CD&V-N-VA

Traditioneel is CD&V de sterkste partij van de provincie. Vandaag hebben de West-Vlaamse christendemocraten vijf zetels in de Kamer, en kartelpartner N-VA één. Het kartel zal die zes zetels wellicht zonder al te veel moeite kunnen binnenrijven. Met verlies houdt niemand echt rekening in de kalotenprovincie bij uitstek, waar Yves Leterme nog populairder is dan in de rest van Vlaanderen. De lijst wordt getrokken door uittredend Kamerlid Hendrik Bogaert, gevolgd door zijn Roeselaarse collega Nathalie Muylle. De derde plaats is voor Luc Goutry, ‘een man van de Beweging’, die van geen ophouden weet. Jan Steverlynck, die op de Senaatslijst plaats moest ruimen voor de voormalige politieke hoofdredacteur van VTM, Pol Van Den Driessche, bedankte voor de tweede lijstduwersplaats. Hij werd in allerijl vervangen door Vlaams Parlementslid Carl Decaluwé. De Kortrijkse burgemeester, Stefaan De Clerck, die zijn partij vier jaar geleden nog aanvoerde, moet nu genoegen nemen met een zesde plaats. Het is niet duidelijk of hij het Vlaams Parlement weer voor de Kamer inruilt als hij vanaf die plek verkozen wordt. Voorts vooral veel poulains van Leterme op de lijst, want in West-Vlaanderen regeert de Vlaamse minister-president met ijzeren hand. Hij is er ook hoogstpersoonlijk de boeren komen terughalen bij de liberalen.

Ook voor kartelpartner N-VA is West-Vlaanderen een sterk wingewest. In deze provincie haalde Geert Bourgeois in 2003 de enige Kamerzetel voor de N-VA binnen, die na zijn overstap naar de Vlaamse regering naar Patrick De Groote ging. Ondertussen heeft Bourgeois de hooggespannen verwachtingen in de Vlaamse regering niet kunnen inlossen, maar als lijstduwer zou hij toch aardig wat stemmen moeten kunnen behalen. De kans bestaat dat hij over de vijfde effectieve kandidate springt: zijn eigen partijgenote Els De Rammelaere.

SP.A/SPIRIT

Met Johan Vande Lanotte op de Senaatslijst is het minister Renaat Landuyt die de lijst trekt. In vergelijking met de andere kieskringen heeft de West-Vlaamse SP.A een naar eigen zeggen rustige lijst. Dat wil zeggen: geen highprofilenieuwkomers, geen beken-de vakbondslieden, wetenschappers of mediagenieke ecologisten. Na Landuyt volgt Dalila Douifi, die daar alleen staat omdat ze in Torhout stemmen behaalt en er nu eenmaal geen andere vrouw voorhanden was. Op drie staat Kamerlid Philippe De Coene, die zijn partij bij de jongste gemeenteraadsverkiezingen uit de Kortrijkse meerderheid liet knikkeren. Alleen de eerste drie zijn min of meer zeker van hun zitje. Zeker met het oog op het Oostendse stemmenkanon, OCMW-voorzitter Franky De Block, die Vande Lanotte strategisch op de laatste plaats heeft gezet. Bij de opvolgers staat trouwens nog een belangrijke Oostendse schepen: Nancy Bourgoignie.

De kans is reëel dat kartelpartner Spirit geen enkele West-Vlaamse Kamerzetel binnenhaalt. Nochtans is West-Vlaanderen de provincie van partijvoorzitter Geert Lambert, maar ook hij staat op de Senaatslijst. Hoewel Lambert geen grote stemmentrekker is, zou hij het op de Kamerlijst wellicht beter hebben gedaan dan Devina Sneyaert-Mariano, die nu op de vierde plaats staat.

Het kartel wil het status-quo verdedigen en zijn vier zetels behouden. Dat moet lukken als noch Groen!, noch de LDD de kiesdrempel haalt. Als dat wel gebeurt, is het hoogstwaarschijnlijk SP.A/Spirit of de Open VLD die een zetel moet afgeven.

OPEN VLD

Bij Open VLD hoefde niet te worden gediscussieerd over de eerste en de derde plaats, die vlot naar Vincent Van Quickenborne en Bart Tommelein gingen. Voor de tweede plaats werd net op tijd een cat fight afgewend. De Brugse schepen Mercedes Van Volcem vond dat die plek haar toekwam, maar Sabine Lahaye-Battheu, een degelijk Kamerlid mét pedigree, had geen zin om een beginnelinge te laten voorgaan. De lijstvormers boden Van Volcem nog een vierde plaats aan, maar dat vond de Brugse te min en dus komt ze nu helemaal niet op de lijst voor. Lijstduwer is Pierre Chevalier, en eerste opvolger is Sofie Staelraeve uit Kuurne. Uittredend Kamerlid Pierre Lano houdt de nationale politiek voor bekeken, en zijn fractiegenoot Miguel Chevalier moet het onmogelijke doen vanaf de 23e plaats van de Senaatslijst.

Verder is de West-Vlaamse Open VLD-lijst geografisch bijzonder evenwichtig, met een hele resem lokale zwaargewichten die in hun eigen achtertuin heel wat stemmen naar de partij moeten kunnen trekken.

