat vreemd dat uitgerekend Schiltz, die zich toch graag een geus noemt, vandaag weer de voorkeur aan de CVP geeft. Net op het ogenblik dat de VU er mee voor kan zorgen dat de grootste partij van Vlaanderen voor het eerst sinds veertig jaar weer in de oppositie belandt.
“Het is inderdaad beter voor de democratie dat niet altijd dezelfde partijen het land besturen”, vindt Schiltz. “Maar ik vrees dat een regering met SP en Agalev onvoldoende sterk zal zijn om Vlaanderen te beschermen tegen de recuperatiepogingen vanuit het federale niveau. Karel Pinxten (CVP) bemoeide zich als Belgisch minister zelfs met het beleid voor de kleine en middelgrote ondernemingen (KMO’s). Als er nu één bevoegdheid duidelijk gewestelijk is, dan wel het KMO-beleid.”
Met de groenen en de socialisten samen in de regering, moet de VU duidelijke garanties voor de staatshervorming krijgen. “Er zijn in Vlaanderen twee partijen die het woord Vlaams nog amper over de lippen krijgen. Bij Agalev was Vlaams nooit een doorleefd begrip, bij de SP hoor ik nog weinig van de strekking Norbert De Batselier. De VLD is alleszins meer luisterbereid, ook omdat vooral de economische kringen het grootste belang hechten aan meer Vlaamse autonomie.”
Kortom: “De VU kan in deze Vlaamse regering stappen, als de andere partijen voldoende respect opbrengen voor haar ideeën over de hervorming van de staat. De CVP zal niet nalaten te informeren naar de toepassing van de rondzendbrief over de faciliteiten van Leo Peeters (SP) of kan gemakkelijk verwijzen naar haar vijfpuntenprogramma voor meer Vlaamse zelfstandigheid. De VU zal zich deksels behoedzaam en beginselvast moeten gedragen. Fortiter ac suaviter. Ik heb vertrouwen in de partijleiding. Maar als het slecht loopt met de inwilliging van onze eisen, begeeft de VU zich op een levensgevaarlijk pad en spreiden we het bedje voor de CVP en het Vlaams Blok.”
Peter Renard