In de afgelopen regeerperiode zaten er vier West-Vlaamse liberalen in de Kamer, en dat zou de Open VLD graag zo houden. De liberalen lopen echter het grootste risico om een zetel te moeten prijsgeven, want ook de kustprovincie zal wellicht niet kunnen ontsnappen aan de neerwaartse tendens van de partij. Bovendien was het gebakkelei dat naar de uitdrijving van Jean-Marie Dedecker leidde, daar het sterkst voelbaar. Op 10 juni dreigt de Open VLD stemmen te verliezen aan de Lijst Dedecker, maar ook aan het kartel CD&V/N-VA.

VLAAMS BELANG

De VB-lijst wordt dit keer niet getrokken door partijvoorzitter Frank Vanhecke, wel door uittredend Kamerlid Koen Bultinck. Zijn fractiegenote Frieda Van Themsche zag af van haar tweede plaats, en werd vervangen door Vlaams Parlementslid Agnes Bruyninckx-Vandenhoudt. Op drie staat het Kortrijkse gemeenteraadslid Maarten Seynaeve. Ook de Vlaamse parlementsleden Christian Verougstraete en Stefaan Sintobin doen mee. Verder vooral illustere onbekenden, onder wie Emma Vanhecke- Geldhof, de 87-jarige moeder van de partijvoorzitter, die de uitgesproken Vanhecke-sympathisanten zou moeten bijhouden. De positie van oud-VRT-journalist Reddy De Mey blijkt pijnlijk duidelijk uit zijn plaats op de lijst: achtste bij de opvolgers.

Het VB behaalde in 2003 twee zetels met 14 procent van de stemmen, maar een jaar later wist het bij de Vlaamse parlementsverkiezingen op te klimmen tot 20 procent. Het is dan ook niet denkbeeldig dat het VB straks een derde zetel binnenhaalt. Tenzij de LDD écht schade aanricht, natuurlijk.

GROEN!

West-Vlaanderen is nooit een uitgesproken groene provincie geweest. In 2003 kwam het toenmalige Agalev met 3,22 procent niet eens in de buurt van de kiesdrempel, en het is dan ook niet vreemd dat er amper nog kandidaten van toen op de lijst terug te vinden zijn. Lijsttrekker Wouter De Vriendt uit Oostende maakt een reële kans om de kiesdrempel te halen. Zeker met het oog op de goede score die zijn partij bij de Vlaamse verkiezingen in de kustprovincie behaalde. De Vriendt krijgt onder aan de lijst in elk geval de hulp van Europarlementslid Bart Staes, een van de absolute sterkhouders van de partij. Op twee staat de Brugse Gerda Schotte en op drie Marleen Dierickx uit Kortrijk. Wellicht kan ook Filiep Bouckenooghe, een gewaardeerd Roeselaars gemeenteraadslid, wat stemmen binnenhalen vanaf de vierde plaats. In elk geval zijn de vier West-Vlaamse centrumsteden vertegenwoordigd op de eerste vier plaatsen van de lijst, en dat lijkt een verstandige zet voor een partij die het zeker in West-Vlaanderen vooral van bobo’s moet hebben.

LDD

In West-Vlaanderen wordt de LDD vanzelfsprekend getrokken door Jean-Marie Dedecker. Door te bedanken voor de Senaatslijst bespaart hij zichzelf gênante vergelijkingen met de scores van zijn aartsrivaal Johan Vande Lanotte en zijn voormalige partijgenoot Guy Verhofstadt. Toch is die keuze een gok, want interne Open VLD-peilingen toonden voor de gemeenteraadsverkiezingen al aan dat Dedecker in zijn eigen provincie minder populair is dan in de rest van Vlaanderen, en ook recentere polls lijken dat te bevestigen. Op de tweede plaats staat oud-judoka Ulla Werbrouck, en op drie Ronny Aernoudt, de broer van de Vlaamse topambtenaar Rudy Aernoudt.

Het ergste wat Dedecker kan overkomen, is wellicht een scenario waarbij de LDD wel een Kamerzetel binnenhaalt, maar niet in zijn eigen provincie. Met andere woorden: dat pakweg Jurgen Verstrepen naar de Kamer mag en Dedecker zelf niet. Het lijkt in elk geval sterk dat de LDD in West-Vlaanderen de kiesdrempel kan overschrijden, maar Dedecker zorgt wel vaker voor verrassingen. In elk geval dreigt hij schade aan te richten bij het Vlaams Belang, de Open VLD en zelfs bij het kartel CD&V/N-VA.

pvda

De West-Vlaamse PVDA-lijst wordt getrokken door Jef Bossuyt, een postbode en ACOD-man uit Zwevegem. De strijd tegen de privatisering van openbare diensten is een van zijn absolute prioriteiten. Op de tweede plaats staat Roos Eligius, de verantwoordelijke uitgever van het PVDA-blad Solidair. In 2003 behaalde de partij in West-Vlaanderen 0,27 procent, bij de Vlaamse verkiezingen een jaar later 0,43 procent. De gemeenteraadsverkiezingen toonden aan dat er groei in zit, maar van de kiesdrempel kunnen ze alleen maar dromen.

cap

De nieuwe partij Comité voor een Andere Politiek (CAP) is ontstaan uit de beweging tegen het Generatiepact. Lijsttrekker is Valeer Vantyghem uit Roeselare, een voormalige VUB- studentenleider die ooit nog voor Willy Claes (SP.A) heeft gewerkt. Daarna volgt vakbondsafgevaardigde Roos Balbaert van ACOD-Post, en ook lijstduwer Georges De Clerck is een voormalige vakbondsman van De Post. CAP maakt geen schijn van kans om de kiesdrempel te halen.